Kompleksy mocznika z wiązaniami wodorowymi

• Autorzy: Polaczek J. , Domanowski W.

Warianty tytułu

EN

Hydrogen bonded complexes of urea

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Urea is a commercially available and relatively cheap chemical underestimated in practical use for chemical purposes. One peculiar property of urea is its ability to form hydrogen bonds with many organic and inorganic compounds, where it can play the role of both a proton donor and a proton acceptor. The hydrogen bonds present in urea complexes are revealed by some characteristic points in equilibria curves, especially in the liquidus curves and also in the courses of some physical property curves like viscosity, refractive index or dielectric constant versus composition of a binary mixture. Hydrogen-bonded complexes can be practically applied to purify and to separate organic substances that are able to form hydrogen bonds or to remove contaminants that have such properties. The main advantage of processes based on hydrogen bond formation is that the complexes formed can be easily cleaved e.g. by addition of water or by increasing the temperature whereupon complexant is recycled. The structure and the physical properties of urea complexes with water, hydrogen peroxide, phenol, cresols, dihydroxybenzenes, naphthols and tetrabutylammonium acetate are reviewed. Physical properties of urea single crystals are also mentioned which can be applied in non-linear optics. The literature data on urea behaviour in complexed systems both calculated theoretically and determined experimentally are collected and discussed.

Słowa kluczowe

PL

mocznik; kompleksy mocznika

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Chemiczne
• Czasopismo: Wiadomości Chemiczne
• Rocznik: 2000
• Tom: [Z] 54, 11-12
• Strony: 971--989
• Opis fizyczny: schem., wykr., bibliogr. 47 poz.

Twórcy

autor

Polaczek J.

• Instytut Chemii Przemysłowej im. Prof. Ignacego Mościckiego ul. Rydygiera 8, 01-793 Warszawa

autor

Domanowski W.

• Instytut Chemii Przemysłowej im. Prof. Ignacego Mościckiego ul. Rydygiera 8, 01-793 Warszawa

• Instytut Chemii Przemysłowej im. Prof. Ignacego Mościckiego ul. Rydygiera 8, 01-793 Warszawa

Bibliografia

• [1] J. H. Messen, H. Petersen, Ullm. Encycl. Ind Chem., 1996, A27, 333.
• [2] T. Rajaiakshmi, R. S. Qhalid Fareed, R. Dhanasekaran, P. Ramasamy, J. Thomas, K. Srinivasan, Materials Sci. and Eng., 1996, B39, 111.
• [3] P. L. Huyskens, W. A. P. Luck, T. Zeegers-Huyskens (red.), Intermolecular Forces, Springer-Verlag 1989.
• [4] Wiązanie wodorowe, praca zbiorowa, red. L. Sobczyk, Warszawa 1969.
• [5] J. Sadlej, Obliczeniowe metody chemii kwantowej, PWN, Warszawa 1988.
• [6] I. Polaczek, Erdol u. Kohle, 1992, 48, 447.
• [7] Dongfeng Xue, Siyuan Zhang, I. Phys. Chem., 1997, A101, 5547.
• [8] D. Hadźi, I. Kidrić, Ź. V. Knezevic, B. Barlic, Spectrochim. Acta, 1971, A32, 1197.
• [9] L F. Arenas, F. Marquez, A. Cardenete, ibid., 1984, A40, 1033.
• [10] J. L. Duncan, ibid., 1971, A27, 1197.
• [11] Y. Saito, K. Machida, T. Uno, Spectrochim. Acta, 1971, A27, 991.
• [12] L. Laulicht, S. Pinchas, E, Peterman, D. Samel, Spectrochim. Acta, 1965, 21, 255.
• [13] A. Yamaguchi, T. Miyazawa, T. Shimanouchi, S. Mizushima, Spectrochim. Acta, 1957, 10, 170.
• [14] R. M. Badger, R. D. Waldron, J. Chem. Phys., 1957, 26, 255.
• [15] J. E, Worsham, H. A. Levy, W. Peterson, Acta Crystallogr., 1957, 10, 319.
• [16] Z. Trzaska-Durski, H. Trzaska-Durska, Podstawy krystalografii strukturalnej i rentgenowskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.
• [17] A. 1. Kitalgorodskii, Organicheskaya kristallokhimia, Izd. RAN, Moskwa 1995.
• [18] J. Jadżyn, B. Żywucki, Wiad. Chem., 1992, 46, 201.
• [19] T. Gaumann, Helv. Chim. Acta, 1958, 41, 1957.
• [20] M. A. Spackman, H. P. Weber, B. M. Craven, J. Am. Chem. Soc., 1988, 110, 775.
• [21] I. A. SchelIman, C. R. Trav. Lab. Carlsberg, Ser. Chim., 1955, 29, 233.
• [22] W. Kauzmann, Adv. Protein. Chem., 1959, 14, 1.
• [23] G. C. Krescheck, H. A. Scheraga, J. Phys. Chem., 1965, 69, 1704.
• [24] R. H. Stokes, Aust J. Chem., 1967, 20, 2087.
• [25] S. J. Gili, E. L. Farquar, J. Am. Chem. Soc., 1968, 90, 3039.
• [26] H. S. Frank, R. Franks, J. Chem. Phys., 1968, 48, 4746.
• [27] P. Cristinziano, F. Lelj, J. Chem. Soc.: Faraday Transaction I, 1989, 85(3), 621.
• [28] A. D. Tovchigrechko, M. H. Rodnikova, Zh. Fiz. Khim., 1998, 72, 622.
• [29] H. Tanaka, K. Nakanichi, H. Tohuara, I. Chem. Phys., 1985, 82, 514.
• [30] R. Kuharski, P. Rossky, J. Am. Chem. Soc., 1984, 106, 5786.
• [31] Ch. Lee, E. A. Stahlberg, G. Fitzgerald, J. Phys. Chem., 1995, 99, 17737.
• [32] S. Maciaszek, Mocznik, WNT, Warszawa 1967.
• [33] J. A. Dobado, J. Molina, D. Portal, J. Phys. Chem., 1998, 102, 778.
• [34] K. A. Haushalter, J. Lau, J. D. Roberts, J. Am. Chem. Soc., 1996, 118, 8891.
• [35] Y. G. Videnova-Adrabinska, The hydrogen bond as a design element of the crystal architeciure, Sci. Papers of Inst. of Inorg. Chem. and TechnoL of Rare Elements of Techn. Univ. Wroclaw, No. 65, Monographs No. 32, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1994.
• [36] N. M. Boksovki, Zh. Org. Khim., 1964, 34, 718.
• [37] J. Cz. Dobrowolski, G. Karpińska, A. P. Mazurek, Polish J. Chem., 1995, 69, 1054.
• [38] I Cz. Dobrowolski, J. Mol. Struct., 1990, 219, 233.
• [39] A. L. MacDonald, A. Murray, S. Townsley, P. R. Mallison, Acta Cryst., 1987, C43, 676.
• [40] D. E. Dionizev, I. Z. Rubenko, Zh. Obshch. Khim., 1952, 22, 51.
• [41] A. G. Palobekov, A. G. Bergman, ibid., 1973, 43, 301.
• [42] A. G. Palobekov, I. I. Iliazov, A. G. Bergman, ibid., 1964, 34, 3143.
• [43] A. G. Palobekov, A. G. Bergman, ibid., 1967, 37, 40.
• [44] A. G. Palobekov, A. G. Bergman, ibid., 1965, 35, 765.
• [45] N. Z. Rubenko, Z. W. Shyan, ibid., 1965, 35, 1323.
• [46] S. U. Rai, R. N. Rai, Polish J. Appl. Chem., 1996, 40, 281.
• [47] M. E. Jamróz, M. Palczewska-Tulińska, D. Wyrzykowska-Stankiewicz, A. Szafrański, J. Polaczek, J. Cz. Dobrowolski, M. Jamróz, A. P. Mazurek, Fluid Phase Equilibria, 1998, 152, 307.

Uwagi

PL

Opracowane ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).