Mineralizacja materiału roślinnego jako etap poprzedzający oznaczanie składników śladowych

• Autorzy: Srogi K.

Warianty tytułu

EN

Microwave digestion of plant materials for the trace element determination

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

This paper presents a review of microwave heating applications in plant materials. Decomposition of solid samples (plant material) is an important step in combined analytical methods. In most cases, when using highly sensitive measuring methods, such as flame atomic absorption spectrometry (FAAS), graphite furnace AAS, ICPAES, ICP-MS, the sample is measured in an aqueous solution. Combined analytical methods are favoured for multi element analysis of botanical samples at very high speed. Sequential and simultaneous determinations of the elements can be made using the above analytical techniques. A wide range of microwave digestion procedures for plant tissues has been used such as dry ashing, open vessel digestion, microwave dissolution and acid bomb digestion, etc. Although these procedures generally show both good accuracy and precision, some of them are rather time-consuming. Several factors should be considered while preparing samples for analyses. These may include the level of contamination, having homogenous samples, reproducibility and completeness of the digestion, suitability for the analysis technique, time needed for sample preparation and economic aspects, etc.

Słowa kluczowe

PL

analiza śladowa; materiał roślinny; mineralizacja

EN

trace analysis; plant materials; microwave digestion

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Chemiczne
• Czasopismo: Wiadomości Chemiczne
• Rocznik: 2006
• Tom: [Z] 60, 1-2
• Opis fizyczny: tab., bibliogr. 162 poz.

Twórcy

autor

Srogi K.

• Instytut Przeróbki Węgla, ul. Zamkowa 1, 41-803 Zabrze

Bibliografia

• [1] K. Grodzińska, Ocena skażenia środowiska Polski metalami ciężkimi przy użyciu mchów jako biowskaźników, PIOŚ, Warszawa 1997.
• [2] J. Namieśnik, J. Łukasiak, Z. Jamrógiewicz, Pobieranie próbek środowiskowych do analizy, PWN, Warszawa 1995.
• [3] J. Namieśnik, Chem. Inż. Ekol., 2000, 7, 805.
• [4] K. Jakimowicz-Hnatyszek, S. Rubel, Przegl. Geolog., 1998, 46, 903.
• [5] K. Srogi, M. Minkina, Wiad. Chem., 2004, 58, 983.
• [6] J. Namieśnik, Z. Jamrógiewicz, M. Pisarczyk, L. Torres, Przygotowanie próbek środowiskowych do analizy, WNT, Warszawa 2000.
• [7] Praca zbiorowa, red. Z.B. Alfassi, Determination of trace elements, Weinheim-New York-Basel--Cambridge-Tokyo, VCH 1994.
• [8] S. Link, Ziegelind. Int., 2002, 9, 43.
• [9] J. Namieśnik, Chem. Inż. Ekol., 2000, 7, 551.
• [10] B.J. Alloway, D.C. Ayres, Chemiczne podstawy zanieczyszczenia środowiska, PWN, Warszawa 1999.
• [11] Praca zbiorowa, red. H.K. Dillon, Mat H. Ho, Biological monitoring of exposure chemicals metals, John Wiley Sons, New York 1991.
• [12] J. Namieśnik, Chem. Inż. Ekol., 2002, 9, 991
• [13] M. Wesołowski, P. Konieczyński, Chem. Anal. (Warsaw), 1996, 41, 377.
• [14] Z. Endler, K. Markiewicz, J. Michalczyk, Wiad. Zielar., 1986, 9, 6.
• [15] B. Kołodziej, Wiad. Zielar., 1992, 8, 6.
• [16] E. Malzahn, Arch. Ochrony Środ., 2002, 1, 19.
• [17] K. Kuźniewski, B. Hojden, K. Radwan-Pytlewska, K. Szulkowska-Wojaczek, Herba Polonica, 1993, 39, 131.
• [18] R. Jędrzejczak, Studia nad występowaniem rtęci i selenu w żywności pochodzenia roślinnego z uwzględnieniem walidacji metod oznaczania, Olsztyn 2000.
• [19] H. Lippo, J. Poikolainen, E. Kubin, Water Air Soil Pollut., 1995, 85, 2241.
• [20] H. Tokarz, K. Wierzchowska-Renke, T. Jelinowski, Wiad. Zielar., 1991, 33, 19.
• [21] W. Nowakowski, A. Kolczak, Wiad. Zielar., 1988, 2, 5.
• [22] K. Srogi, Absorpcyjna spektrometria atomowa i pulsowa polarografia różnicowa w analizie produktów i odpadów z przeróbki paliw stałych i w analizie mchów, praca doktorska, Pol. Śl. Gliwice 2002.
• [23] Ĺ. Rühling, G. Tyler, Oikos, 1970, 21, 92.
• [24] E. Steinnes, Sci Total Environ., 1995, 160/161, 243.
• [25] J.L.E. Peck, B. McCune, Biol. Concervat., 1998, 86, 299.
• [26] M.E. Conti, G. Cecchetti, Environ. Pollut., 2001, 144, 471.
• [27] El.M. Wahab Abd, A. Nada, A.S. Haleem Abdel, E. Zohny, Environ.Pretect. Engin., 2000, 26, 5.
• [28] K. Grodzińska, Ochrona Przyrody, 1980, 43, 9.
• [29] K. Grodzińska, Water, Air, Soil Pollut., 1978, 8, 83.
• [30] K. Grodzińska, G. Szarek, Brodzik. Godzik, Water, Air, Soil Pollut., 1990, 49, 409.
• [31] E. Stryjewska, B. Krasnodębska, H. Biała, J. Teperek, S. Rubel, Chem. Anal., 1994, 39, 483.
• [32] U. Herpin, J. Berlekamp, B. Markert, B. Wolterbeek, K. Grodzińska, U. Siewers, H. Lieth, V. Weckert, Sci. Total Environ., 1996, 187, 185.
• [33] B. Godzik, Ochrona Przyrody, 1991, 49, 87.
• [34] K. Srogi, Bromatol. Chem. Toksykol., 2004, 37, 291.
• [35] N.I. Ward, R.R. Brooks, E. Roberts, Bryologist, 1977, 80, 304.
• [36] M. Saeki, K. Kunii, T. Seki, T. Suzuki, Bull. Environ. Contam. Toxicol., 1975, 14, 726.
• [37] J.A. Fernández, A. Carballeira, Environ. Pollut., 2000, 110, 73.
• [38] E.P.R. Gonçalves, Rui A.R. Boaventura, C. Mouvet, Sci Total Environ., 1992, 114, 7.
• [39] B. Markert, Sci. Total Environ., 1995, 176, 45.
• [40] P. Little, M.H. Martin, Environ. Pollut., 1974, 6, 1.
• [41] C. Mouvet, E. Morhain, C. Sutter, N. Couturienx, Water, Air, Soil Pollut., 1993, 66, 333.
• [42] A. Sierbet, J. Bruns, G.J. Krauss, Sci. Total Environ., 1996, 177, 137.
• [43] J. Mersch, F. Guerold, P. Rousselle, J.-C. Pihan, Bull. Environ. Contam. Toxicol., 1993, 51, 255.
• [44] F.A. Yule, O.L.L. Lloyd, Water Air Soil Pollut., 1984, 21, 261.
• [45] E. Królak, Pol. J. Environ. Stud., 2003, 12, 713.
• [46] F.A.Y. Gailey, O.L. Lloyd, Environ. Health Perspectiv., 1986, 68, 187.
• [47] J. Berlekamp, U. Herpin, M. Matthies, H. Lieth, B. Markert, V. Weckert, B. Wolterbeek, T. Verburg, H.-J. Zinner, U. Siewers, Water, Air, Soil Pollut., 1998, 101, 177.
• [48] L. Thöni, N. Schnyder, F. Krieg, Fresenius J. Anal. Chem., 1996, 354, 703.
• [49] P. Genoni, V. Parco, A. Santagostino, Chemosphere, 2000, 41, 729.
• [50] I. Türkan, E. Henden, Ü. Celik, S. Kivicim, Sci. Total Environ., 1995, 166, 61.
• [51] G. Ellison, J. Newham, M.J. Pichin, I. Thompson, Environ. Pollut., 1976, 11, 167.
• [52] P.J. Say, P.C. Harding, B.A. Whitton, Environ. Pollut., 1981, 2B, 295.
• [53] A.A. Olajire, Environ. Internat., 1998, 24, 951.
• [54] B. Markert, U. Herpin, U. Siewers, J. Berlekamp, H. Lieth, Sci. Total Environ., 1996, 182, 159.
• [55] F. Dolinšek, J. Štupar, V. Vršèaj, J. Anal. At. Spectrom., 1991, 6, 653.
• [56] E. Wieteska, A. Ziółek, A. Drzewińska, Anal. Chim. Acta, 1996, 330, 251.
• [57] E. Wieteska, A. Ziółek, A. Drzewińska, Chem. Anal., 1997 42, 837.
• [58] G. Rasmussen, S. Andersen, Water, Air, Soil Pollut.,1999, 109, 41.
• [59] Praca zbiorowa, red. Jerzy Fabiszewski, Bioindykacja skażeń przemysłowych i rolniczych, materiały pokonferencyjne, Pol. Wrocł., Warszawa 1983.
• [60] A.B. Mukherjee, P. Nuortera, Sci. Total Environ., 1994, 151, 191.
• [61] Praca zbiorowa, red. A. Kabata-Pendias, B. Szteke, Problemy jakości analizy śladowej w badaniach środowiska przyrodniczego, PIOŚ, Warszawa 1998.
• [62] B. Markert, V. Weckert, Water, Air, Soil Pollut., 1989, 43, 177.
• [63] G.T. Goodman, T.M. Roberts, Nature, 1971, 231, 287.
• [64] M. Wesołowski, P. Konieczyński, Chem. Anal. (Warsaw), 1996, 41, 377.
• [65] K. Kalinowski, E. Dittwald, Chemik, 1993, 12, 320.
• [66] Praca zbiorowa, red. H.M. Kingston, S.J. Haswell, Microwave-enhanced chemistry, Fundamentals, sample preparation and applications, American Chemical Society, Washington DC 1997.
• [67] K. Srogi, Bromatol. Chem. Toksykol., 2005, 38, 183.
• [68] D. Bogdał, Zastosowanie promieniowania mikrofalowego w reakcjach międzyfazowego w układach bezrozpuszczalnikowych, Pol. Krak., Kraków 1999.
• [69] H. Lippo, A. Särkelä, At. Spectrosc., 1995, 7/8, 154.
• [70] A. Morales-Rubio, A. Salvador, M. de la Guardia, Fresenius J. Anal. Chem., 1992, 342, 452.
• [71] M. Bettinelli, U. Baroni, N. Pastorelli, Anal. Chim. Acta, 1989, 225, 159.
• [72] B. Zunk, Anal. Chim. Acta, 1990, 236, 337.
• [73] M.D. Mingorance, M.L. Perez-Vazquez, M. Lachica, J. Anal. Atom.Spectrom., 1993, 8, 853.
• [74] C.S.E. Papp, L.B. Fischer, Analyst, 1987, 112, 337.
• [75] E. Stryjewska, S. Rubel, A. Skowron, Chem. Anal., 1994, 39, 491.
• [76] U. Baroni, N. Pastorelli, Anal. Chim. Acta, 1989, 225, 159.
• [77] R.R. Greenberg, H.M. Kingston, R.L. Watters Jr., K.W. Pratt, Fresenius J. Anal. Chem., 1990, 338, 394.
• [78] R. Chakraborty, A.K. Das, M.L. Cervera, M. de la Guardia, J. Anal. Atom. Spectrom., 1995, 10, 353.
• [79] M.T.S.D. Vasconcelos, H.M.F. Tavares, Sci. Total Environ., 1998, 212, 11.
• [80] J. Nieuwenhuize, C.H. Poley-Vos, Atom. Spectrosc., 1989, 10, 148.
• [81] K. Sołtyk, Z. Fijałek, Chem. Anal. (Warsaw), 2000, 45, 879.
• [82] J. Opydo, Anal. Chem., 1997, 42, 123.
• [83] D. Weiss, W. Shotyk, H. Schäfer, U. Loyall, E. Grollimund, M. Gloor, Fresenius J. Anal. Chem., 1999, 363, 300.
• [84] I. Baranowska, K. Srogi, Pol. J. Environ. Stud., 2000, 9, 329.
• [85] I. Baranowska, K. Srogi, A. Włochowicz, K. Szczepanik, Pol. J. Environ. Stud., 2002, 11, 467.
• [86] K. Srogi, M. Piątkowska, Sprawozdanie IChN, Gliwice 2003, nr ewid. 4279.
• [87] S. Ringmann, K. Boch, W. Marquardt, M. Scuster, G. Schlemmer, P. Kainrath, Anal. Chim. Acta, 2002, 452, 207.
• [88] M.A. Mateo, S. Sabaté, Anal. Chim. Acta, 1993, 279, 273.
• [89] G.C.I. Arajo, M.H. Gonzalez, A.G. Ferreira, A.R.A. Nogueira, J.A. Nobrega, Spectrochim. Acta, 2002, 57 B, 2121.
• [90] J.M. Ratcliffe, Atmos. Environ., 1975, 9, 623.
• [91] E. Stryjewska, S. Rubel, I. Szynkarczuk, Fresenius J. Anal. Chem., 1996, 354, 128.
• [92] B. Claveri, E. Morhain, C. Mouvet, Chemosphere, 1984, 28, 2001.
• [93] K. Grodzińska, G. Szarek-Łukaszewska, Brodzik. Godzik, Sci. Total Environ., 1999, 229, 41.
• [94] L. Folkeson, Water, Air, Soil Pollut., 1979, 11, 253.
• [95] A. Kostrzewski, M. Mazurek, A. Stach, Zintegrowany monitoring środowiska przyrodniczego, zasady organizacji, system pomiarowy, wybrane metody badań, PIOŚ, Warszawa 1995.
• [96] G.E. Batley, T.M. Florence, Electroanal. Chem. Inter. Electrochem., 1974, 55, 23.
• [97] A. Abu Samara, J. Morris, S.R. Kortyohann, Anal. Chem. 1975, 47, 1475.
• [98] J. Kwapuliński, J. Mirosławski, D. Wiechuła, R. Rochel, J. Burczyk, B. Sowada, K. Iwanek, Bromat. Chem. Toksykol., 1996, 29, 243.
• [99] I. Atsuya, H. Minami, Q. Zhang, Fresenius J. Anal. Chem., 1993, 346, 1054.
• [100] J. Mirosławski, D. Wiechuła, J. Kwapuliński, R. Rochel, K. Loska, J. Ciba, Bromat. Chem. Toksykol., 1995, 28, 363.
• [101] A. Ostrowska, S. Gawliński, Z. Szczubiałka, Metody analizy i oceny właściwości gleb i roślin, IOŚ, Warszawa 1991.
• [102] J. Kwapuliński, J. Mirosławski, D. Wiechuła, R. Rochel, J. Burczyk, B. Sowada, K. Iwanek, Bromat. Chem. Toksykol., 1996, 29, 243.
• [103] J. Kwapuliński, J. Mirosławski, R. Rochel, D. Wiechuła, A. Kraśnicka, K. Iwanek, Pol. Tyg. Lek., 1994, 39, 548.
• [104] I. Karadjova, M. Karadjov, Fresenius J. Anal. Chem., 1998, 360, 246.
• [105] D.L. Heanes, Anal. Lett., 1990, 23, 675.
• [106] J. Błoniarz, S. Zaręba, M. Kostka, Bromat. Chem. Toksykol., 2003, 36, 29.
• [107] P. Mader, V. Haber, J. Zelinka, Analusis, 1997, 25, 175.
• [108] S.B. Adeloju, A.M. Bond, Anal. Chem., 1985, 57, 1387.
• [109] T.S. Koh, Anal. Chem., 1980, 52, 1978
• [110] E. Vassileva, M. Hoenig, Spectrochim. Acta, 2001, 56 B, 223.
• [111] K. Percy, Water, Air, Soil Pollut., 1983, 19, 341.
• [112] A.J. Cameron, G. Nickless, Water, Air, Soil Pollut., 1977, 7, 117.
• [113] M. Äyräs, H. Niskavaara, I. Bogatyrev, V. Chekushin, V. Pavlov, P. De Cartiat, Jo. H. Halleraker, T.E. Finne, G. Kaskulina, C. Reimann, J. Geochem. Explor., 1997, 58, 269.
• [114] J.H. Halleraker, C. Reimann, P. de Caritat, T.E. Finne, G. Kashulina, H. Niskaavaara, I. Bogatyrev, Sci. Total Environ., 1998, 218, 123.
• [115] D.R. Neuman, F.F. Munshower, Anal. Chim. Acta, 1981, 123, 325.
• [116] H.B. Ross, Water Air Soil Pollut., 1990, 50, 63.
• [117] S. Loppi, I. Bonini, Chemosphere, 2000, 41, 1333.
• [118] D. Ceburnis, Ĺ. Rühling, K. Kvietkus, Environ. Monitor. Assess., 1997, 47, 135.
• [119] M. Äyräs, V. Paulo, C. Reimann, Water, Air, Soil Pollut., 1997, 98, 361.
• [120] K. Sołtyk, Z. Fijałek, Chem. Anal. (Warsaw), 2000, 45, 879.
• [121] R.A. Nadkarni, Anal. Chem., 1984, 56, 2233.
• [122] M. Hoenig, A.M. de Kersabicc, Spectrochim., 1996, 51 B, 1297.
• [123] N. Carrión, Z.A. de Benzo, E.J. Eljuri, F. Ippoliti, D. Flores, J. Anal. At., 1987, 2, 813.
• [124] N. Carrión, Z.A. de Benzo, B. Moreno, A. Fernández, E.J. Eljuri, D.Flores, J. Anal. Atom. Spectrom., 1988, 3, 479.
• [125] I. Kubrakova, Spectrochim. Acta Part B, 1997, 52, 1469.
• [126] M. Krachler, W. Shotyk, H. Emonsa, Anal. Chim. Acta, 2001, 432, 303.
• [127] M. Krachler, M. Burow, H. Emons, Analyst, 1999, 124, 777.
• [128] J. Frank, M. Krachler, W. Shotyk, Anal. Chim. Acta, 2005, 530, 307.
• [129] A. Sapkota, M. Krachler, Ch. Scholz, A.K. Cheburkin, W. Shotyk, Anal. Chim. Acta, 2005, 540, 247.
• [130] Ĺ. Rühling, G. Tyler, Water Air Soil Pollut., 1973, 2, 445.
• [131] M. Hśing, H. Baeten, S. Vanhentenrijk, P. Quevauviller, Anal. Chim. Acta, 1998, 358, 85.
• [132] J. Łukasiak, W. Dejneka, A. Zobel, K. Wierzchowska-Renke, Chem. Inż. Ekol., 1996, 3, 41.
• [133] E. Stryjewska, S. Rubel, A. Henrion, G. Henrion, Fresenius Z. Anal.Chem., 1987, 327, 679.
• [134] D. Èeburnis, E. Steinnes, Atmos. Environ., 2000, 34, 4265.
• [135] H.D. Zechmeister, Environ. Monitor. Assess., 1998, 52, 441.
• [136] H. Matusiewicz, R.E. Sturgeon, Prog. Analyt Spectrosc., 1989, 12, 21.
• [137] A.V. Filgueiras, J.L. Capelo, I. Lavilla, C. Bendicho, Talanta, 2000, 53, 433.
• [138] I. Lavilla, A.V. Filgueiras, C. Bendicho, J. Agric. Food Chem. 1999, 47, 5072.
• [139] J.H. Buchmann, J.E. de Souza Sarkis, C. Rodrigues, Sci. Total Environ., 2000, 263, 221.
• [140] M.V. Balarama Krishna, Manjusha Ranjit, D. Karunasagar, J. Arunachalam, Talanta, 2005, 67, 70.
• [141] M.V. Balarama Krishna, J. Arunachalam, Anal. Chim. Acta, 2004, 522, 179.
• [142] N. Panicheva, K. Mandiwanaa, M. Kataevab, S. Siebert, Spectrochim. Acta Part B, 2005, 60, 699.
• [143] Al.M.O. Ajasab, M.O. Bellob, A.O. Ibrahim, I.A. Ogunwande, N.O. Olawore, Food Chem., 2004, 85, 67.
• [144] L. Windham, J. Weis, P. Weis, Mar. Pollut. Bull. 2001, 42, 811.
• [145] G.Du Laing, F.M.G. Tack, M.G. Verloo, Anal. Chim. Acta, 2003, 497, 191.
• [146] L.C. Batty, A.J.M. Baker, B.D. Wheeler, C.D. Curtis, Ann. Bot., 2000, 86, 647.
• [147] L.N.L. Scholes, R.B.E. Shutes, D.M. Revitt, D. Purchase, M. Forshaw, Water Sci. Technol., 1999, 40, 333.
• [148] A. Samecka-Cymerman, A.J. Kempers, Sci. Tot. Environ., 2001, 281, 87.
• [149] A.I. Engloner, R. Bán, E. Sugár, F. Virányi, J. Plant Dis. Prot., 2000, 107, 627.
• [150] C. Gries, D. Garbe, Arch. Hydrobiol., 1989, 117, 97.
• [151] G.C.L. Araújo, M.H. Gonzalez, A.G. Ferreira, A. Rita, A. Nogueira, J.A. Nobrega, Spectrochim. Acta Part B, 2002, 57, 2121.
• [152] G.C.L. Araújo, A.R.A. Nogueira, J.A. Nobrega, Analyst, 2000, 125, 1861.
• [153] R. Pöykiö, P. Perämäki, Environ. Lett., 2003, 1, 191.
• [154] H.M. Kuss, Fresenius J. Anal. Chem., 1992, 343, 788.
• [155] P. Mader, E. Szãkovã, E. Èurdová, Talanta, 1996, 43, 521.
• [156] M.J. Cal-Prieto, M. Felipe-Sotelo, A. Carlosena, J.M. Andrade, P. Lopez-Mahi, S. Muniategui, D. Prada, Talanta, 2002, 56, 1.
• [157] M. Hoenig, Talanta, 2001, 54, 1021.
• [158] Ph. Quevauviller, E.M. Maier, B. Griepink, Anal. Chim. Acta, 1993, 283, 583.
• [159] M. Hoenig, H. Baeten, S. Vanhentenrijk, E. Vassileva, Ph. Quevauviller, Anal. Chim. Acta, 1998, 358, 85.
• [160] E.A. Maier, Trends Anal. Chem., 1996, 15, 341.
• [161] ISO/IEC Przewodnik 35, Certyfikacja materiałów odniesienia, zasady ogólne i analiza statystyczna, PKN, Warszawa 1997.
• [162] R. Dybczyński, B. Danko, K. Kulisa, E. Hajduk-Maleszewska, H. Polkowska-Motrenko, Z. Samczyński, Z. Szopa, Chem. Anal. (Warsaw), 2004, 49, 143.