Vegetation of Trzebinia town in conditions of strong human impact. [Part.] 1. Vascular flora

• Autorzy: Suder A. , Cabała S.

Warianty tytułu

PL

Szata roślinna miasta Trzebini w warunkach silnej antropopresji. [Cz.] 1. Flora naczyniowa

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

As a result of the field survey carried out in the area of Trzebinia in years 1999-2000, 642 vascular plant species were recorded, many of them represented by: Asleraceae, Fabaceae, Cyperaceae, Rosaceae families. 51 taxa were not confirmed. Among life forms hemicryptophytes predominate. With regard to habitat conditions, there are mostly photophilous species preferring full light with temporary shading and temperate warm and temperate cool temperature conditions, fresn and humid soils with pH ranging from light acid to alkaline, rich in organic compounds, sandy-clay or heavy clay soils. In the flora of the town species of alien origin have huge contribution (19.8%). Archaeophytes and among kenophytes - agriophytes, are the most frequent. Despite considerable synanthropization the flora of the town is characterized by a large participation of protected species (40) and endangered ones in the scale of Upper Silesia (84). However, there are not many montane species (15). The most precious area in Trzebinia, from floristic point view, is Podbuczyna and the most disturbed - the centre and Chechlo.

PL

W wyniku przeprowadzonych badań na terenie Trzebini w latach 1999-2000 stwierdzono 642 gatunki roślin naczyniowych, z których znaczna część reprezentuje rodziny Asleraceae, Fabaceae, Cyperaceae, Poaceae, Rosaceae. Nie potwierdzono występowania 51 taksonów Wśród form życiowych dominują hemikryptofity. Pod względem warunków siedliskowych najwięcej jest gatunków preferujących pełne światło Z przejściowym ocienieniem oraz umiarkowanie ciepłe i umiarkowanie chłodne warunki termiczne, gleby świeże i wilgotne o pH od słabo kwaśnego po zasadowe, bogate w związki organiczne, piaszczysto-gliniaste lub ciężkie gliny. We florze miasta duży udział mają gatunki obcego pochodzenia (19,8%). Największą frekwencję mają archeofity, a wśród kenofitów - agriofity. Mimo znacznej synantropizacji flora miasta charakteryzuje się wysokim udziałem gatunków chronionych (40) i zagrożonych w skali Górnego Śląska (84). Natomiast gatunków górskich jest niewiele (15). Obszarem o największych walorach florystycznych na terenie Trzebini jest Podbuczyna, a o najmniejszych - Centrum i Chechło.

Słowa kluczowe

EN

Trzebinia town; vascular flora

PL

Trzebinia; flora naczyniowa; antropopresja

• Wydawca: Institute of Environmental Engineering, Polish Academy of Sciences
• Czasopismo: Archiwum Ochrony Środowiska
• Rocznik: 2004
• Tom: Vol. 30, no. 3
• Strony: 77--104
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Suder A.

• Uniwersytet Śląski, Katedra Ekologii, ul. Bankowa 9, 40-032 Katowice

autor

Cabała S.

• Uniwersytet Śląski, Katedra Ekologii, ul. Bankowa 9, 40-032 Katowice

Bibliografia

• [1] Chmiel M.: Flora i zbiorowiska muraw kserotermicznych okolic Jaworzna i Chrzanowa, (pr. mgr wykonana w KGiOP), Katowice 1993.
• [2] Czylok A.: Pionierskie zbiorowiska ze skrzypem pstrym Equisetum variegatum Schleich, w wyrobiskach po eksploatacji piasku, Roślinność obszarów piaszczystych, 61-65, Katowice - Dąbrowa Górnicza 1997.
• [3] Fortuna M.: W ostatnim pięćdziesięcioleciu. Po drugiej wojnie światowej, [w:] Trzebinia. Zarys dziejów miasta i regionu, Kiryk F. (red.), Wydawnictwo i drukarnia „Secesja” 1994, 505-533.
• [4] Kondracki J.: Geografia fizyczna Polski, PWN, Warszawa 1978.
• [5] Krupa J.: Wykaz roślin zebranych w obrąbie W. Ks. Krakowskiego oraz w Puszczy Niepołomickiej w r. 1876, Spraw. Kom. Fizjogr. AU, 11, 84-128 (1887).
• [6] Laberschek J.: Osadnictwo średniowieczne. Początki Trzebini, [w:] Trzebinia. Zarys dziejów miasta i regionu, Kiryk F. (red.), Wydawnictwo i Drukarnia „Secesja” 1994, 55-89.
• [7] Lach J.: Antropogeniczne przeobrażenia środowiska przyrodniczego, [w:] Trzebinia. Zarys dziejów miasta i regionu, Kiryk F. (red.), Wydawnictwo i Drukarnia „Secesja” 1994, 639-657.
• [8] Mazaraki I.: Zbiorowiska kserotermiczne roślin naczyniowych regionu chrzanowskiego, Stud. Ośr. Dok. Fizjogr., 8, 215-222 (1981).
• [9] Mazaraki M.: Szata roślinna Ziemi Chrzanowskiej i Jaworzna, [w:] Ziemia Chrzanowska i Jaworzno-monografia, Wyd. Lit., Kraków 1969.
• [10] Mirek Z., H. Piękoś-Mirkowa, A. Zając, M. Zając: Vascular Plant of Poland a checklist, Instytut Botaniki im. W. Szafera, PAN, Kraków 1995.
• [11] Nowak Т., L. Bernacki: Materiały do poznania flory oraz zasobów roślin chronionych wybranych płatów łąk wschodnich obrzeży aglomeracji górnośląskiej, Acta Biol. Sil., 30(47), 139-152 (1997).
• [12] Nowak W.A.: Środowisko przyrodnicze, [w]: Trzebinia. Zarys dziejów miasta i regionu, Kiryk F. (red.), Wydawnictwo i Drukarnia „Secesja”, Kraków 1994, 9-41
• [13] Orłowski S.: Trzebinia i region w latach 1815-1918, [w:] Trzebinia. Zarys dziejów miasta i regionu, Kiryk F. (red.), Wydawnictwo i Drukarnia „Secesja”, Kraków 1994, 171-311
• [14] Paciorek A.: Życie gospodarcze po II wojnie światowej, [w:] Trzebinia. Zarys dziejów miasta i regionu, Kiryk F. (red.), Wydawnictwo i Drukarnia „Secesja”, Kraków 1994, 533-583
• [15] Parusel J., S. Wika, R. Bula: Czerwona lista roślin naczyniowych Górnego Śląska, [w:] Raporty i opinie t. 1, Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska, Katowice 1996.
• [16] Piwowarczyk M.: Flora naczyniowa łąk i muraw wschodniej części miasta i gminy Trzebinia (pr. mgr wykonana w Kat. Bot. Syst.), Katowice 1998.
• [17] Rehman A.: Sprawozdanie z wycieczki botanicznej w zachodnią część Galicji, Spraw. Kom. Fizjogr., 2, 1-10 (1868).
• [18] Rostański K., P. Grzegorzek, A. Rostański, B. Tokarska-Guzik: Nowe stanowiska gatunków z rodzaju Oenothera L. (Wiesiołek) w województwie katowickim. Acta Biol. Sil., 11(28), 26-39 (1989).
• [19] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11.09.2001 r. w sprawie określenia listy gatunków roślin rodzimych dziko występujących objętych ochroną gatunkową ścisłą i częściową oraz zakazów właściwych dla tych gatunków i odstępstw od tych zakazów.
• [20] Skawina Т.: Gleby, [w:] Ziemia chrzanowska i Jaworzno - monografia, 81-96, Wyd. Lit., Kraków 1969.
• [21] Takhtajan A.: Systema Magnoliophytorum, Nauka, Lienopoli 1987.
• [22] Zając A., M. Zając, B. Tokarska-Guzik: Kenophytes in the flora of Poland: list, status and origin, Phytocenosis, 10, 107-116, Warszawa - Białowieża 1998.
• [23] Zając E.U., A. Zając: Lista archeofitów występujących w Polsce, Zesz. Nauk. UJ, Prace bot., 3, 15-17 (1975).
• [24} Zając M.: Moutain Vascular Plants in the Polish Lowlands, Polish Bot. Stud. 11, 1-92 (1996).
• [25] Zarzycki K.: Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski, PAN, Instytut Bot., Kraków 1984.