Poziom glikogenu w wątrobie i mięśniach szkieletowych leszczy (Abramis brama) zarażonych plerocerkoidami Ligula intestinalis (Cestoda: pseudophyllidea)

• Autorzy: Pokora Z. , Kwiatkowski S.

Warianty tytułu

EN

glycogen level in the liver and skeletal muscles of bream (Abramis brama) infected with plerocercoids of Ligula intestinalis (Cestoda: pseudophyllidea)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy była ocena zawartości glikogenu w mięśniach i wątrobie leszczy zarażonych plerocerkoidami tasiemca Ligula intestinalis w klasach wyróżnionych na podstawie względnej intensywności zarażenia (procentowego stosunku masy ciała pasożyta do masy żywiciela). Materiał do badań stanowiło 45 leszczy, o przeciętnej masie 194,3š36,3 g i długości ciała (longitudo corporis) 19,1š1,2 cm, odławianych w sezonach letnim i jesiennym w wybranych antropogenicznych zbiornikach wodnych, usytuowanych w mezoregionic Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Zarażenie ryb stwierdzano w czasie sekcji. Glikogen w wycinkach wątroby i mięśni bocznych ściany ciała (mu.sculus laleralis magnus) oznaczano enzymatycznie, jako równoważną ilość cząsteczek glukozy, po jego izolowaniu z tkanek i hydrolizie. U zarażonych ryb obserwowano istotny (p < 0,01) spadek poziomu glikogenu zarówno w mięśniach, jak i w wątrobie, postępujący wraz ze wzrostem względnej intensywności zarażenia (w mięśniach r = -0,8492, w wątrobie r = -0,7890). Obniżenie stężenia glikogenu postępowało w mięśniach szybciej niż w wątrobie. Przy przeciętnej względnej intensywności inwazji l,70š0,09% (w granicach 1,69-1,95%) stężenia glikogenu w mięśniach i wątrobie różniły się w stosunku do osobników nic zarażonych odpowiednio o 16% i 21%. W klasie ryb o względnej intensywności zarażenia przekraczającej 2,0% (przeciętnie 2,58š0,08%) różnice te wynosiły odpowiednio 37% oraz 54%. Obserwowane zmiany autorzy dyskutują w kontekście eksploatacyjnego oraz patogennego działania pasożyta.

EN

The aim of the paper was to estimate the glycogen content in muscles and liver of bream infected with plerocercoids of the tapeworm Ligula intestinalis in classes distinguished on the ground of relative intensity of the infection (percentage ratio of the parasite weight to the host weight). The investigations were carried out on 45 bream, with mean body weight 194.3š36.3 g and body length (longitudo corporis) 19.1š1.2 cm, collected in summer and autumn seasons in selected anthropogenic water reservoirs in the Upper-Silesian Industrial Region. The infection was stated on dissection. Glycogen in segments of the liver and lateral mucles of the body wall (musculus lateralis magmis) was designated enzymatically, as equivalent number of glucose molecules, after its isolation from tissues and hydrolysis. In infected fish significant (p < 0.01) decrease in glycogen concentration in muscles and liver, following the increase in relative intensity of the infection (in muscles r = -0.8492, in the liver r = -0.7890) was noted. Decrease in the glycogen concentration was faster in muscles than in the liver. At average relative intensity of the infection 1.70š0.09% (range 1.69-1.95%) glycogen concentrations in the liver and muscles differed in relation to non-infected individuals 16% and 21%, respectively. In the class with relative intensity of the infection greater than 2.0% (mean 2.58š0.08%) these differences were respectively 37% and 54%. Authors discuss the observed changes in the context of exploitational and pathogenic effects of the parasite.

Słowa kluczowe

PL

leszcze; Abramis brama; glikogen; relacja żywiciel-pasożyt

EN

Abramis brama; glycogen; host-parasite relationship; Ligula intestinalis

• Wydawca: Institute of Environmental Engineering, Polish Academy of Sciences
• Czasopismo: Archiwum Ochrony Środowiska
• Rocznik: 2004
• Tom: Vol. 30, no. 1
• Strony: 113--119
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., wykr.

Twórcy

autor

Pokora Z.

• Śląska Akademia Medyczna, Katedra i Zakład Biologii Ogólnej, Molekularnej i Genetyki, ul. Medyków, 40-752 Katowice

autor

Kwiatkowski S.

• Śląska Akademia Medyczna, Katedra i Zakład Biologii Ogólnej, Molekularnej i Genetyki, ul. Medyków, 40-752 Katowice

Bibliografia

• [1] Black G. A., J. M. Fraser: Dynamics of prevalence of Ligula intestinalis (L.) in Catostomus commersoni (Lacepede), J. Fish Biol., 25, 139-146 (1984).
• [2] Brown S. P., G. Loot, В. T. Grenfell, J. F. Guegan: Host manipulation by Ligula intestinalis: accident or adaptation?, Parasitology, 123, 519-529 (2001).
• [3] Claridge P. N., M. W. Hardisty, I. C. Potter, C. V. Williams: Abundance, life history and ligulosis in the gobies (Teleostei) of the inner Severn Estuary, J. mar. biol. Ass. U. K., 65, 951-968 (1985).
• [4] Dąbrowski K. R.: Amino-acid composition of Ligula intestinalis (L.) (Cestoda) plerocercoids and of the host parasitized by these cestodes, Acta. Parasitol. Polon., 27, 45-48 (1980).
• [5] Dąbrowski K., K. Szpilewski: Studies on the roach Rutilus rutilus (L.), infected with Ligula intestinalis (L.) plerocercoids (Cestoda, Pseudophyllidea), Acta Parasitol. Polon., 27, 37-44 (1980).
• [6] Dence W. A.: Studies on Ligula-infected common shiners (Notropis cornutus frontalis Agassiz) in the Adirondacks, J. Parasitol., 44, 334-348 (1958).
• [7] Ganong W. F.: Fizjologia, PZWL, Warszawa 1994.
• [8] Grabda В.: Katalog fauny pasożytniczej Polski (Catalogus faunae parasiticae Poloniae). Część II. Pasożyty krągłoustych i ryb (Parasiti cyclostomatorum et pisces), PWN, Warszawa, Wrocław 1971.
• [9] Grabda-Kazubska В., B. Baturo-Warszawaska, T. Pojmańska: Dynamics of parasite infestation of fish in lakes Dgal Wielki and Warniak in connection with introduction of phytophagous species, Acta Parasitol. Polon., 32, 1-28 (1987).
• [10] Guttowa A., M. Honowska: Changes in serum protein fractions in the course of Ligula intestinalis L. plerocercoid infestation in the bream Abramis brama (L.), Acta Parasitol. Polon., 21, 107- 1 14 (1973).
• [11] Izvekova G. I.: Nekotorye aspekty parazito-chozjainnych otnosenij v sisteme Ligula intestinalis (L.) (Cestoda, Pseudophyllidea) - leść, Izdatelstvo Rossijskoj Akademii Nauk, Serija Biologiieskaja, 4, 432-438 (1999).
• [12] Izvekova G. I.: Some aspects of parasite-host relationship between Ligula intestinalis (Cestoda) and bream (Abramis brama L.), Wiad. Parazyt., 44, 338 (1998).
• [13] Jansson E.: Acid soluble and insoluble glycogen in human skeletal muscle, Acta Physiol. Scand., 113, 337-340 (1981).
• [14] Jara Z., A. Chodyniecki: Ichtiopatologia, Wydawnictwo Akademii Rolniczej we Wrocławiu, Wrocław 1999.
• [15] Jeżewski W., G. Karbowiak: Ligula intestinalis (L., 1758) in muscles of bream Abramis brama (L.) from the lake Gosławskie - the first record in Poland, [in:] 5 slovenské a ćeské parazitologické dni. Program a zbornik abstraktov. Stara Lesna, Vysoké Tatry, Slovenská republika, 28-31 maja 2002, 51.
• [16] Kwiatkowski S.: Blood picture of bream Abramis brama (L.) infected with Ligula intestinalis (L.) plerocercoids, Wiad. Parazyt., 44, 345 (1998).
• [17] Loot G., S. Lek, S. P. Brown, S. F. Guegan: Phenotypic modification of roach (Rutilus rutilus L.) infected with Ligula intestinalis L. (Cestoda: Pseudophyllidea), J. Parasitol., 87, 1002-1010 (2001).
• [18] Murray R. K., D. K. Granner, P. A. Mayes, V. W. Rodwell: Biochemia Harpera, PZWL, Warszawa 1995.
• [19] Oktaba W.: Elementy statystyki matematycznej i metodyka doświadczalnictwa, PWN, Warszawa 1974.
• [20] Ostrowski W., B. Filipowicz (red.): Ćwiczenia z chemii ogólnej i fizjologicznej, PZWL, Warszawa 1980.
• [21] Pokora Z., S. Kwiatkowski: Poziom lipidów w wątrobie leszczy (Abramis brama) zarażonych plerocerkoidami tasiemca Ligula intestinalis, Ann. Acad. Mcd. Siles., w druku.
• [22] Pollard D. A.: The biology oj a landlocked form of the normally catadromous salminiform fish Galaxias maculatus (Jenyns). IV. Effect of cestode and nematode parasites, Aust. J. Mar. Freshwat. Res., 25, 105-120 (1974).
• [23] Prost M.: Choroby ryb. Polskie Towarzystwo Nauk Weterynaryjnych, Lublin 1994.
• [24] Rzeczkowska A., M. Honowska: Biochemiczne efekty oddziaływania plerocerkoida na żywiciela w układzie tasiemiec Ligula intestinalis (L.) - leszcz Abramis brama (L.), Wiad. Parazyt., 34, 19-27 (1988).
• [25] Szalai A. J., X. Yang, T. A. Dick: Changes in numbers and growth of Ligula intestinalis in the spottail shiner (Notropis hudsonius), and their roles in transmission, J. Parasitol., 75, 571-576 (1989).
• [26] Waluga D., T. Własow: Występowanie pasożytów u leszcza (Abramis brama L.), płoci (Rutilus rutilus L.) i sandacza (Stizostedion lucioperca L.) we włocławskim zbiorniku zaporowym na rzece Wiśle, Wiad. Parazyt., 34, 65-75 (1988).
• [27] Weekes P. J., B. Penlington: First record of Ligula intestinalis (Cestoda) in rainbow trout, Salmo gairdneri, and common bully, Gobiomorphus cotidianus, in New Zeland, J. Fish Biol., 28, 183-190 (1986).
• [28] Własow Т., К. Kukliński, В. Majewska, M. Skrok: Parazytofauna wzdręgi (Scardinius erythrophthalmus) i leszcza (Abramis brama) z jeziora poddanego oligotrofizacji, [in:] Mat. XVI Zjazdu Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego, Poznań, 12-13 września 1991, 34.