Klastyczne utwory badeńskie Roztocza - przebieg sedymentacji w północnej marginalnej strefie basenu zapadliska przedkarpackiego

• Autorzy: Wysocka A.

Warianty tytułu

EN

Badenian clastic deposits of the Roztocze Hills area - evolution of sedimentation on the northern outer ramp of the Carpathian Foredeep Basin

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The Carpathian Foredeep Basin is the northern compartment of a foreland basin system that surrounds the Carpathian orogenic belt. The Roztocze Hills area, during Badenian deposition, belonged to the northern part of the outer ramp of the Carpatian Foreland Basin. The sedimentary conditions of the clastic Badenian deposits of the Roztocze Hills are reconstructed, in the territories of Poland and Ukraine. The lithology and sedimentary structures of clastic rocks point to a high-energy, shallow-water, normal-marine environment connected with the offshore and open sea zone. The characteristic of the Badenian succession allows an interpretation of the environment and its change during sedimentation. Deposition during the Badenian in the Roztocze Hills area was strongly connected with the evolution of the Carpathian Foredeep. Initially sedimentation was mainly dependent on hydrodynamic factors and connected with the outer ramp conditions. However, during the Late Badenian, the influence of diastrophic factors gradually increased and sedimentation was connected with outer foredeep conditions.

Słowa kluczowe

PL

Roztocze; utwory badeńskie; zapadlisko przedkarpackie; sedymentacja klastyczna

EN

clastic sedimentation; sedimentary structures; sedimentary environment; Badenian; Roztocze Hills; Carpathian Foredeep

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2006
• Tom: Vol. 54, nr 5
• Strony: 430--437
• Opis fizyczny: fot., wykr., bibliogr. 43 poz.

Twórcy

autor

Wysocka A.

• Uniwersytet Warszawski, Wydział Geologii, ul. Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa,

Bibliografia

• ALLEN P.A. & HOMEWOOD P.N. 1986 - Foreland basins. IAS Sp. Publ., 8.
• ALLEN P.A., CRAMPTON S.L. & SINCLAIR H.D. 1991 - The inception and early evolution of the North Alpine Foreland Basin, Switzerland. Basin Research, 3: 143-163.
• BOGUCKI A., GERASIMOW L., WOŁOSZYN P. & WYSOCKA A. 1998a - Budowa geologiczna Roztocza Ukraińskiego. Przew. LXIX Zjazdu Pol.Tow. Geol.: 245-256.
• BOGUCKI A., GERASIMOW L., WOŁOSZYN P. & WYSOCKA A. 1998b - Roztocze Rawsko-Lwowskie. Problemy litologiczno-stratygraficzne mastrychtu, warunki sedymentacji i przestrzenna zmienność cech litologicznych osadów miocenu. Przewodnik Zjazdu Pol.Tow. Geol.; 257-265.
• BURACZYŃSKI J. 1997 - Roztocze: budowa - rzeźba-krajobraz. Zakład Geografii Regionalnej UMCS; 188.
• CIEŚLIŃSKI S. & RZECHOWSKI J. 1993 - Mapa geologiczna podłoża czwartorzędu Roztocza między Tomaszowem Lubelskim a Hrebennem. [W:] M. Harasimiuk, J. Krawczuk & J. Rzechowski (red.) - Tektonika Roztocza i jej aspekty sedymentologiczne, hydrogeologiczne i geomorfologiczno- krajobrazowe: 39-47.
• COLLINSON J. 1994 - Sedimentary deformational structures. [W:] A. Maltman (red.), The Geological Deformation of Sediments; 95-127.
• DE CELLES P.G. & GILES K.A. 1996 - Foreland basin systems. Basin Research, 8: 105-124.
• DZIADZIO P. 2000 - Sekwencje depozycyjne w utworach badenu i sarmatu w SE części zapadliska przedkarpackiego. Prz. Geol., 48: 1124-1138.
• JAROSZEWSKI W. 1977 - Sedimentary evidence for Miocene tectonic activity in the central Roztocze. Prz. Geol., 8-9; 418-427.
• JASIONOWSKI M. 1996 - Sarmatian serpulid - microbialite buildups in Roztocze (SE Poland): unusual joint - venture. Prz. Geol., 44: 1044-1048.
• JASIONOWSKI M. 1998 - Sedymentacja i diageneza sarmackich wapieni Roztocza. Praca doktorska. Archiwum PIG (niepublikowana). CAG 700/99.
• KENIG K. & WYSOCKA A. 1996 - Sands and calcite cement-bodies (the Baranów Beds) from Świniary, eastern margin of the Holy Cross Mts. Geol. Quart., 40: 203-230.
• KRZYWIEC P. 1999 - Mioceńska ewolucja tektoniczna wschodniej części zapadliska przedkarpackiego (Przemyśl-Lubaczów) w świetle interpretacji danych sejsmicznych. Pr. Państw. Inst. Geol., 168: 249-276.
• KRZYWIEC P. 2001 - Contrasting tectonic and sedimentary history of the central and eastern parts of the Polish Carpathian foredeep basin - results of seismic data interpretation. Marine and Petroleum Geol., 18: 13-38.
• KRZYWIEC P., ALEKSANDROWSKI P., RYZNER-SIUPIK B., PAPIERNIK B., SIUPIK J., MASTALERZ K., WYSOCKA A. & KASIŃSKI J. 2005 - Struktura geologiczna i geneza mioceńskiego zrębu Ryszkowej Woli w rejonie Sieniawy-Rudki (wschodnia część zapadliska przedkarpackiego) - wyniki interpretacji danych sejsmiki 3D. Prz. Geol., 53: 656-663.
• KUDRIN L.N. 1966 - Stratygrafija, facji i ekologiceskij analiz fauny paleogenowych i neogenowych otłożenij Predkarpatia. Izdavocznik Lvivskovo Universiteta, Lviv: 1-173.
• ŁAPTAŚ A. 1992 - Giant-scale cross-bedded Miocene biocalcarenites in the northern margin of the Carpathian Foredeep. An. Soc. Geol. Pol., 62: 149-167.
• MASTALERZ K., WYSOCKA A., KRZYWIEC P., KASIŃSKI J., ALEKSANDROWSKI P., PAPIERNIK B., RYZNER-SIUPIK B. & SIUPIK J. 2006 - Sukcesja osadowa miocenu w rejonie zrębu Ryszkowej Woli (obszar Sieniawa-Rudka), zapadlisko przedkarpackie: wyniki facjalnej i stratygraficznej interpretacji danych wiertniczych oraz sejsmiki 3D. Prz. Geol., 333-342.
• MUTTI E., TINTERRI R., BENEVELLI G., DI BIASE D. & CAVANNA G. 2003 - Deltaic, mixed and turbidite sedimentation of ancient foreland basins. Marine and Petroleum Geol., 20: 733-755.
• MUSIAŁ T. 1987 - Miocene of Roztocze (south-eastern Poland). Bull. Geol., 31: 5-149.
• MYŚLIWIEC M. 2004 - Mioceńskie skały zbiornikowe zapadliska przedkarpackiego. Prz. Geol., 52: 581-592.
• NEY R., BURZEWSKI W., BACHLEDA T., GÓRECKI W., JAKÓBCZAK K. & SŁUPCZYŃSKI K. 1974 - Zarys paleogeografii i rozwoju litologiczno- facjalnego utworów miocenu zapadliska przedkarpackiego. Pr. Geol. Komisji Nauk Geol. PAN, Oddział w Krakowie, 82: 1-59.
• OSZCZYPKO N. 1996 - Mioceńska dynamika polskiej części zapadliska przedkarpackiego. Prz. Geol., 44: 1007-1018.
• OSZCZYPKO N. 1999 - Przebieg mioceńskiej subsydencji w polskiej części zapadliska przedkarpackiego. Pr. Państw. Inst. Geol., 168: 209-230.
• OSZCZYPKO N. & ŚLĄCZKA A. 1985 - An attempt to palinspastic reconstruction of Neogene basins in the Carpathian Foredeep. Ann. Soc. Geol. Pol., 55: 55-76.
• OSZCZYPKO N. & ŚLĄCZKA A. 1989 - The evolution of the Miocene basin in the Polish Outer Carpathians and their foreland. Geol. Carpathica, 40: 23-36.
• OSZCZYPKO N, KRZYWIEC P., POPADYUKI. & PERYT T. 2005 - Carpathian Foredeep Basin (Poland and Ukraine) - its sedimentary, structural and geodynamic evolution. [W]: Picha F., Golonka J. (red.), The Carpathians and Their Foreland: Geology and Hydrocarbon Resources, AAPG Memoir 84 (w druku).
• OWEN G. 1987 - Deformation processes in unconsolidated sands. [W:] M.E. Jones & R.M.F. Preston (red.), Deformation of Sediments and sedimentary Rocks, Geol. Soc. Sp. Publ., 29: 11-24.
• PALIJENKO W. 1993 - Pozycja morfostrukturalna i neotektoniczna południowej części Roztocza. [W:] M. Harasimiuk, J. Krawczuk & J. Rzechowski (red.), Tektonika Roztocza i jej aspekty sedymentologiczne i geomorfologiczno-krajobrazowe: 95-98.
• PERYT T.M. 1999 - Analiza Basenu Trzeciorzędowego Przedkarpacia. Pr. PIG, 168: 313.
• PISERA A. 1985-Paleoecology and lithogenesis of the Middle Miocen (Badenian) algal-vermetid reefs from the Roztocze Hills, south-eastern Poland. Acta Geol. Pol., 35: 89-155.
• PORĘBSKI S.J. & STEEL R. 2003 - Shelf margin deltas: their stratigraphic significance and relation to deepwater sands. Earth-Science Rev., 62: 283-326.
• PORĘBSKI S.J., PIETSCH K., HODIAK R. & STEEL R.J. 2003 - Origin and sequential development of Badenian-Sarmatian clinoforms in the Carpathian foreland basin (SE Poland). Geol. Carpathica, 54: 119-136.
• RADWAŃSKI A. & WYSOCKA A. 2001 - Mass aggregation of Middle Miocene spine-coated echinoids Echinocardium and their integrated eco-taphonomy. Acta Geol. Pol., 51: 295-316.
• RONIEWICZ P. & WYSOCKA A. 2001 - Uwagi o mioceńskiej sedymentacji pomiędzy Szydłowem a Smerdyną, południowo-wschodnie obrzeżenie Gór Świętokrzyskich. Prz. Geol., 49: 639-642.
• RUTKOWSKI J. 1965 - O przekątnym warstwowaniu utworów sarmatu w rejonie Staszowa. Sprawozdania z Posiedzeń PAN, 525-528.
• RUTKOWSKI J. 1976 - Detrytyczne osady sarmatu na południowym obrzeżeniu Gór Świętokrzyskich. Pr. Geol. PAN, 100: 1-71.
• WYSOCKA A. 1998 - Sedimentary structures of the Middle Miocene clastic deposits of the Polish and Ukrainian Roztocze. [W:] J. Canaveras & M. Angeles Garcia del Cura (red.), 15th International Sedimentological. Congres Abstracts, Publication of University of Alicante; 830-831.
• WYSOCKA A. 1999a - Depositional and tectonic controls on Early Badenian clastic sedimentation in the Sandomierz-Tarnobrzeg area (Baranów Beds, northern Carpathian Foredeep). Geol. Quart., 43: 383-390.
• WYSOCKAA. 1999b-Sedymentacja klastycznych utworów badeńskich wschodniej części Roztocza, pomiędzy Zwierzyńcem a Lwowem. Praca doktorska. Archiwum IGP (niepublikowana).
• WYSOCKA A. 2002 - Clastic Badenian deposits and sedimentary environments of the Roztocze Hills across the Polish-Ukrainian border. Acta Geol. Pol., 52: 535-563.
• ¯ELICHOWSKI A.M. 1974 - Obszar Radomsko-Lubelski. [W:] Budowa geologiczna Polski, IV. Tektonika cz. 1., Wyd. Geol., 113-128.