Wpływ antropopresji na kształtowanie się układów termicznych w Rybnickim Zbiorniku zaporowym

• Autorzy: Kostecki M.

Warianty tytułu

EN

Anthropopression impact on the formation of thermal structure on the Rybnik dam-reservoir

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Stosując do pomiaru temperatury wody metodę teledetekcji termowizyjnej wykazano, że warunki hydrodynamiczne będące skutkiem antropoprcsji, wyrażające się dodatkowymi ruchami mas wodnych, powodują przestrzenne zróżnicowanie ekosystemu limnicznego pod względem stosunków termicznych. Przykład Zbiornika Rybnickiego wskazuje, że wpływ antropopresji wyrażającej się wewnątrz zbiornikowym ruchem wody oraz skażeniem termicznym, będącymi skutkiem zrzutu wód podgrzanych z elektrowni, jest silniejszy niż czynniki naturalne wynikające z. lokalizacji i typu zbiornika. W odniesieniu do zjawiska mieszania i przemieszczania mas wodnych zbiornika pod wpływem czynnika antropogenicznego, w sytuacji, kiedy czynnik ten jest silniejszy niż czynniki naturalne, autor proponuje stosowanie terminu "antropomiksja".

EN

Using the infra-red teledetection methods for measurement of water temperature it has been shown that hydrodynamic conditions which are a result of anthropopression, as the supplementary water mass movement, impose square differential temperature conditions of limnic ecosystem. The Rybnik dam reservoir shows, that effect of anthropopression expressed as the thermal pollutant and itrareservoir water movement is stronger than the natural limnological factors for the type and location of the reservoir. For such situation, when the mixion of the water mass caused by anthropopression is stronger than natural water movement, the author proposes the term "anthropomixion".

Słowa kluczowe

PL

antropopresja; zbiornik zaporowy; zbiornik wodny Rybnik; teledetekcja termowizyjna

EN

anthropopresion; anthropomixion; dam-reservoirs; infrared teledetecion

• Wydawca: Institute of Environmental Engineering, Polish Academy of Sciences
• Czasopismo: Archiwum Ochrony Środowiska
• Rocznik: 2004
• Tom: Vol. 30, no. 4
• Strony: 41--52
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kostecki M.

• Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk, ul. M. Sklodowskiej-Curie 34, 41-819 Zabrze

Bibliografia

• [1] Aberg B., W. Rodhe: Über die Milieufaktoren in einigen sudschwedischen Seen, Symb. Bot. Upsal, V 3 (1942).
• [2]| Allan J. D.: Ekologia wód płynących, (pod red. A. Prejsa), PWN, Warszawa 1998.
• [3] Berger F.: Die Dichte natürlicher Wasser und die Konzentrationsstabilität in Seen, Arch. f. Hydrobiol., Suppl. B, 22 (1955).
• [4] Boczar J.: Model rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w zbiorniku wodnym na przykładzie jeziora Miedwie, Archiwum Ochrony Środowiska, 3-4, 125-155 (1983).
• [5] Bujok R., R. Janikowski: Wymiana wód w zbiornikach na przykładzie Dzierżna Dużego i Tresnej, Archiwum Ochrony Środowiska, 3-4, 89-93 (1980).
• [6] Kajak Z.: Hydrobiologia - Limnología, Ekosystemy wód śródlądowych, PWN, Warszawa 1998.
• [7] Kajak Z.: Eutrofizacja jezior, PWN, Warszawa 1979.
• [8] Jankowski А.Т., A. Kuczera: Wpływ zrzutu wód podgrzanych na warunki termiczne, tlenowe i przezroczystość wody Zbiorniku Rybnickim, Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, nr 1300, 1-80 (1992).
• [9] Kostecki М., M. Major: Termowizyjna fotografia jako metoda śledzenia wewnątrz zbiornikowych ruchów mas wodnych, [w:] Materiały Konferencji Naukowej „Postęp w inżynierii środowiska”, Politechnika Rzeszowska, Rzeszów - Polańczyk, 25-27 września 2003.
• [10] Kostecki М.: Alokacja metali ciężkich w osadach dennych zbiornika Rybnickiego, Archiwum Ochrony Środowiska, 2, 89-93 (2004).
• [11] Kostecki М.: Alokacja i przemiany wybranych zanieczyszczeń w zbiornikach zaporowych Hydrowęzła rzeki Kłodnicy i Kanale Gliwickim, Prace i Studia 1P1Ś PAN, 57, 1-125 (2003).
• [12] Kostecki М.: Stosunki termiczno-tlenowe zbiornika zaporowego w Pławniowicach (województwo śląskie) po 23 latach eksploatacji, Archiwum Ochrony Środowiska, 2, 97-124 (2001).
• [13] Lossow K.: Jeziora - rekultywacja, przegląd metod, Przegląd Komunalny, 9, 91-106 (2000).
• [14] Lossow K.: Metody rekultywacji ekosystemów wodnych, [w:] Materiały Konferencji Naukowej „Problemy zagospodarowania, ochrony i rekultywacji antropogenicznych zbiorników wodnych”, Zabrze, październik 1995.
• [15] Lossow K.: Wpływ sztucznej destratyfikacji na układy fizyczno-chemiczne wód jeziora Starodworskiego, Zesz. Nauk. ART Olsztyn, 11, 3-66 (1980).
• [16] Lossow K., H. Drozd, Cz. Mientki: Termika i układy tlenowe w Jeziorze Długim, w Olsztynie, Zesz. Nauk. ART Olsztyn, 9, 3-15 (1979).
• [17] Mientki Cz.: Chemical properties of Kortowskie Lake waters after 18 years experiment on its restoration, Part I. Temperature and oxygen content of water, Pol. Arch. Hydrobiol., 24 (1), 1-12 (1977).
• [18] Mientki C.: Wpływ usuwania wód hypolimnionu na układy termiczne i tlenowe oraz zawartość związków azotu i fosforu w wodzie Jeziora Kortowskiego, Acta Acad. Agricult. Techn. Olst., Suppl. A, 14, 1-55 (1986).
• [19] Monografia zbiornika wodnego „Rybnik", Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Zespól autorski: W. Kozłowski, M. Karaś, K. Fiedler, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1981.
• [20] Okulanis E.: Intensywność mieszania się i wymiana wód w zespole Jezior Raduńsko-Ostrzyckich, Zesz. Nauk. Wydz. Biol. i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Gdańskiego, 57, 57-71 (1976).
• [21] Olszewski P., J. Paschalski: Wstępna charakterystyka limnologiczna niektórych jezior Pojezierza Mazurskiego, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie, 4, 1-110, (1959).
• [22] Olszewski P.: Stopnie nasilenia wpływu wiatru na jeziora, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie, 4, 111-132 (1959).
• [23] Patalas K.: Mieszanie wody jako czynnik określający intensywność krążenia materii w różnych morfologicznie jeziorach okolic Węgorzewa, Roczniki Nauk Rolniczych, T-77, 1, 223-242 (1960).
• [24] Ruttner F.: Untersuchungen über die biochemische Schichtung in einigen Ostalpseen, Geogr. Jahresb. aus Österreich, 16, Wien 1933.
• [25] Rzętała M.: Bilans wodny oraz dynamika zmian wybranych zanieczyszczeń zbiornika Dzierżno Duże w warunkach silnej antropopresji, Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 1913, 1-175 (2000).
• [26] Starmach K., S. Wróbel, K. Pasternak: Hydrobiologia - Limnología, PWN, Warszawa 1976.
• [27] Szturc J., G. Bebłot: Model rozchodzenia się zanieczyszczeń w rzekach rejonów uprzemysłowionych, Archiwum Ochrony Środowiska, 1-2, 139-153 (1990).
• [28] Yoshimura S.: A contribution to the knowledge of deep water temperatures of Japanese Lakes, P.I.P. II. Japanese Journal of Astronomy and Geophysics, 13, 1-2 (1936).