PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
Tytuł artykułu

Erozja wąwozowa w zachodniej części Płaskowyżu Nałęczowskiego

Treść / Zawartość
Identyfikatory
Warianty tytułu
EN
Gully erosion in the western part of the Nałęczów Plateau (Lublin Upland).
Języki publikacji
PL
Abstrakty
EN
The areaswith thick loess covers face the risk of intense soil erosion processes as well as gully erosion. The western part of the Nałęczów Plateau is especially prone to particularly high degree of intensive erosion among the region (denudation hazard. The density of the gully network reaches here up to 10 km/km2. The administrative area of Kazimierz Dolny is under extreme threat of severe consequences of erosion processes which appeared with high frequency and caused significant devastation of infrastructure not only on a national but maybe on a European scale as well. Geological conditions together with surface features favour intensive, secondary and anthropogenically conditioned erosion processes. Already in the historical sources there are mentions about the disastrous consequences of torrential rainfalls in the Kazimierz Dolny region. In such conditions the torrential rainfall waters flow quickly down the gully bottoms of considerable inclinations, concentrating on the bottom of Grodarz river valley. As a result it may lead to flooding or silting of crops, the roads may be destroyed or silted and the properties completely flooded. Taking into account the natural and cultural values of Kazimierz Dolny and its surroundings, as well as the presence of the Kazimierz Landscape Park it is necessary to take urgent steps in order to limit the threats considerably.
Rocznik
Strony
768--776
Opis fizyczny
bibliogr. 54 poz., fot., tab., wykr.
Twórcy
autor
autor
Bibliografia
  • ABDEL-GAWAD G.I. 1986 - Maastrichtian non-cephalopod mollusks (Scaphopoda, Gastropoda and Bivalvia) of the Middle Vistula Valley, Central Poland. Acta Geol. Pol., 36: 69-224.
  • BORK H.-R. 1989 - Soil Erosion during the past Millennium in Central Europe and its significance within the geomorphodynamics of the Holocene. [W:] F. Ahnert (red.) Landforms and landform evolution in West Germany, Catena Supplement, 15: 121-131.
  • BURACZYŃSKI J. 1989/90 - Rozwój wąwozów na Roztoczu Gorajskim w ostatnim tysiącleciu. Ann. UMCS, sec. B, 44/45: 95-104.
  • BURACZYŃSKI J. & WOJTANOWICZ J. 1974 - Rozwój wąwozów lessowych w okolicy Dzierzkowic na Wyżynie Lubelskiej pod wpływem gwałtownej ulewy w czerwcu 1969 roku. Ann. UMCS, Sec. B, 26: 135-168.
  • CHOMICZ K. 1951 - Ulewy i deszcze nawalne w Polsce. Wiad Służby Hydrolog. i Meteorolog., 2, 3.
  • CZARNECKI R. 1996 - Wyżyna Sandomierska. Część wschodnia. I. Komponenty środowiska geograficznego, Warszawa.
  • DĘBSKI K. 1970 - Hydrologia. Arkady, Warszawa 1970.
  • GARDZIEL Z., HARASIMIUK M. & RODZIK J. 1996 - Dynamika procesów geomorfologicznych w zlewni Grodarza i związane z nimi zagrożenia dla Kazimierza Dolnego. [W:] M. Kucharczyk (red.) - Małopolski przełom Wisły - walory, zagrożenia, ochrona. Wydawnictwo UMCS, Lublin: 21-31.
  • GARDZIEL Z. & RODZIK J. 2001a - Warunki rozwoju, użytkowania i ochrony wąwozów drogowych okolic Kazimierza. [W:] Radwan S., Lorkiewicz Z. (red.) - Problemy ochrony i użytkowania obszarów wiejskich o dużych walorach przyrodniczych. Wyd. UMCS, Lublin: 249-255.
  • GARDZIEL Z. & RODZIK J. 2001b - Drogi gruntowe jako stymulator przemian silnie urzeźbionego krajobrazu lessowego okolic Kazimierza. [W:] German K., Balon J. (red.) - Przemiany środowiska przyrodniczego Polski a jego funkcjonowanie. Problemy Ekologii Krajobrazu, t. 10: 305-311.
  • HARASIMIUK M. 1980 - Rzeźba strukturalna Wyżyny Lubelskiej i Roztocza. Rozprawa habilitacyjna. Wydział Biologii i Nauk o Ziemi UMCS, Lublin.
  • HARASIMIUK M. & HENKIEL A. 1976 - Osobliwości pokrywy lessowej zachodniej części Płaskowyżu Nałęczowskiego (Peculiarities of the lśss cover in the western part of the Nałęczów Plateau). Bull. Inst. Geol., 297: 177-184.
  • HARASIMIUK M. & HENKIEL A. 1978- Wpływ budowy geologicznej i rzeźby podłoża na ukształtowanie pokrywy lessowej w zachodniej części Płaskowyżu Nałęczowskiego. Ann. UMCS, sec. B, 30/31: 55-80.
  • HARASIMIUK M. & JEZIERSKI W. 1998 - Północna krawędź Wyżyny Lubelskiej w okolicy Skowieszyna. [W:] Dobrowolski R. (red.). Główne kierunki badań geomorfologicznych w Polsce. Stan aktualny i perspektywy. IV Zjazd Geomorfologów Polskich. III. Przewodnik wycieczkowy. Wyd. UMCS, Lublin 1998: 169-173.
  • HENKIEL A. & NITYCHORUK J. 1983- Spękania ciosowe i drobne struktury tektoniczne w skałach kredowo-paleoceńskich północno-zachodniej części Wyżyny Lubelskiej. Ann. UMCS, sec. B., 35/36: 13-27.
  • JÓZEFACIUK CZ. & JÓZEFACIUK A. 1984 - Program zagospodarowania zlewni potoku Grodarza pod kątem ochrony miasta Kazimierza przez skutkami erozji. [w:] Melioracje przeciwerozyjne podstawą racjonalnego użytkowania terenów wyżynnych, Puławy 12-14.09.1984 r.: 5-15.
  • KLIMOWICZ Z. & UZIAK S. 1994 - An attempt at the reconstruction of the past and future soil cover in the lśss area (on the basis of the Nałęczów Plateau). Ann. UMCS, sec. B, 49: 229-242.
  • MACHALSKI M. 2005 - Late Maastrichtian and earliest Danian scaphitid ammonites from central Europe: Taxonomy, evolution, and extinction. Acta Palaeont. Pol., 50: 653-696.
  • MAKOWSKI J. 1976 - Przyczyny zróżnicowania gęstości sieci wąwozów na Wyżynie Kielecko-Sandomierskiej. Pr. i Stud. IG UW z. 21, Geogr. Fiz., 7: 49-76.
  • MARUSZCZAK H. 1972 - Zagadnienie klasyfikacji lessów w Polsce, [W:] H. Maruszczak (red.) - Przewodnik Sympozjum Krajowego, Litologia i Stratygrafia Lessów w Polsce, Lublin, 25-30 września 1972, Warszawa, Wydawnictwa Geologiczne: 17-23.
  • MARUSZCZAK H. 1973 - Erozja wąwozowa we wschodniej części pasa wyżyn południowopolskich. Zesz. Nauk. Post. Nauk. Roln., 151: 15-30.
  • MARUSZCZAK H. 1986 - Tendencje sekularne i zjawiska ekstremalne w rozwoju rzeźby małopolskich wyżyn lessowych w czasach historycznych. Czas. Geograf., 57: 271-282.
  • MARUSZCZAK H. 1988 - Zmiany środowiska przyrodniczego kraju w czasach historycznych. [W:] L. Starkel (red.) - Przemiany środowiska geograficznego Polski, Zakł. Narod. im. Ossolińskich, Wyd. PAN, Wrocław: 109-135.
  • MARUSZCZAK H. 1991 - Zróżnicowanie stratygraficzne lessów w Polsce. [W:] H. Maruszczak (red.) - Podstawowe profile lessów w Polsce. Wyd. UMCS, Lublin; A: 13-35.
  • MARUSZCZAK H., MICHALCZYK Z. & RODZIK J. 1984 - Warunki geomorfologiczne i hydrogeologiczne rozwoju denudacji w dorzeczu Grodarza na Wyżynie Lubelskiej. Ann. UMCS, sec. B., 39: 117-145.
  • MAZUR Z. & PAŁYS S. 1992 - Erozja wodna w zlewni lessowej na Lubelszczyźnie w latach 1956-1991. Ann. UMCS, sec. E, 47: 219-229.
  • MONTUSIEWICZ R. 1991- Reportaż z 1644 roku, Dziennik Lubelski z dnia 23.10.1991 r.: 8.
  • NOGAJ-CHACHAJ J. 2000 - W epoce kamienia. [W:] E. Banasiewicz- Szykuła (red.) - Archeologiczne odkrycia na obszarze Kazimierskiego Parku Krajobrazowego. Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków, Lublin: 9-32.
  • NOWOCIEŃ E. 1996 - Dynamika rozwoju wąwozów drogowych na obszarach lessowych. Pam. Puł. Pr. IUNG, 107: 101-111.
  • PARCZEWSKI W. 1960 - Warunki występowania nagłych wezbraź na małych ciekach, Wiad. Służby Hydrolog. i Meteorol., t. 8, z. 3, PIHM, Warszawa: 5-79.
  • POŻARYSKA K. 1967 - Badania warstw pogranicznych kredy i trzeciorzędu w Polsce pozakarpackiej. Kwart. Geol., 11: 61-672.
  • POŻARYSKI W. 1948 - Jura i kreda między Radomiem, Zawichostem i Kraśnikiem. Poland Institute of Geology Bulletin, 46: 1-141.
  • POŻARYSKI W. 1953 - Kreda. [W:] W. Pożaryski (red.) - Regionalna Geologia Polski. T. II. Region Lubelski. PTGeol, PWN Kraków: 14-62.
  • POŻARYSKI W., MARUSZCZAK H. & LINDNER L. 1994 - Chronostratygrafia osadów plejstoceńskich i rozwój doliny Wisły środkowej ze szczególnym uwzględnieniem przełomu przez wyżyny południowopolskie. Pr. Państw. Inst. Geol., 147. Warszawa.
  • RENIGER A. 1959 - Erozja gleb w okresie ulew i spływów wód wiosennych w zależności od przebiegu pogody. Rocz. Nauk Rolniczych, t. 73, ser. F, 4: 599-641.
  • REPELEWSKA-PĘKALOWA J. & PĘKALA K. 1988 - Charakterystyka geomorfologiczna zlewni wąwozu lessowego w aspekcie potrzeb projektów melioracji przeciwerozyjnych. Z. Probl. Post. Nauk Rol., 357: 17-35.
  • RODZIK J., JANICKI G. & ZGŁOBICKI W. 1996 - Reakcja agroekosystemu zlewni lessowej na epizodyczny spływ podczas gwałtownej ulewy. [W:] A. Józefaciuk (red.) - Ochrona agroekosystemów zagrożonych erozją, IUNG K(11/1) Pr. Nauk. cz. 1: 201-214.
  • RODZIK J., JANICKI G., ZAGÓRSKI P. & ZGŁOBICKI W. 1998 - Deszcze nawalne na Wyżynie Lubelskiej i ich wpływ na rzeźbę obszarów lessowych. Dok. Geogr., 11: 45-68.
  • RODZIK. J. & ZGŁOBICKI W. 2000 - Współczesny rozwój wąwozu lessowego na tle układu pól. [W:] S. Radwan, Z. Lorkiewicz (red.) - Problemy ochrony i użytkowania obszarów wiejskich o dużych walorach przyrodniczych. Wyd. UMCS, Lublin. 257-261.
  • STARKEL L. 1988 - Działalność człowieka jako przyczyna zmian procesów denudacji i sedymentacji w holocenie. Prz. Geograf., 60: 251-265.
  • ŚNIESZKO Z. 1991 - Reflection of extreme events in evolution of dry valleys in loess Roztocze Upland. [W:] J. Jersak (red.) - Less i osady dolinne. Pr. Nauk. UŚ, 1107: 119-128.
  • ŚNIESZKO Z. 1995 - Ewolucja obszarów lessowych Wyżyn Polskich w czasie ostatnich 15 000 lat. Pr. Nauk. UŚ, 1496.
  • ŚNIESZKO Z. & GRYGIERCZYK S. 1991 - Osady kopalnej bruzdy w Bronocicach i ich związek z działalnością człowieka w neolicie. [W:] J. Jersak (red.) - Less i osady dolinne. Pr. Nauk. UŚ w Katowicach nr 1107: 129-146.
  • TEODOROWICZ-CZEREPIŃSKA J. 1981 - Kazimierz Dolny (Monografia historyczno-urbanistyczna). Towarzystwo Przyjaciół Kazimierza, Kazimierz.
  • VANWALLEGHEM T., VAN DEN EECKHAUT M., PŚSEN J., DECKERS J., NACHTERGAELE J., VAN OOST K. & SLENTERS C. 2003 - Characteristics and controlling factors of old gullies under forest in a temperate humid climate: a case study from the Meerdaal Forest (Central Belgium). Geomorphology, 56: 15-29.
  • VANWALLEGHEM T., POESEN J., VAN DEN EECKHAUT M., NACHTERGAELE J. & DECKERS J. 2005 - Reconstructing rainfall and land use conditions leading to the development of old gullies. Holocene, 15: 378-386.
  • VANWALLEGHEM T., BORK H.-R., POESEN J., DOTTERWEICH M., SCHMIDTCHEN G., DECKERS J., SCHEERS S. & MARTENS M. 2006 - Prehistoric and Roman gullying in the European loess belt: a case study from central Belgium. Holocene, 16: 393-401.
  • ZGŁOBICKI W. 1998 - Wąwozy drogowe północno-zachodniej części Płaskowyżu Nałęczowskiego. [W:] Dobrowolski R. (red.) - Główne kierunki badań geomorfologicznych w Polsce. Stan aktualny i perspektywy. IV Zjazd Geomorfologów Polskich. III. Przewodnik wycieczkowy. Wyd. UMCS, Lublin 1998: 175-179.
  • ZGŁOBICKI W. 2002-Dynamika współczesnych procesów denudacyjnych w północno-zachodniej części Wyżyny Lubelskiej. Wydawnictwo UMCS, Lublin.
  • ZGŁOBICKI W., RODZIK J., SCHMITT A., SCHMIDTCHEN G., DOTTERWEICH M., ZAMHOFFER S. & BORK H-R. 2003 - Fazy erozji wąwozowej w okolicach Kazimierza Dolnego. [W:] J. M. Waga, K. Kocel (red.) - Człowiek w środowisku przyrodniczym - zapis działalności. Sosnowiec: 234-238.
  • ZIEMNICKI S. & NAKLICKI J. 1971 - Stan i rozwój trzech wąwozów na Wyżynie Lubelskiej. Z. Probl. Post. Nauk Rol., 119: 23-45.
  • ZIEMNICKI S., MAZUR Z. & PAŁYS S. 1975 - Rozwój wąwozu lessowego na Kwaskowej Górze. Z. Probl. Post. Nauk Rol., 170: 7-24.
  • ŻARSKI M. 1988 - Objaśnienia do Szczegółowej mapy geologicznej Polski 1: 50 000, arkusz Puławy. Wydawnictwa Geologiczne.
  • ŻARSKI M., JAKUBOWSKI G. & GAWOR-BIEDOWA E. 1998 - The first Polish find of Lower Paleocene crocodile Thoracosaurus Leidy, 1852: geological and paleontological description. Kwart. Geol., 42: 141-160.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-article-BUS2-0012-0032
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.