Pozostałości dawnego górnictwa kruszcowego na Ziemi Krzeszowickiej

• Autorzy: Górecki J. , Szwed E.

Warianty tytułu

EN

The remains of historical ore mining in the Krzeszowice region

• Konferencja: Dziedzictwo i historia górnictwa oraz możliwości wykorzystania pozostałości dawnych robót górniczych. Lądek Zdrój, 21-23 kwietnia 2005 r.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Eksploatacja złóż rud Zn-Pb-Ag w rejonie śląsko-krakowskim jest prowadzona od ponad 800 lat. Ślady dawnego górnictwa kruszcowego pozostały m.in. w mało znanym obszarze położonym na N i NW od Krzeszowic. Zachowały się tam liczne szybiki, sztolnie i hałdy. Szczególnie interesujący jest rejon Loty, Ostrężnicy i Galmanu, gdzie od 1912 roku funkcjonowała rozległa kopalnia podziemna "Katarzyna". Najciekawsze miejsca opuszczonych już dawno kopalń powinny być włączone do Szlaku Dawnego Górnictwa. Zwiększyłoby to atrakcyjność geoturystyczną Ziemi Krzeszowickiej - obszaru, w którym ze względu na wyjątkowe walory geologiczne, górnicze, przyrodnicze i historyczne powinien być utworzony geopark.

EN

The exploitation of Zn-Pb-Ag deposits in the Silesian-Cracovian region had lasted for over 800 years. Traces of ancient ore mining still remain in such lesser-known areas to the N and NW of Krzeszowice, where there are many holes, adits and barrows still to be found. Lgota, Ostrężnica and Galman are especially interesting areas, as they formed the site of the large "Katarzyna" mine which operated until 1912. The most interesting places composing the abandoned mines should be added to the Ancient Mining Trial. This would increase the geotouristic capabilities of Krzeszowice region - an area which should become a geopark due to the geological, mining, natural and historical value of this beautiful area.

Słowa kluczowe

PL

złoża rud Zn-Pb-Ag; Ziemia Krzeszowicka; poeksploatacyjny krajobraz geologiczny; geoturystyka

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje
• Rocznik: 2005
• Tom: Vol. 111, nr 43
• Strony: 83--92
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys.

Twórcy

autor

Górecki J.

• AGH, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, 30-059 Kraków, al. Mickiewicza 30

autor

Szwed E.

• AGH, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, 30-059 Kraków, al. Mickiewicza 30

Bibliografia

• [1] GÓRECKI J., Dawne górnictwo kruszcowe na ziemi olkuskiej i krzeszowickiej i problemy ochrony zabytków górnictwa. [w]: Przew. LXXII Zjazdu PTG, 88-91, Kraków, 2001.
• [2] GÓRECKI J., SZWED E., Geologiczno-górnicze wędrówki króla Stanisława Augusta Poniatowskiego po Ziemi Krzeszowickiej. Wszechświat, t. 104, nr 4—6, 103—105, 2003.
• [3] GUZIEL A. (red.), Ochrona i kształtowanie środowiska w rozwoju górnictwa w Polsce cz. III, SGGW-AR Warszawa, PIG Warszawa, 1988.
• [4] JAWORSKA-CIGORIJNI K., Produkcja cynku z rud galmanowych w XIX wieku na ziemiach polskich. PAN, 1989.
• [5] MOLENDA D., Górnictwo kruszców na terenach złóż śląsko-krakowskich do połowy XVI wieku. PAN, Instytut Historii Kultury Materialnej, 1963.
• [6] MOLENDA D., Kopalnie rud ołowiu na terenie złóż śląsko-krakowskich w XVI—XVIII wieku. PAN, Instytut Historii Kultury Materialnej, 1972.
• [7] SASS-GUSTKIEWICZ M., MAYER W., GÓRALSKI M., LEACH D.L., Zawartość metali ciężkich w glebach na obszarach eksploatacji rud Zn-Pb w rejonach olkuskim i chrzanowskim. Warsztaty 2001 nt. Przywracanie wartości użytkowych terenom górniczym. Mat. Symp., 189—208, PAN-IGSMiE, WUG, Kraków, 2001.
• [8] STASZIC St., O ziemiorodztwie Karpatow, i innych gor i rownin Polski. 1815. Wyd. Geol., Klasycy Geologii Polskiej.
• [9] ZARĘCZNY St., Mapa geologiczna okolic Krakowa i Chrzanowa. 1894. Wyd. Geol., Klasycy Geologii Polskiej.
• [10] ZINKOW J. Krzeszowice i okolice. Wyd. PTTK „Kraj”, Warszawa-Kraków, 1988.