Zapis izotopowy ([delta]^18 O i [delta]^13 C) w wapieniach górnego ordowiku z Mójczy w Górach Świętokrzyskich

• Autorzy: Trela W.

Warianty tytułu

EN

Isotope record ([delta]^18 O and [delta]^13 C) from the Upper Ordovician limestone in Mójcza section (Holy Cross Mts., Central Poland)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Analiza stabilnych izotopów tlenu i węgla w wapieniach środkowego i górnego ordowiku regionu kieleckiego Gór Świętokrzyskich wskazuje na zmiany ich składu w czasie. Największe wahania (w skali PDB) występują w wyższym ordowiku (górny karadok) i pojawiają się po okresie aktywności prądów wstępujących. Fluktuacje te byty przypuszczalnie spowodowane czynnikami klimatycznymi, kontrolowanymi przez zlodowacenie na Gondwanie, które spowodowały zachwianie stratyfikacji gęstościowej i termicznej oceanów (Wilde & Berry, 1984; Railsback i in., 1990; Wilde, 1991). Wartości [delta]^18O i [delta]^13C są zbliżone do wyników uzyskanych dla kopalnych, chłodno- lub umiarkowanie ciepłowodnych osadów węglanowych oraz mieszczą się w przedziale wartości stwierdzonych przez wielu badaczy dla ordowiku.

EN

Oxygen and carbon isotopic studies were carried on bulk-rock samples from the Middle and Upper Ordovician limestones taken j'rom the Mójcza section in Kielce Region of the Holy Cross Mts. Measurements of [delta]^18O and [delta]^13C are close to results obtained from ancient temperate- and warm-temperate water carbonates. The greatest changes both [delta]^18O and [delta]^13C are associated with upper part of the Mójcza section (Upper Caradoc) and appear after ceasing of upwelling currents activity. Carbon and oxygen isotopic fluctuations are concurrent with changes in conodont assemblages (Dzik, 1999) and were probably caused by climatic factor, controlled by glaciation on Gondwana.

Słowa kluczowe

PL

ordowik; wapień; izotop tlenu; izotop węgla; zlodowacenie; Gondwana

EN

Ordovician; limestone; carbon isotopes; oxygen isotopes; glaciations; Gondwana

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2000
• Tom: Vol. 48, nr 8
• Strony: 736--740
• Opis fizyczny: bibliogr. 65 poz., wykr.

Twórcy

autor

Trela W.

• Państwowy Instytut Geologiczny, Oddział Świętokrzyski, ul. Zgoda 21, 25-953 Kielce,