Kartografia geośrodowiskowa pomocą w ochronie środowiska Górnego Śląska - czy w pełni wykorzystywaną?

• Autorzy: Sikorska-Maykowska M.

Warianty tytułu

EN

Geoenvironmental cartography as a helpful tool in protecting the environment of the Upper Silesia - is its potential fully exploited?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The paper reviews cartographic studies of Upper Silesia in overview scales (mostly 1 : 50,000). Geoenvironmental cartography is intended to help in solving problems related to environmental protection and management, especially concerning spatial planning. These problems discussed at various levels of state and self-government administration, necessitate presenting various topics in different extent, scales, etc., depending on type and scale of the phenomena analysed. An ideal tool for such analyses are digital GIS databases. The provincial geodetic and cartographic collection held by the Marshal of the OEląskie Voivodeship (Silesian Province) consists of serial maps produced in 1 : 50,000 scale, available in analog format and as digital records. These are: Geological Economical Map of Poland, Hydrogeological Map of Poland, Sozological Map of Poland, Hydrographic Map of Poland, Map of the Hydrographic Division of Poland, Geoenvironmental Map of Poland. Noteworthy are also other studies concerning the Silesian region, by the Polish Geological Institute: Valorisation of natural environment and its hazards within the OEląskie Voivodeship; Geochemical Atlas of the Upper Silesia in 1 : 200,000 scale, Detailed Geochemical Map of the Upper Silesia in 1 : 25,000 scale (sheets: Sławków, Olkusz, Nowa Góra, Myoelachowice and Chrzanów), Map of chemistry and quality of ordinary groundwaters of the Upper Silesian Coal Basin and its surroundings in 1 : 100,000 scale, Engineering-geological database with engineering- geological atlas of the Katowice conurbation. The above listed overview scale maps cover the whole Upper Silesia region, thus providing a good basis for regional analyses. Their important common feature is that they are digitally prepared and in fact are rich environmental databases that can be used for GIS-compatible studies, even though there were compiled using different software. The review of geoenvironmental studies on the Upper Silesian region indicates that there is a lot of information available in that respect. Their vast majority is accessible at the Voivodeship Center for Geodetic and Cartographic Documentation in Katowice. Unfortunately, the availability is not fully utilized by the state and self-government administration at the county- or community-level. The situation is somewhat better at the Voivodeship level, even though it is still not satisfactory. Despite the topic has been discussed in public or published upon, still not much is being done to improve the situation beyond verbal declarations about the need to develop information society and innovative administration methods in Poland.

Słowa kluczowe

PL

ochrona środowiska; kartografia geośrodowiskowa; bazy danych; GIS; Górny Śląsk

EN

geoenvironmental cartography; database; GIS

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2005
• Tom: Vol. 53, nr 9
• Strony: 753--755
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz.

Twórcy

autor

Sikorska-Maykowska M.

• Państwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa;,

Bibliografia

• 1. CZOCHAŃSKI J. 2005 - Rozwój technologii GIS w Polsce. cz. I. Geodeta, 3 (118): 30-34. Warszawa.
• 2. CZOCHAŃSKI J. 2005 - Rozwój technologii GIS w Polsce. cz. II. Geodeta, 4 (119): 28-31. Warszawa.
• 3. DUBAJ-NAWROT J. red. 2005 - Baza danych geologiczno-inżynierskich wraz z opracowaniem atlasu geologiczno-inżynierskiego aglomeracji katowickiej. PG Katowice, PIG, PG Proxima.
• 4. INSTRUKCJA Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1:50 000. Udostępnianie, weryfikacja, aktualizacja, rozwój. MŚ, PIG, Warszawa 2004 r.
• 5. Instrukcja opracowania Mapy geośrodowiskowej Polski w skali 1 : 50 000. MŚ, PIG, Warszawa 2005 r.
• 6. KWARCIŃSKI J., GAŁKA M. & KRIEGER W. 2001 - Obecna i planowana eksploatacja kopalin na terenie województwa śląskiego. Państw. Inst. Geol., Sosnowiec (maszynopis).
• 7. LIS J. & PASIECZNA A. 1995 - Atlas geochemiczny Górnego Śląska 1:200 00. PIG, Warszawa.
• 8. LIS J. & PASIECZNA A. 1999 - Szczegółowa mapa geochemiczna Górnego Śląska 1 : 25 000. Promocyjny arkusz Sławków. PIG, Warszawa.
• 9. PACZYŃSKI B. 1996 - Waloryzacja - nowy kierunek oceny wód podziemnych. Prz. Geol., 44: 81-86.
• 10. RÓŻKOWSKI A. & CHMURA A. (red.) 1996 - Mapa chemizmu i jakości zwykłych wód podziemnych GZW i jego obrzeżenia w skali 1:100 000. PIG, Warszawa.
• 11. RÓŻKOWSKI A. & KOWALCZYK A. 1997 - Waloryzacja użytkowych poziomów wód podziemnych. [W:] Użytkowe wody podziemne Górnośląskiego Zagłębia Węglowego i jego obrzeżenia, Pr. Państw. Inst. Geol., 159.
• 12. SIKORSKA-MAYKOWSKA M., BARSZCZ A., BROMEK T., CZAJA S., DURCZYŃSKI S., GAŁKA M., GRABOWSKI D., KOTYRBA A., KOWALCZYK A., KRIEGER W., KWARCIŃSKI J., LEWANDOWSKI P., MUTKE G., RUBIN K., STASZEWSKI B., STRZELECKI R., WACH J., WITKOWSKI A. & WOJTAL G. 2001 - Opracowanie metodyki kartograficznego odwzorowania waloryzacji stanu środowiska przyrodniczego na terenach poddanych silnej antropopresji górnictwa i przemysłu na obszarze województwa śląskiego. Projekt badawczy nr 9T 12E01299C/4823 finansowany przez Komitet Badań Naukowych.
• 13. SIKORSKA-MAYKOWSKA M. (red.) 2001 - Waloryzacja środowiska przyrodniczego i waloryzacja jego zagrożeń na terenie województwa śląskiego, PIG i UMWŚ, Warszawa.
• 14. WITKOWSKI A.J., RÓŻKOWSKI A., KOWALCZYK A., KROPKA J., RUBIN K., RUBIN H., SIWEK P., KACZKOWSKA E., GRABALA D. & WRÓBEL J. 1998 - Analiza zmian jakości wód podziemnych wybranych głównych zbiorników użytkowych wód podziemnych woj. katowickiego w latach 1990-1996 pod kątem podjęcia działań dla ich ochrony. Uniwersytet Śląski, WNoZ, Sosnowiec.
• 15. WITKOWSKI A., GRABALA D., KACZKOWSKA E., SIWEK P. & WRÓBEL J. 2000 - Regionalny monitoring jakości wód podziemnych na obszarze województwa śląskiego. Raport z opróbowania punktów obserwacyjnych byłego RZGW w Katowicach oraz punktów sieci uzupełniającej wykonanego w 2000 roku. Uniwersytet Śląski, WNoZ, Sosnowiec.
• 16. Wytyczne techniczne GIS-4. Mapa sozologiczna Polski skala 1 : 50 000.W formie analogowej i numerycznej. GUGiK, Warszawa 2005.
• 17. Wytyczne techniczne GIS-3. Mapa hydrograficzna Polski skala 1 : 50 000.W formie analogowej i numerycznej. GUGiK, Warszawa 2005.