Zawartości metali ciężkich w wierzchniej warstwie gruntu i roślinności składowiska żużla hutniczego ZGH "Orzeł Biały" w Piekarach Śląskich

• Autorzy: Ferdyn M. , Strzyszcz Z.

Warianty tytułu

EN

Heavy metal content in tree species and metallurgical slag from non-ferrous "Orzeł Biały" plant in Piekary Śląskie

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań było określenie, czy znaczna ilość metali ciężkich znajdujących się w gruncie składowiska żużla huty cynku i ołowiu w Piekarach Śląskich, wpływa na ich zawartość w liściach drzew. Materiał tworzący zwałowisko stanowi podłoże życia i rozwoju roślin, spełniając funkcję utworu glebowego. Istniejąca roślinność to rezultat sukcesji naturalnej. Stanowi ją roślinność ruderalna, a także trawy jedno- i wieloletnie, krzewy i drzewa. Dominującymi gatunkami drzew są brzozy i wierzby, a także topole i sosna zwyczajna. Określono wartości pH i przewodnictwa gruntu oraz zawartości niektórych metali ciężkich (Pb, Zn, Cd, Cu, Ni) w próbach gruntu i materiale roślinnym (liście i szpilki). W gruncie obserwuje się podwyższoną zawartość kadmu, ołowiu i miedzi, a niską cynku. W badanym materiale roślinnym stwierdzono nadmierną zawartość metali ciężkich, zwłaszcza ołowiu i kadmu. Kumulacja tych metali uzależniona jest od gatunku roślin, ale także odzwierciedla ich obecność w gruncie. Zauważono, że im wyższa zawartość pierwiastków śladowych w gruncie, tym wyższy stopień ich akumulacji w liściach i szpilkach (próby S(1) i S(2), T(1) i T(20). Wyjątek stanowi tu brzoza omszona, ale w tym przypadku zadecydował prawdopodobnie kwaśny odczyn. Przy wartości pH większej od 6,8 zmniejsza się mobilność metali ciężkich oraz przyswajanie przez rośliny. Przy wartości pH podłoża poniżej 7 rośliny akumulują więcej mikroskładników.

EN

The aim of the study was to estimate the influence of metallurgical slag on heavy metal concentration in tree species. The research included pH-reaction and conductivity of slag samples, heavy metal content (Pb, Zn, Cd, Cu, Ni) in slag, needles and leaves samples. The waste material is covered by vegetation and fulfils a soil function. The vegetation is self-sending. The plant cover being a result of natural succession consists of weeds, grasses, perennials, bushes and trees. Dominant tree species are birches and willows as well as poplar and pine. In slag samples are observed the raised concentration of cadmium, lead and copper. The low content of zinc is surprising. In tree material observed excessive heavy metal concentration especially lead and cadmium. Their accumulation is undoubtedly depended on tree species, but in this case heavy metal content in plant samples is a result of their presence in slag material. The higher heavy metal content in slag results the higher concentration in needles and leaves (probes S(1) and S(2), T(1) and T(2)). Exception to this rule is the birch - probe Bi, but in this case the pH is crucial. In samples with pH over 6.8 heavy metal mobility, their solubility and phytoavailability decrease. pH below 7 results in higher trace element uptake in plants

Słowa kluczowe

PL

szlaka hutnicza; metale ciężkie; przyswajalność przez rośliny

EN

metallurgical slag; heavy metal; phytoaccumulation

• Wydawca: Institute of Environmental Engineering, Polish Academy of Sciences
• Czasopismo: Archiwum Ochrony Środowiska
• Rocznik: 2002
• Tom: Vol. 28, no. 3
• Strony: 121--131
• Opis fizyczny: tab., bibliogr. 22 poz.

Twórcy

autor

Ferdyn M.

autor

Strzyszcz Z.

• Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, ul. M.Skłodowskiej-Curie 34, 41-819 Zabrze