Metale w wodach powierzchniowych na obszarach zurbanizowanych w okolicy Gdańska

• Autorzy: Dembska G. , Grynkiewicz M. , Wiśniewski S. , Aftanas B.

Warianty tytułu

EN

Metals content in surface waters of urbanised area in the Gdańsk municipality

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The objective of the work was to assess the degree of pollution of running surface waters in the Gdańsk Municipality by heavy metals, and to attempt an evaluation of the impact of these waters on heavy metals load in the Gulf of Gdańsk waters. Investigations were carried out at 22 measurement stations, located on 14 flows (5 rivers, 5 streams, 2 rain water collectors and 2 channels), which either directly ("Kołobrzeska" collector and its tributary rain water collector from Brzeźno, and Jelitkowski Stream and its tributary Rynarzewski Stream) or indirectly (through flows discharging into the Martwa Vistula) discharge into the Gulf. Measurements were carried out once every month in the period April--October 2004. Water samples were tested for content of the following elements: Pb, Cu, Zn, Ni, Cd, Cr, As, Hg, Fe, Mn, Ca, Mg, B, Ba, Sr, Ag, Al, V, Co. Mercury was determined by atomic absorption, cold vapour technique. Ali the other elements were determined by emission spectrometry with inductive excited plasma The work included also an assessment of the quality of investigated surface waters (from the point of view of heavy metals content) in accordance with regulations in force, and chemical-metric analysis of obtained results. The carried out investigations of heavy metals content in open water flows in the Gdańsk Municipality are of practical and research value especially for the investigated area. It was found that quality class of the flows depended mainly on the concentrations of: Hg, Fe, Mu, Ca, Mg and Al, and the most often occurring elements in the Class V waters were Fe and Al. Therefore, extending monitoring of open water flows in the Gdańsk Municipality to include also Ca, Mg, Fe, Mn, Al should be seriously considered, since their concentrations, as has been shown in the present work, may have a significant influence on the quality of these waters.

Słowa kluczowe

PL

metale; metale ciężkie; woda powierzchniowa; teren zurbanizowany; spektrometria emisyjna

EN

metals; heavy metal; surface water; urbanised area; emission spectromery

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Chemiczne
• Czasopismo: Wiadomości Chemiczne
• Rocznik: 2006
• Tom: [Z] 60, 3-4
• Strony: 301--320
• Opis fizyczny: tab., wykr., bibliogr. 24 poz.

Twórcy

autor

Dembska G.

autor

Grynkiewicz M.

autor

Wiśniewski S.

autor

Aftanas B.

• Instytut Morski w Gdańsku, Zakład Ochrony Środowiska ul. Długi Targ 41/42, 80-830 Gdańsk

Bibliografia

• [1] W. Hermanowicz, J. Dojlido, W. Dożańska, B. Koziorowski, J. Zerbe, Fizyczno-chemiczne badanie wody i ścieków, Arkady, Warszawa, 1999.
• [2] J.R. Dojlido, Chemia wód powierzchniowych, Wydawnictwo Ekonomia i środowisko, Białystok, 1995.
• [3] B.J. Alloway, D.C. Ayres, Chemiczne podstawy zanieczyszczenia środowiska, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 1999.
• [4] J.O. Nriagu, Environ. Pollut., 1988, 50, 139.
• [5] L. Falkowska, K. Korzeniewski, Chemia atmosfery, Wyd. UG, Gdańsk, 1998.
• [6] A. Kabata- Pendias, H. Pendias, Biogeochemia pierwiastków śladowych, WN PWN, Warszawa, 1993.
• [7] J. Kopeć, Ocena stanu środowiska w gminie Gdańsk za 1999 rok, Wydał Prezydent Miasta Gdańska, Gdańsk, 2000.
• [8] Council Directive 76/464/EEC of 4 May 1976 on pollution caused certain dangerous substances discharged into the aquatic environment of the Community, Official Journal of the European Communities, 129, 18/05/1976, 0023-0,0029.
• [9] M. Podemski, Przegląd Geologiczny, 2004, 52, 95.
• [10] T. Lekkas, G. Kolokythas, A. Nikolaou, M. Kostopoulou, A. Kotrikla, G. Gatidou, N.S. Thomaidis, S. Golfinopoulos, C. Makri, D. Babos, M. Vagi, A. Stsinakis, A. Pestas, D.F. Lekkas, Environ. Intern., 2004, 30, 995.
• [11] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 11.02.2004 r., "W sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód", Dz. U. Nr 32, poz. 284.
• [12] H. Selin, S.D. VanDeveer, Baltic Sea hazardous substances Management: results and challenges, Royal Swedish Academy of Sciences, Ambio, 2004, 33, No. 3.
• [13] C.M.S. Botelho, R.A.R. Boaventura, M.L.S.S. Goncalves, Anal. Chim. Acta, 2002, 462, 73.
• [14] K. Gardfeldt, X. Feng, J. Sommar, O. Lindqvist, Atmosph. Environ., 2001, 35, 3027.
• [15] R. Prego, A. Cobelo-Garcia, Environ. Poll., 2003, 121, 425.
• [16] K. Kremling, P. Streu, Marine Poll. Bull., 2000, 40, 674.
• [17] E. Alonso, A. Santos, M. Callejón, J.C. Jimenez, Chemosfere, 2004, 56, 561.
• [18] Inspekcja Ochrony Środowiska, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Gdańsku, Raport o stanie środowiska Województwa Pomorskiego według badań monitoringowych przeprowadzonych w 2002 roku, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Gdańsk, 2003.
• [19] G. Dembska, Wiśniewski S., Grynkiewicz M., Aftanas B., Określenie poziomów zawartości metali ciężkich w wodach powierzchniowych na terenie przemysłowym silnie zurbanizowanym, Wydawnictwa Wewnętrzne Instytutu Morskiego w Gdańsku, Gdańsk, 2004, 6162.
• [20] T. Szumilas, J. Nowacki, M. Michalska, M. Bartoszewicz, M. Dutkowiak, S. Wiśniewski, B. Aftanas, G. Dembska, M. Grynkiewicz, L. Kruk-Dowgiałło, E. Niemkiewicz, Monitoring ścieków w Gminie Gdańsk w roku 2004, Akademia Medyczna w Gdańsku, Międzywydziałowy Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni, Zakład Ochrony Środowiska i Higieny Transportu, Gdynia, 2005.
• [21] R. Maliński, Wykorzystanie fosfogipsów do celów uprawowych, Ochrona Środowiska i Utylizacja Odpadów w Przemyśle Nieorganicznym, Materiały Ogólnokrajowego Sympozjum, 26-27.06.1984 r., Prace Naukowe Politechniki Szczecińskiej Nr 291, Instytut Technologii Chemicznej Nr 7, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, 1985.
• [22] E. Niemirycz, Z. Makowski, A. Kaczmarczyk, Dopływ zanieczyszczeń rzekami. Charakterystyka jakości wód, [w:] Warunki środowiskowe polskiej strefy południowego Bałtyku w 1998 roku, Wydawnictwa Wewnętrzne Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Gdynia, 1999, 217-231.
• [23] J. Kwapuliński, D. Wiechuła, Przyrodnicze aspekty zakresu stosowalności metod statystycznych w analizie wody i osadów dennych, [w:] Problemy analityczne badań osadów dennych, J. Siepak (red.), Materiały pokonferencyjne, Wydawnictwa Wewnętrzne UAM w Poznaniu, 2001, 19-32.
• [24] J. Mazerski, Podstawy chemometrii, Wydawnictwa PG, Gdańsk, 2000.