Powiadomienia systemowe
- Sesja wygasła!
Tytuł artykułu
Autorzy
Identyfikatory
Warianty tytułu
Związki azotowe i fosforowe w Jeziorze Plusznym
Języki publikacji
Abstrakty
The studies were carried out in Lake Pluszne which is one of the largest (903.3 ha) and deepest (52 m) lakes in the Olsztyńskie Lakeland. The lake can be found approximately 6 km east of the town of Olsztynek, at 53"35'9"N and 20"24'5"E, in the drainage basin of the Marózka - Łyna - Pregoła Rivers. Total phosphorus content in the waters of Lake Pluszne ranged from 0.014 mg P/dm3 to 0.488 mg P/dm3. Higher concentrations of total phosphorus were noted in the near bottom waters. In the whole study, the dominant form of total phosphorus was organic, which was measured in the range from 0.006 to 0.256 mg P/dm3. Such phenomenon is typical for eutrophic lakes. Total nitrogen in Lake Pluszne waters oscillated between 0.83 mg N/dm3 and 3.73 mg N/dm3. The dominant organic form accounted for 60 to 99% (0.35 mg N/dm3 to 2.79 mg N/dm3) of the total nitrogen. The mineral nitrogen concentrations varied between 0.058 mg N/dm3 and 0.837 mg N/dm3 and for most of the year the highest content revealed the nitrate nitrogen(V). The reason for the ongoing eutrophication is the excessive recreation, annual growth of the number of tourists and swimmers, development of the leisure centers on the lake shores as well as of Pluski and Zielonawo villages. The unique landscape and richness of the natural environment in the lake's vicinity are the reasons for its protection that would prevent the water (quality) from further deterioration.
Badaniami objęto Jezioro Pluszne, jeden z największych (903,3 ha) i najgłębszych (52 m) zbiorników Pojezierza Olsztyńskiego. Jezioro to znajduje się około 6 km na wschód od Olsztynka, na 53°35'9"N i 20°24'5"E w dorzeczu Marózka - Łyna - Pregoła. W wodach Jeziora Plusznego fosfor ogólny zawierał się w przedziale od 0,014 mg P/dm3 do 0,488 mg P/dm!. Wyższe jego wartości notowano w naddennych warstwach wód. W strukturze fosforu ogólnego przez większą część okresu badawczego przeważała forma organiczna (występująca w wodach zbiornika w zakresie od 0,006 do 0,256 mg P/dm3), co jest zjawiskiem typowym dla jezior eutroficznych. Zawartość azotu ogólnego w wodach Jeziora Plusznego wahała się w zakresie od 0,83 mg N/dm3 do 3,73 mg N/dm3. O ogólnej ilości związków azotowych w całej masie wód jeziora decydowała głównie forma organiczna stanowiąca od 60 do 99% jego składu (0,35 mg N/dm3 do 2,79 mg N/dm3). Koncentracje azotu mineralnego w tym akwenie zmieniały się od 0,058 mg N/dm3 do 0,837 mg N/dm3. Spośród mineralnych form azotu przez większą część roku najwyższe wartości osiągał azot azotanowy(V). Powodem postępującej eutrofizacji tego jeziora jest nadmierna rekreacja, coroczny wzrost liczby turystów i kąpiących się w jego wodach, rozwój ośrodków turystycznych na jego obrzeżach, a także wsi Pluski i Zielonawo. Ze względu na niepowtarzalne walory krajobrazowe i bogactwo przyrodnicze powinno ono podlegać ochronie, aby ingerencja człowieka nie wpływała na dalsze pogarszanie się stanu czystości jego wód.
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
59--66
Opis fizyczny
bibliogr. 22 poz., tab., wykr.
Twórcy
autor
autor
- University of Warmia and Mazury in Olsztyn Faculty of Environmental Protection and Fishery Department of Environmental Protection Engineering ul. Prawocheńskiego I, I0-957 Olsztyn, Poland
Bibliografia
- [1] Bajkiewicz-Grabowska E.: Circulation of Matter in the River-Lakes Systems, Warsaw University, Faculty of Geography and Regional Studies, Warszawa 2002.
- [2] Banach A.: Chemizm trzech jezior Pojezierza Mazurskiego i Iławskiego z uwzględnieniem ich zasilania powierzchniowego. Praca magisterska wykonana Zakładzie Limnologii Fizycznej AR-T w Olsztynie (maszynopis), Olsztyn 1978.
- [3] Cooke G.D., E.B. Welch, S.A. Peterson, R. Newroth: Restoration and management of lakes and reservoirs, Lewis Pub. (CRC Press, Inc.), Boca Raton, FL, 1993.
- [4] Cydzik D., D. Kudelska, H. Soszka: Atlas stanu czystości jezior Polski badanych w latach 1978, tom I, Warszawa 1978.
- [5] Dunalska .1., R. Brzozowska, B. Zdanowski, K. Stawecki, J. Pyka: Variability of organic carbon, nitrogen and phosphorus in the contei of Lake Dejguny eutrophication (Mazurskie lakes District), Limnological Review, 6, 79-86 (2006).
- [6] Gawrońska H.: Wpływ ograniczenia dopływu ścieków na warunki fizyczno-chemiczne wód Jeziora Długiego w Olsztynie, Rocz. Nauk Roi. Ser. H, 100 (4), 27-52 (1984).
- [7] Gawrońska H.: The exchange of phosphorus and nitrogen between sediments and water in an artificially aerated lake, Acta Acad. Agric. Tech. Olst., Prot. Aqua. Piscat, 19, 3-49 (1994).
- [8] Grochowska J., R. Tandyrak: Temperature and dissolved oxygen profiles in Lake Pluszne, Limnological Review, 6, 111-116(2006).
- [9] Hermanowicz W., W. Dożańska, J. Dojlido, B. Koziorowski, J. Zerbe: Physico-chemical investigation of water and sludge. Warszawa 1999.
- [10] Hillbricht-Ilkowska A., R.J. Wiśniewski: Trophic differentiation of lakes the Suwałki Landscape Park (North-Eastern Poland) and Buffer Zone Present State. Changes Over Years, Position in trophic classification of lakes. Ekologia Polska, 41(1-2), 195-219 (1993).
- [11] IRŚ: Mapa batymetryczna i opracowanie danych morfometrycznych Jeziora Pluszne, Olsztyn 1962.
- [12] Lossow K.: The effect of artificial destratification on physicochemical system of waters in Lake Starodworskie, Zeszyty Naukowe ART w Olsztynie, 11,3-6(1980).
- [13] Maślanka W., W. Lange, D. Borowiak: Przyrodnicze uwarunkowania tolerancji wybranych jezior dorzecza Lyny, Rocznik Fizycznogeograficzny, vol. I, 37-52 (1996).
- [14] Olszewski P.: Dotychczasowe wiadomości z zakresu chemizmu jezior na Mazurach, Nadbitka z "Kosmosu", Seria A, T. LXVI, R. 1948-1951, Z. IV (1951).
- [15] Olszewski P., J. Paschalski: Wstępna charakterystyka limnologiczna niektórych jezior Pojezierza Mazurskiego, Zesz. Nauk. WSR Olszt, 4, 1-109 (1959).
- [16] Opalińska M" J. Tomkiewicz: Próba oceny stopnia zeutrofizowania Jeziora Plusze, Praca magisterska wykonana w Instytucie Hydrobiologii i Ochrony Wód ART w Olsztynie (maszynopis), Olsztyn 1981.
- [17] Patalas K.: The characteristic of water chemical composition in 48 lakes near Wegorzewo, Roczniki Nauk Rolniczych, 77, 1, 243-297 (1960).
- [18] Spodniewska J.: Formy azotu i fosforu w wodzie a wymagania pokarmowe glonów, Wiad. Ekol., 19, 238-244(1973).
- [19] Tandyrak R.: Influence of lake restoration by the phosphorus inactivation method on the content of organic matter and phosphorus in lake bottom sediments, Limnological Review, 2, 399-406 (2002).
- [20] Waluga J., H. Chmielewski: Jeziora okolic Olsztyna, Wydawnictwo IRŚ w Olsztynie, l(bis), 158-163 (1999).
- [21] Zdanowski B., A. Karpiński, S. Prusik: The environmental condition of lakes water in Węgierski National Park, Zesz. Nauk. PAN, 3, 35-62 (1992).
- [22] Zerbe J.: O przemianach związków azotowych w wodzie, Ekol. Pol., 11(4), 345-355 (1965).
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-article-BUS2-0018-0005