Identyfikatory
Warianty tytułu
Nowe stanowisko eemskich osadów organicznych w Krzyżówkach w rejonie konińskim
Języki publikacji
Abstrakty
Biogenic sediments at Krzyżówki were subjected to lithologic, palynologic and palaeozoologic analyses which determined palaeoclimatic and palaeoecologic conditions during deposition. The climate was temperate and the water reservoir shallow and gradually overgrowing, being inhabited by molluscs, ostracods and fish.
Osady interglacjalne w Krzyżówkach zostały odwiercone w związku z pracami geologiczne-kartograficznymi na arkuszu Koło Szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50' 000 (G. Szałamacha, 1996). W profilu geologicznym zbadanego otworu wiertniczego Krzyżówki V bezpośrednio nad marglami kredowymi, których wiek określono mikropaleontotogicznie na kampan/mastrycht (R. Tarkowski, 1997), leżą osady czwartorzędu o miąższości 30 m, które zostały poddane badaniom litopetrograficznym (B. Szałamacha, 1996), palinologicznym (B. Noryśkiewicz, 1999) i paleozoologicznym (S. Skompski, 1997). W dolnej części osadów czwartorzędowych (głęb. 28,2-30,0 m) znajduje się brak skał skandynawskich, stanowiący pozostałość po osadach lodowcowych zlodowaceń środkowopolskich (i ewentualnie starszych). Nad brukiem (głęb. 25,6-28,2 m) występują piaski różnoziarniste z przewarstwieniami mułków, o cechach osadu fluwioperyglacjalnego. Roślinność najwyższej warstwy tej serii, w postaci mułków (głęb. 25,0-25,6 m), ma charakter późnoglacjalnych zbiorowisk tundry krzaczastej (B. Noryśkiewicz, 1999). Nad tą warstwą leży seria osadów interglacjalnych, w której można wyróżnić część dolną (głęb. 23,5-25,0 m) i górną (głęb. 20,6-22,5 m), rozdzielone bezwapienna warstwą piasków średnioziarnistych (głęb. 22,5-23,5 m) smugowanych substancją organiczną. Dolną część serii interglacjalnej wyrażonej gytią (głęb. 24,3-25,0 m) i torfem (głęb. 23,5-24,3 m) można zaliczyć do interglacjału eemskiego, co wynika zarówno z badań palinologicznych (B. Noryśkiewicz,1999), jak i faunistycznych (S. Skompski,1997), a co potwierdza przede wszystkim obecność ślimaka Belgrandia marginata Michaud (S. Skompski, 1983, 1991, 1996; S. W. Alexandrowicz, 1987). Górna część, w której spągu początkowo występują ziarna pyłku schyłkowej części interglacjału, zaś ku stropowi pojawiają się znów ziarna pyłku lasu liściastego, może .mieć interpretację dyskusyjną. Pyłek ten, być może, oznacza ocieplenie lub znajduje się na wtórnym złożu. Warunki paleoekologiczne w czasie powstawania gytii w dolnej części serii interglacjalnej, określone na podstawie mięczaków, małżoraczków i ryb, można krótko scharakteryzować w sposób następujący. Osady z fauną tworzyły się w płytkim zbiorniku wody stojącej, na co wskazuje większość znalezionych gatunków ślimaków i małżoraczków. O bogatej roślinności świadczą natomiast ryby (szczupak, wzdręga, płoć i leszcz) i gatunki ślimaków preferujące zbiorniki o charakterze bagiennym: Valvata cristata Miiller, Planorbis planorbis (Linnaeus) i Anisus contortus (Linnaeus), a o bliskości brzegu zbiornika informują lądowe gatunki ślimaków: Discus sp., Vallonia sp. i Perpolita sp. Nad serią organiczną w profilu Krzyżówki leży warstwa piasków średnioziarnistych (głęb. 17,0-20,6 m) o stosunkowo słabym obtoczeniu (R = 0,46), zaliczonych do osadów wodnolodowcowych. Wyżej znajduje się miąższa warstwa (głęb. 0,3-17,0 m) piasków różnoziarnistych ze żwirem o dobrym obtoczeniu (R = 0,18-0,12), co wskazuje na ich genezę rzeczną.
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
99--106
Opis fizyczny
wykr., bibliogr. 20 poz.
Twórcy
autor
autor
- Geological Enterprise Polgeol, Nowa 29/31, 90-030 Łódź, Poland
Bibliografia
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-article-BUS1-0013-0027
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.