Uwagi o zawartości pierwiastków ziem rzadkich w wapieniach i dolomitach z okolic Krakowa

• Autorzy: Vierek A.

Warianty tytułu

EN

Rare-earth elements of limestone and dolomites in the Kraków area (southern Poland)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Rare-earth elements (REE) were determined for the Upper Jurassic limestone and dolomites from the following outcrops: Góra OEw. Anny, Kostrze Quarry, Księża Góra, and Skały Twardowskiego. REE patterns are similar for all the investigated samples. Dolomites and limestone are enriched in light REE, they exhibit positive La anomalies, and negative Ce and Eu anomalies. Negative Ce and Eu anomalies are typical for oxidizing environments during dolomitization processes. Distinct enrichment in light REE comparing to heavy REE indi-cates that the sea water was not the only component of dolomitization fluids.

Słowa kluczowe

PL

dolomityzacja; dolomit; wapień; pierwiastki ziem rzadkich; pierwiastek śladowy; górna jura; Kraków

EN

limestone; dolomite; dolomitization; rare-earth element; Upper Jurassic; Cracow

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2005
• Tom: Vol. 53, nr 5
• Strony: 413--417
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Vierek A.

• Wydział Nauk o Ziemi, Uniwersytet Śląski, ul.Będzińska 60; 41-200 Sosnowiec

Bibliografia

• 1. BANNER J. L., HANSON G. N. & MEYERS W. J. 1988 - Waterrock interaction history of regionally extensive dolomites of the Burlington-Keokuk Formation (Mississippian): Isotopic evidence. Sedimentology and Geochemistry of Dolostones, SEPM Sp. Publ., 43: 97-113.
• 2. BAU M. 1991 - Rare-earth element mobility during hydrothermal and metamorphic fluid-rock interaction and the significance of the oxidation state of europium. Chem. Geol., 93: 219-230.
• 3. BAU M. & MOLLER P. 1992 - Rare-earth element fractionation in metemorphogenic hydrothermal calcite, magnesite and siderite. Mineralogy and Petrology, 45: 231-246.
• 4. CHOQUETTE P. W. & STEINEN R. P. 1980 - Mississippian non-supratidal dolomite, Ste. Genevieve Limestone, Illinois Basin: Evidence for mixedwater dolomitization. SEPM Sp. Publ., 28: 163-196.
• 5. DŻUŁYŃSKI S. & ŻABIŃSKI W. 1954 - Ciemne wapienie w jurze krakowskiej. Acta Geol. Pol., 4: 182-189.
• 6. GAWEŁ A. 1948 - Dolomityzacja w wapieniach jurajskich okolic Krakowa. Rocz. Pol. Tow. Geol., 17: 292-309.
• 7. GVIRTZMAN G., FRIEDMAN G. M. & MILLER D. S. 1973 - Control and distribution of uranium in coral reefs during diagenesis. Jour. Sedim. Petrol., 39: 1283-1296.
• 8. HARDIE L. A. 1987 - Perspectives dolomitization: A critical view of some current views. Jour. Sedim. Petrology, 57: 166-183.
• 9. KRAJEWSKI M. 2001 - Upper Jurassic chalky limestones in the Zakrzówek Horst, Kraków, Kraków-Wieluń Upland (South Poland). Ann. Soc. Geol. Pol., 71: 43-51.
• 10. LAND L. S. 1985 - The origin of massive dolomite. Jour. Geol. Education, 33: 112-125.
• 11. LANGMUIR D. 1978 - Uranium solution mineral equilibria at low temperature with application to sedimentary ore deposits. Geochim. Cosmochim. Acta, 42: 547-569.
• 12. ŁAPTAS A. 1974 - O dolomitach w wapieniach skalistych okolic Krakowa. Rocz. Pol. Tow. Geol., 44: 247-273.
• 13. ŁAPTAS A. 1989 - Dolomity w wapieniach skalistych [In:] Rutkowski J., Przew. 60 Zj. Pol. Tow. Geol. Wyd. AGH, Kraków: 185-190.
• 14. MATYSZKIEWICZ J. 1987 - Epigenetyczna sylifikacja wapieni górnego oksfordu okolic Krakowa. Rocz. Pol. Tow. Geol., 57: 59-87.
• 15. MATYSZKIEWICZ J. 1989 - Early diagenetic environment of the Upper Oxfordian limestones in the Kraków region (South Poland). N. Jahrb. Geol. Palaont. Monatsh., 5: 308-320.
• 16. MC LENNAN S. M. 1989 - Rare earth elements in sedimentary rocks: influence of provenance and sedimentary processes, [In:] Geochemistry and Mineralogy of Rare Earth Elements, Lipin B. R. & Mc Kay G. A. (ed). Miner. Soc. Am. Short Course, 21: 169-200.
• 17. MICHARD A. 1989 - Rare earth element systematics in hydrotermal fluids. Geochimica et Cosmochimica Acta, 53: 745-750.
• 18. OLIVAREZ A. M. & OWEN R. M. 1991 - The europium anomaly of seawater: implications for fluvial versus hydrothermal REE inputs to the oceans. Chem. Geol., 92: 317-328.
• 19. QING H. & MOUNTJOY E. W. 1994 - Rare earth element geochemistry of dolomites in the Middle Devonian Presquille Barrier, Western Canada Sedimentary Basin: Implications for fluid-rock ratios during dolomitization. Sedimentology, 41: 787-804.
• 20. RANDAZZO A. F. & BLOOM J. J. 1984 - Mineralogical changes along the freshwater/saltwater interface of a modern aquifer. Sed. Geology, 43: 219-239.
• 21. REEDER R. J. 1987 - Carbonates: Mineralogy and chemistry. Reviews in Mineralogy, 11: 329-378.
• 22. RODGERS K. A., EASTON A. J. & DOWNES C. J. 1982 - The chemistry of carbonate rocks of Niue Island, South Pacific. Jour. Geol., 90: 645-662.
• 23. RUTKOWSKI J. 1993 - Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1 : 50 000, ark. Wyd. Geol., Państw. Inst. Geol.
• 24. SEARS S. O & LUCIA F. J. 1980 - Dolomitization of Northern Michigan Niagara reefs by brine refluxion and freshwater/ seawater mixing, [In:] Zenger D. H., Dunham J. B. & Ethington R. L. (eds.), Concepts and Models of Dolomitization. Soc. Econ. Paleont. Miner. Spec. Publ., 28: 215-235.
• 25. SWART P. K., RUIZ J. & HOLMES C. 1987 - Use of strontium isotopes to constrain the timing and mode of dolomitization of upper Cenozoic sediments in a core from San Salvador, Bahamas. Geol., 15: 262-265.
• 26. SWART P. K. 1988 - The elucidation of dolomitization events using nuclear-track mapping, [In:] Shukla V. & Baker P. A. (eds.), Sedimentology and Geochemistry of Dolostones, Soc. Econ. Paleont. Miner. Spec. Publ., 43: 11-23.
• 27. VIEREK A. 2003 - Przejawy procesów metasomatycznych w wapieniach górnej jury z okolic Krakowa. Prz. Geol., 51: 507-516.
• 28. VIEREK A. 2005 - Dedolomityzacja w górnjurajskich skałach węglanowych z okolic Krakowa. Prz. Geol., 53: 156-161.