O ujawnieniu się nieznanej sztolni w Konradowie (Masyw Śnieżnika, Sudety) podczas powodzi w 1997 r.

• Autorzy: Ciężkowski W.

Warianty tytułu

EN

About the revealance of the unknown adit in Konradów (Śnieżnik Masiff, Sutedy Mountains) during the flood in 1997

• Konferencja: Dziedzictwo i historia górnictwa oraz możliwości wykorzystania pozostałości dawnych robót górniczych. Lądek Zdrój, 21-23 kwietnia 2005 r.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Podczas katastrofalnych opadów dających początek powodzi latem 1997 r. nad wsią Konradów w paśmie Krowiarek w Masywie Śnieżnika dała się usłyszeć potężna eksplozja. Spowodowało ją nagłe otwarcie wlotu nieznanej starej sztolni przez wypływającą gwałtownie wodę, która wypełniła górotwór powodując znaczny wzrost jej ciśnienia. Wypływająca woda utworzyła na stoku wydłużony lej o o długości ok. 30 m i głębokości 6-7 m. W dnie leja przez kilka dni funkcjonowała zanikająca fontanna wody, a powierzchnia dna była pokryta galaretowatą żółtawą substancją. Lokalizacja sztolni wskazuje, że miała ona na celu rozpoznanie i/lub eksploatację łupków grafitowych. Łupki te zawierają od 0,23 do 10,90% grafitu. Sztolnia powstała zapewne w poł. XIX w. zapewniając surowiec do powstałych wówczas huty żelaza i huty szkła w posiadłościach Marianny Orańskiej.

EN

During catastrophic rainfalls in July 1997 in the forest above the Konradów village, in the Śnieżnik Massif, strong explosion took place. It was caused by the eruption of water which was gathered and it has flew out through unknown before adit. By the exit of the adit, a long funnel was created of the longtitude of about 30 m and of the depth of 6-7 m. The situation of the adit indicates that it's aim wasn't recognition or/and exploration of the graphitic schists. Those rocks contain from 0,23 to 10,90% of graphite. Adit was created probably in the middle of the XIX century, providing raw material for created that time ironworks and glassworks on the property of the Marianna from Oranien family.

Słowa kluczowe

PL

sztolnia; Konradów; Masyw Śnieżnika; historia górnictwa

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje
• Rocznik: 2005
• Tom: Vol. 111, nr 43
• Strony: 23--30
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys.

Twórcy

autor

Ciężkowski W.

• Politechnika Wrocławska, Instytut Górnictwa, 50-051 Wrocław, pl. Teatralny 2

Bibliografia

• [1] CIĘŻKOWSKI W., Surowce mineralne doliny Kleśnicy oraz ich eksploatacja. W: Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie. Badania i udostępnianie. Wrocław, Ossolineum, 1989, 137—146.
• [2] CIĘŻKOWSKI W., KRAHL M., Kopalnia uranu w Kletnie (Sudety) — nowy podziemny obiekt turystyczny. w: Zabezpieczanie i rewitalizacja podziemnych obiektów zabytkowych, Konferencja naukowo-techniczna, Kraków-Bochnia, 21—22 września 2001, Scriptum, 2001, 139—145.
• [3] CIĘŻKOWSKI W., IRMIŃSKI W., KOZŁOWSKI S., MIKULSKI S.Z., PRZENIOPSŁO S., SYLWESTRZAK H., Zmiany w litosferze wywołane eksploatacją surowców mineralnych, w: Masyw Snieżnika — zmiany w środowisku przyrodniczym, Wyd. PAE, Warszawa, 1996, 87—1 19.
• [4] CWOJDZIŃSKI S. , Szczegółowa Mapa Geologiczna Sudetów 1:25 000, arkusz Stronie ŚIąskie, wraz z Objaśnieniami. Wyd. Geol., Warszawa, 1983.
• [5] DON J., Góry Złote i Krowiarki jako elementy składowe metamorfiku Śnieżnika. Geol. Sudetica, v. 1, 1964, 79-117.
• [6] DZIEKOŃSKI T., Wydobywanie i metalurgia kruszców na Dolnym Śląsku od XIII do polowy XIX wieku. PAN — IHKM, Ossolineum, Wroclaw, 1972.
• [7] FECHNER H., Geschichte des schlesichen Berg- und Hüttenwesens 1741—1806. Z. Berg-, Hütt.-u. Salinenw, 1903, 48.
• [8] GLUZIŃSKI W., Zarys dziejów górnictwa i hutnictwa metali na Kłodzczyźnie (XVI—XVIII w.), Rocz. Ziemi Kłodzkiej, t. 4/5, 1960.
• [9] LIS J., SYLWESTRZAK H., Minerały Dolnego Śląska. Wyd. Geol., Warszawa, 1986.
• [10] MAŃKOWSKA A., O występowaniu grafitów w rejonie Stronia Śląskiego. Prz. Geol., 10, 1960, 485—486.
• [11] PAX F., MASCHKE K., Die Höhlenfauna des Glatzer Schneeberges. l. Die rezente Metazoenfauna, Beitr. zur Biol. des Glatzer Schneeberges, 1, 1935, 4—72.
• [12] SIARKIEWICZ L., W Konradowie eksplodował wodny wulkan, Wiad. Lokalne z 26.07.1997 r., 27, 1997.
• [13] Situations Plan der Mertzberg und noch etliche Doerfer enhält, worauf die Schürfe welche zu Bemercken, desgleichen die Dabeý vorfallenden Kalckbrüche, wie auch der Grubenbau, der Beý Merzberg befindlich, gebracht worden, Schmidt Mapa w skali ok. 1:8320. AP Katowice, WUG-kart., OBB II 1289, 1780.
• [14] STEINBECK A., Geschichte des schlesischen Bergbaues, seiner Verfassung, seiner Betriebes. Bd. I. Breslau, 1857.
• [15] SUBIETA M., Uwagi o dolnośląskich łupkach grafitowych. Prz. Geol., 10, 1960, 532-533.