Model analizatora intensywności zapachu

• Autorzy: Kośmider J.

Warianty tytułu

EN

Model of odour-intensity analyzer

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zaproponowano model analizatora intensywności zapachu w postaci dwóch warstw neuronów. Pierwsza warstwa zawiera chaotycznie rozmieszczone selektywne receptory poszczególnych odorantów. Wpływ odoranta na intensywność zapachu mieszanin zależy od liczby odpowiednich receptorów oraz liczby jego połączeń z neuronami warstwy drugiej (stopień dywergencji). Neuron drugiej warstwy zostaje pobudzony jednakowo po odebraniu sygnału z dowolnego receptora lub z kilku receptorów. Założono, że intensywność zapachu jest wprost proporcjonalna do liczby pobudzonych neuronów warstwy drugiej. Badany model zawierał 1000 neuronów w warstwie pierwszej i 1456 neuronów w warstwie drugiej. Warstwa pierwsza zawierała receptory A i B (RA i RB) w ilościach 15% RA, 15% RB oraz 30% RA 10% RB. Receptory A cechowała dywergencja 1:9. receptory B - 1:25. Bodźcem były mieszaniny zawierające5-100 cząsteczek A i B na sto (X(A) = 0,02, 0,5, 0,8 i 1,0). Potwierdzono ogólne podobieństwo reakcji modelu analizatora do reakcji ludzkiego węchu.

EN

The model of odour intensity analyzer in a form of two layers of neurons, was proposed. 'The first layer consists of specific receptors of odorants, which are randomly distributed. The odorant influence on odour intensity of mixtures is depends on the number of suitable receptors and number of their connections with the second layer neurons (the degree of divergence). The second layer neuron is stimulated with the same power after receiving the signal from any receptor or receptors. It was assumed that the odour intensity in directly proportional to the number of stimulated neurons in the second layer. The investigated model contained 1000 neurons in the first layer and 1456 neurons in the second layer. The first layer contained receptors A and B (RA and RB) in quantities 15% RA, 15% RB and 30% RA, 10% RB. Receptors A characterized the divergence 1:9, receptors B - 1:25. The stimulus were mixtures. containing 5-100 molecules A and B per hundred (X(A) = 0.0, 0.2, 0.5, 0.8 and 1.0). The general similarity of the model reaction with that of the human smell reaction was found.

Słowa kluczowe

PL

intensywność zapachu; powonienie; model analizatora intensywności

EN

olfaction; odour interaction; psychophysical model

• Wydawca: Institute of Environmental Engineering, Polish Academy of Sciences
• Czasopismo: Archiwum Ochrony Środowiska
• Rocznik: 2003
• Tom: Vol. 29, no. 3
• Strony: 17--30
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kośmider J.

• Politechnika Szczecińska, Instytut Inżynierii Chemicznej i Procesów Ochrony Środowiska, Aleja Piastów 42, 71-065 Szczecin

Bibliografia

• [1] Baird J.C., B. Berglund, M.J. Olsson: Magnitude estimation of perceived odor intensity: Empirical and theoretical properties, Journal of Experimental Psychology; Human Perception and Performance, 22 (1), 244-255 (1996).
• [2] Berglund B., M.J. Olsson: A Theoretical and empirical evaluation of perceptual and psychophysical models for odor-intensity interaction, Reports from the Department of Psychology, Stockholm University, No 764 (1993).
• [3] Boccorh R.K., A. Paterson: An artificial neural network model for predicting flavor intensity in blackcurrant concentrates, Food Quality and Preference, 13, 117-128 (2002).
• [4] Kośmider J., B. Wyszyński: Relationship between odour intensity and odorant concentration: logarithmic or power equation, Archiwum Ochrony Środowiska, 1,29-41 (2002).
• [5] Kośmider J., M. Zamelczyk-Pajewska, В. Wyszyński: Odour of mixtures of cyclohexane and cyclohexanone, Archiwum Ochrony Środowiska, 2, 29-43 (2002).
• [6] Kośmider J., M. Zamelczyk-Pajewska: Trening sieci neuronowej określającej intensywność zapachu, Inżynieria Chemiczna i Procesowa, 22, 645-660 (2001).
• [7] Kośmider J., M. Zamelczyk-Pajewska: Sieć neuronowa oceniająca zapach mieszanin cykloheksanu i heksanu, Inżynieria Chemiczna i Procesowa, 23, 207-218 (2002).
• [8] Laing D.G., M.E. Willcox: Perception of components in binary odour mixtures, Chemical Senses, 7 (3/4), 249-264 (1983).
• [9] Olsson M.J.: An interaction model for odor quality and intensity. Reports from the Department of Psychology, Stockholm University, No 763 (1993).
• [10] Wyszyński В.: Metody oceny skuteczności dezodoryzacji, praca doktorska, Instytut Inżynierii Chemicznej i Procesów Ochrony Środowiska, Politechnika Szczecińska, Szczecin 2001.