Identyfikatory
Warianty tytułu
Budowa geologiczna i stratygrafia osadów tarasów plejstoceńskich Bugu i Huczwy w rejonie Hrubieszowa
Języki publikacji
Abstrakty
Geologic structure of the Pleistocene terraces of the Bug River within the Horodło Hills and the southern Dubienka Basin, and of the Bug and Huczwa Rivers in the Hrubieszów Basin, are described. There are three overbank terraces, two of them with a loess cover from the Upper Pleniglacial of the Vistulian Glaciation. The highest terrace was formed in the Wartanian Glaciation, the higher overbank terrace in the Lower Pleniglacial and the lower overbank terrace in the Upper Pleniglacial of the Vistulian Glaciation
Teren badań stanowiły tarasy Bugu i Huczwy w obszarze przygranicznym Polski i Ukrainy, w bezpośrednim sąsiedztwie Grzędy Horodelskiej w okolicach Hrubieszowa. Rozpatrywano budowę tarasów nadzalewowych Bugu przed i za przełomem tej rzeki przez Grzędę Horodelską oraz tarasy nadzalewowe dolnego odcinka Huczwy w obrębie Kotliny Hrubieszowskiej. Podłoże czwartorzędu stanowią skały górnokredowe. Wyżej leżą zróżnicowane litologicznie i genetycznie osady eo- i mezoplejstoceńskie, tworzące w wielu miejscach powierzchnię bazalną tarasów neoplejstoceńskich. Najwyższy taras nadzalewowy (III) stwierdzony został pod przykryciem lessów z ostatniego zlodowacenia. Jest to taras ze zlodowacenia warty, o czym świadczą daty TL, a także wykształcony w stropie osadów tarasowych kompleks glebowy interglacjału eemskiego i wczesnej części zlodowacenia wisły. Łącznie z przykryciem młodszego lessu (4-12 m) taras ma wysokość względną rzędu 23 m. Taras nadzalewowy wyższy (IIb), erozyjno-akumulacyjny, zbudowany jest z osadów aluwialnych starszej części zlodowacenia wisły, z nadbudową w obrębie Grzędy Horodelskiej lessów młodszych górnego pleniglacjału tego zlodowacenia, natomiast utworów lessopodobnych i piasków poza Grzędą Horodelską. Wysokość względna tarasu nadzalewowego wyższego jest rzędu 7-12 m, w zależności od istnienia pokrywy lessu subaeralnego. Wysokość bezwzględna wynosi 190-197 m n.p.m. Powierzchnię bazalną tarasu stanowią głównie utwory plejstocenu, ale miejscami także kreda. Powszechnie utwory tarasu włożone są w różnogenetyczne osady zlodowacenia warty. Taras nadzalewowy niższy (IIa), erozyjno-akumulacyjny, powstał w wyniku erozji w interpleniglacjale podczas zlodowacenia wisły, a osady akumulowane w obrębie tarasu pochodzą głównie z górnego pleniglacjału tego zlodowacenia. Wysokość względna tarasu jest zróżnicowana w obrębie Grzędy Horodelskiej oraz jej sąsiedztwie, zwykle waha się w zakresie 5-6 m w stosunku do poziomu wody w rzece. Wysokości bezwzględne sę rzędu 180-l85 m n.p.m. Powierzchnię bazalną tarasu stanowią utwory aluwialne dolnego pleniglacjału zlodowacenia wisły lub starsze osady plejstoceński
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
27--38
Opis fizyczny
mapki, wykr., bibliogr. 28 poz.
Twórcy
autor
- Institute of Earth Sciences, Maria Curie-Skłodowska University, Akademicka 19, 20-033 Lublin, Poland, dolecki@biotop.umcs.lublin.pl
Bibliografia
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-article-BUS1-0013-0020