Impact of woodland islands on species richness in Jaworzno town and problem of their conservation

• Autorzy: Chmura D.

Warianty tytułu

PL

Wpływ remiz leśnych na bogactwo flory w Jaworznie i problem ich ochrony

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper presents the results of field studies carried out in 10 chosen forest islands in a suburban area of the town of Jaworzno in the years 1995-2002. Different objects have been studied, among others: natural remnants of oak-hornbeam forest and planted pine-larch woodlots cultivated on the habitat of xerothermic grasslands. In comparison with the total flora of the town, the participation of non-synantropic species and synecological groups associated with natural habitats is much bigger. There are 24 protected species to be found, 40% of protected flora of the town. Despite their diversity, they are precious refugees of many woodland and grassland as well as meadow species occurring within the areas and in their vicinitv.

PL

Artykuł przedstawia wyniki badań przeprowadzonych w latach 1995-2002 w 10 wybranych wyspach leśnych położonych w strefie podmiejskiej Jaworzna. Badane obiekty to między innymi: pozostałości lasów gradowych lub nasadzenia sosny i modrzewia na siedlisku murawy kserotermicznej. W porównaniu z florą całego miasta udział gatunków niesynantropijnych i grup synekologicznych związanych z naturalnymi siedliskami jest znacznie wyższy. Pomimo wielkiego zróżnicowania są one cennymi ostojami wiciu gatunków zarówno leśnych, murawowych i łąkowych występujących w ich obrębie i otoczeniu.

Słowa kluczowe

EN

forest island; biodiversity; nature conservation; Jaworzno

PL

wyspa leśna; zróżnicowanie biologiczne; ochrona środowiska; Jaworzno

• Wydawca: Institute of Environmental Engineering, Polish Academy of Sciences
• Czasopismo: Archiwum Ochrony Środowiska
• Rocznik: 2004
• Tom: Vol. 30, no. 2
• Strony: 121--130
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Chmura D.

• Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, al. Adama Mickiewicza 33, 31-120 Kraków

Bibliografia

• [1] Banaszak J.: Ekologia wysp leśnych, Wyd. WSP, Bydgoszcz 1998.
• [2] Bernacki L.: Materiały do atlasu rozmieszczenia oraz stanu zasobów roślin chronionych i zagrożonych rejonu górnośląskiego - PRES Część 3. Dactylorhiza majalis (RCHB.) P. F. HUNT et SUMMERH. (Orchidaceae), Acta Biol. Sil., Katowice, 52, 95-112 (1998).
• [3] Chmura D.: Flora naczyniowa remiz leśnych i zarośli śródpolnych w strefie podmiejskiej miasta Jaworzna, Praca magisterska Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Śląski, Katowice 1997.
• [4] Chmura D.: Projekt użytku ekologicznego „Buczę" w Jaworznie - Szczakowa. Kształtowanie środowiska geograficznego i ochrona przyrody na obszarach uprzemysłowionych i zurbanizowanych”, UŚ WBIOŚ WNoZ Katowice - Sosnowiec, 27, 30-34 (1999).
• [5] Chmura D.: Zagrożenia lokalnych populacji sasanki otwartej Pulsatilla patens L. (MILL) na przykładzie stanowiska na Górze Sodowej, Chroń. Przyr. Ojczystą, 59(5), 14-27 (2003)
• [6] Dzwonko Z., S. Loster: Species richness of small woodlands on the western Carpatian foothils, Vegetation, 15-27 (1988).
• [7] Dzwonko Z., S. Loster: Wskaźnikowe gatunki roślin starych lasów i ich znaczenie dla ochrony przyrody i kartografii roślinności, Typologia zbiorowisk i kartografia roślinności w Polsce, Prace Geograficzne, 178, 119-132 (2001).
• [8] Falińska K.: Ekologia roślin, PWN, Warszawa 1997.
• [9] Jackowiak B.: Antropogeniczne przemiany flory roślin naczyniowych Poznania, Uniw. im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 1990.
• [10] Komaś J.: Oddziaływanie człowieka na florę: mechanizmy i konsekwencje, Wiad. Bot. 25,165-182 (1981).
• [11] Makomaska-Juchiewicz M., J. Perzanowska, K. Zając: Dyrektywa Siedliskowa - występujące w Polsce gatunki ważne dla Wspólnoty Europejskiej, Chroń. Przyr. Ojczystą, 57(2), 5-60 (2001).
• [12] Oleszkiewicz D.: Zadrzewienia śródpolne, Green Park (Europejski Rok Ochrony Przyrody na zlec. MOŚZNIL), Warszawa 1994.
• [13] Parusel J., S. Wika, R. Bula (red.). Czerwona lista roślin naczyniowych Górnego Śląska, Raporty i Opinie, 1,8-42(1996).
• [14] Pyäek P., V. Jarošik, T. Kućera: Patterns of invasion in temperate nature reserve, Biol. Conserv., 104, 13-24 (2002).
• [15] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11.09.2001. w sprawie określenia listy gatunków roślin rodzimych dziko występujących objętych ochroną ścisłą i częściową oraz zakazów właściwych dla tych gatunków i odstępstw od tych zakazów, Dz. U. nr 106, poz. 1167, Warszawa 2001.
• [16] Tokarska-Guzik B.: Rozmieszczenie i zasoby roślin chronionych na terenie miasta Jaworzno, Acta Biol. Siles., 47,106-124(1997).
• [17] Tokarska-Guzik B.: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Jaworznie (Wyżyna Śląska), Prace Botaniczne 34, Instytut Botaniki UJ, Kraków 1999.
• [18] Tokarska-Guzik B.: Spatial differentiation in the flora of Jaworzno town (Silesia Upland), [w:] B. Jackowiak, W. Żukowski (red.): Mechanisms of anthropogenic changes of the plant cover, University of Adam Mickiewicz, Poznań 2000,281-289.
• [19] Tokarska-Guzik В., A. Rostański, A. Herczek, J. Gorczyca, R. Dulias: Waloryzacja przyrodnicza miasta Jaworzna. Obszary o szczególnych wartościach przyrodniczych, Zakład Badawczo-Usługowy „Ekos” 1996.
• [20] Wika S.: Ochrona gatunkowa roślin w Polsce i w województwie katowickim w świetle nowej ustawy o ochronie przyrody, Kształtowanie Środowiska Geograficznego, i Ochrona Przyrody na Obszarach Uprzemysłowionych i Zurbanizowanych, WBIOŚ WNoZ UŚ, Katowice - Sosnowiec 4, 26-31 (1992).
• [21] Wójcik Z., A. Wasiłowska: The vegetation of transition zones between forest islands and cultivated fields, [w:] E. Dąbrowska-Prot (red.): Forest islands in the landscape of Masurian Lakeland; Ecotones between forest and crop fields, Ekol. Pol., 43, 7-50 (1994).
• [22] Zając A.: Założenia metodyczne „Atlasu rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce”, Wiad. Bot., 22(3), 145-155(1978).
• [23] Zając M.: Mountain vascular plants in the Polish Lowlands, Polish Botanical Studies, 11, 1-92 (1996).