Wykorzystanie mikrofauny saprobiontów do bioindykacji jakości ścieków w systemach kanalizacyjnych

• Autorzy: Łagód G. , Malicki J. , Montusiewicz A. , Chomczyńska M.

Warianty tytułu

EN

Application of saprobionts for bioindication of wastewater quality in sewage systems

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niekiedy zachodzi potrzeba kontroli jakości ścieków wprowadzanych do systemów kanalizacyjnych. Wyniki analiz fizyko-chemicznych odzwierciedlają wyłącznie sytuacji; istniejącą w momencie poboru prób ściekowych. Natomiast wnioskowanie oparte o metody bioindykacyjne umożliwia ocenę stanu przed pobraniem prób, a tym samym wykrycie zrzutów nadmiernych ładunków lub substancji szkodliwych dla osadu czynnego, w momencie poprzedzającym pobranie prób przynajmniej o czas generacji gatunku o najniższym tempie rozmnażania. W pracy przeanalizowano możliwości użycia dla potrzeb bioindykacji przedstawicieli mikrofauny zasiedlającej systemy kanalizacyjne i wykorzystującej ścieki jako źródło pokarmu. Ocenie poddano przydatność: 1) gatunków wskaźnikowych z systemu saprobów Kolkwitza-Marssona (K-M), 2) indeksu Shannona-Wienera (S-W) obliczonego w oparciu o liczebności gatunków - H, 3) indeksu Shannona-Wienera obliczonego w oparciu o liczebności grup morfologiczno- funkcjonalnych - H'. 4) Uzyskane wyniki badań wykazały, że indeks Shannona-Wienera oparty o grupy morfologiczno-funkcjonalne (najłatwiejszy do obliczenia), jest wystarczająco dokładny dla potrzeb bioindykacji.

EN

There is a need for quality control of wastewater introduced into drainage systems. Physical and chemical analyses of wastewater inform only about the situation existing at the moment of sampling. The analysis based on bioindication methods allows to evaluate the existing state before sampling and so to recognize a drop of excessive loads or harmful substances for activated sludge. This refers to the moment preceding the sample taking at least by the generation time of the species with the lowest reproduction rate. For these reasons, the possibility of using microfauna representatives (feeding on organic pollutions) for bioindication was evaluated. The estimation was made of the usefulness of indicator species from the Kolkwitz-Marsson system, the Shannon-Wiener index based on species abundance and the latter based on abundances of morphological-functional organism groups The study results showed that the Shannon-Wiener index calculated for morphological-functional groups (easiest to determine) was accurate enough for bioindication.

Słowa kluczowe

PL

ścieki; bioindykacja; zróżnicowanie biologiczne; samooczyszczanie się

EN

sewage system; bioindication; saprobes system; biodiversity; self-purification

• Wydawca: Institute of Environmental Engineering, Polish Academy of Sciences
• Czasopismo: Archiwum Ochrony Środowiska
• Rocznik: 2004
• Tom: Vol. 30, no. 3
• Strony: 3--12
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., tav., wykr.

Twórcy

autor

Łagód G.

• Politechnika Lubelska, Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska, ul. Nadbystrzycka 40B, 20-618 Lublin

autor

Malicki J.

• Politechnika Lubelska, Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska, ul. Nadbystrzycka 40B, 20-618 Lublin

autor

Montusiewicz A.

• Politechnika Lubelska, Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska, ul. Nadbystrzycka 40B, 20-618 Lublin

autor

Chomczyńska M.

• Politechnika Lubelska, Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska, ul. Nadbystrzycka 40B, 20-618 Lublin

Bibliografia

• [1] Gove I.H., G.P. Patii, B.F. Swindel, C. Tai1lie: Ecological Diversity and Forest Management, [w:] Handbook of Statistic, Elsevier Science, В. V. North-Holi and, Amsterrdam, London, New York, Tokyo 1994, 409-462.
• [2] Hvitved-Jacobsen Т., J. Vollertsen, P.H. Nielsen: Koncepcja procesu i modelu dla przemian mikrobiologicznych zachodzących w ściekach w kanalizacjach grawitacyjnych, [w:] Materiały Międzynarodowej Konferencji Naukowo-Technicznej pt.: Usuwanie związków biogennych ze ścieków, Wydawnictwo LEM, Kraków 1997, 12-1-12-13.
• [3] Kocwowa E.: Biologia w ochronie zdrowia i środowiska, PWN, Warszawa 1975.
• [4] Klimowicz H.: Znaczenie mikrofauny przy oczyszczaniu ścieków osadem czynnym, Wydawnictwo Katalogów i Cenników, Warszawa 1977.
• [5] Kołodziejczyk A., P. Koperski, M. Kamiński: Klucz do oznaczania słodkowodnej makrofauny bezkręgowej, PIOŚ, Warszawa 1998.
• [6] Lityński A.: Hydrobiologia ogólna, PWN, Warszawa 1952.
• [7] Łagód G., Z. Suchorab, D. Bober: Stabilność współczynników bioróżnorodności w systemach kanalizacyjnych - podstawy teoretyczne, Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska PAN, I Kongres Inżynierii Środowiska w Lublinie, 11, 401-405 (2002).
• [8] Magurran A.: Ecological diversity and its measurements, Croom Helm, London, Sydney 1988.
• [9] Odum E.P.: Podstawy ekologii, PWRiL, Warszawa 1982.
• [10] Stelmach K., J. Malicki, К. Bonetyński: Kolektory - rozcieńczanie czy redukcja BZT5 i biogenów, [w:] Materiały Międzynarodowej Konferencji Naukowo-Technicznej pt.: Współczesne problemy gospodarki wodno-ściekowej, Wydawnictwo Uczelniane WSI Koszalin, Koszalin-Kołobrzeg 1995, 429-434.
• [11] Turoboyski L.: Hydrobiologia techniczna, PWN, Warszawa 1979.