Znaczenie hałd poeksploatacyjnych w krajobrazie Górnego Śląska [komunikat]

• Autorzy: Lamparska-Wieland M. , Waga J.M.

Warianty tytułu

EN

Significance of slag dumping areas in the Upper Silesia

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Formy rzeźby terenu stworzone przez człowieka mają istotne znaczenie krajobrazowe, dokumentując minione sposoby użytkowania ziemi. Hałdy, które pozostały po eksploatacji węgla kamiennego czy rud metali stanowią również rezerwuar surowców budowlanych, z tego względu są one przejściowym elementem krajobrazu terenów przemysłowych i poprzemysłowych. Jednak niektóre z nich, szczególnie te, składające się z materiału, charakteryzującego się parametrami technicznymi nie odpowiadającym normom budowlanym czy górniczym, a usytuowanym w miejscach, których historia, kultura i tradycja są od stuleci związane z przemysłem mogłyby pozostać, jako rodzaj wyróżnika w krajobrazie, dokumentującego przeszłość.

EN

Anthropogenic forms are important components of the Upper Silesian landscape. Among them, the slag and spoil dumps of coal, ferrous and non-ferrous metals, have an extraordinary aesthetic and document value - they provide evidence of the history of industrialization of this region. Waste rock accumulated in the dumping areas might be a source of utilizable material; thus the existence of most of the dumps is transitional phenomenon. However, a part of forms built from the rocks of low technical parameters have pretty big chance to remain. It happens in Western Europe chat some of the dumps are left in the landscape as the evidence of history. They are usually spectacular objects treated as the natural monuments.

Słowa kluczowe

PL

hałda poeksploatacyjna; krajobraz; Górny Śląsk

EN

cultural landscape; landscape diversity; dumps

• Wydawca: Institute of Environmental Engineering, Polish Academy of Sciences
• Czasopismo: Archiwum Ochrony Środowiska
• Rocznik: 2003
• Tom: Vol. 29, no. 2
• Strony: 107--113
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., rys.

Twórcy

autor

Lamparska-Wieland M.

• Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk o Ziemi, ul. Będzińska 60, 41-200 Sosnowiec

autor

Waga J.M.

• Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk o Ziemi, ul. Będzińska 60, 41-200 Sosnowiec

Bibliografia

• [1] Chorzelska R., W. Dudek; A. Uziębło: Rozbiórka hałdy stożek nr III w rejonie zwałowiska kamienia i mułów popłuczkowych K.W.K „DĘBIENSKO", Ocena oddziaływania na środowisko, Zakład Projektowania Ochrony Środowiska „DUDEK”, Gliwice 1999.
• [2] Gabryś Т., H. Puchalska., Z. Białek: Rekultywacja zwałowiska odpadów poflotacyjnych na terenie nieczynnych osadników mułowych nr III i IV, Ocena oddziaływania na środowisko, EKOTEST, Gliwice 1998.
• [3] Lamparska-Wieland M: Problematyka likwidacji i zabezpieczenia starych wyrobisk górniczych, mających połączenie z powierzchnią, na przykładzie Tarnowskich Gór i Olkusza, [w:] VIII Międzynarodowe Sympozjum „Geotechnika”, Materiały Konferencyjne, Gliwice - Ustroń 1998.
• [4] Radomski S., M. Zerressen, (red.): Katalog zum Stand der Projekte Frühjar IBA Emscher Park, Gelsenkirchen 1993.
• [5] Sendobry K., S. Grygierczyk, W. Pawelczyk, J.M. Waga: Antropogeniczne wartości przestrzeni geomorfologicznej Górnego Śląska - wysypiska i wyrobiska, Część II, skala 1 : 50 ООО, 1 : 100 ООО, 1 : 300 000, Wojewódzkie Biuro Projektów w Katowicach, Katowice 1989.
• [6] Skarżyńska K. M: Odpady powęglowe i ich zastosowanie w inżynierii lądowej i wodnej, Akademia Rolnicza im. H. Kołłątaja w Krakowie, Kraków 1997.
• [7] South Yorkshire Forest Thorncliffe Park, Country Side Commisjon: Forest Plan, August 1994, Chapeltown 1994.
• [8] Swałdek M: Przekształcenia pokrywy glebowej i zbiorowisk roślinnych w Staropolskim Zagłębiu Przemysłowym, Dokumentacja Geograficzna IGiPZ PAN, Wrocław Warszawa, Kraków, Gdańsk, Łódź 1983.
• [9] Szafer M, A. Kuczera, M. Lubczyk, A. Bluszcz, J. Parusel: Rekultywacja i zabezpieczenie przed paleniem skały płonnej w rejonie stożków przy szybie „Leon II” KWK „Rydułtowy”, Ocena oddziaływania na środowisko, Eureko, Katowice 1997.