Tytuł artykułu
Autorzy
Identyfikatory
Warianty tytułu
The suspended solids as a element of pollution of antropogenic water ecosystem for example of Dzierżno Duże dam-reservoir (Voj. Silesia)
Języki publikacji
Abstrakty
W latach 1998-2000 badano ilość, właściwości fizyczne i skład materii alochtonicznej wnoszonej do zbiornika antropogenicznego Dzierżno Duże (woj. Śląskie) przez rzekę Kłodnicę. Stwierdzono, że stężenie zawiesiny w wodzie rzeki przy ujściu do zbiornika wahało się w granicach od 14 mg/dm3 s.m. do 1600 mg/dm3 s.m. Średnia wartość dla 24 miesięcy wyniosła 223 mg/dm3. Jak wykazały badania, zbiornik - funkcjonując jako osadnik - zatrzymuje praktycznie 100% zawiesiny alochtonicznej. Wielkość ładunków dobowych suchej masy zawiesiny alochtonicznej wnoszonej do zbiornika wynosiła średnio około 70 Mg/d. W skrajnych, incydentalnych przypadkach ładunki osiągały wielkość ponad 480 Mg/d. Przeciętny ładunek zawiesin wnoszony do zbiornika w ciągu roku wynosi około 30000 Mg. Średnie stężenia metali ciężkich w zawiesinie wynosiły: dla cynku - 1050 mg Zn/kg, dla ołowiu - 80 mg Pb/kg, dla kadmu - 9 mg Cd/kg, dla chromu - 21 mg Cr/kg, dla miedzi - 35 mg Cu/kg, dla manganu - 225 mg Mn/kg, dla niklu - 17 mg Ni/kg, dla żelaza - 15000 mg Fe/kg. Ogólna zawartość wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA - oznaczono 16 związków) w zawiesinie wnoszonej do zbiornika wynosiła średnio 73 mg/kg . Stężenie Wwa w zawiesinie pozostaje w silnej korelacji z ogólnym stężeniem zawiesin, wskazując na ich antropogenne pochodzenie. Badania opadalności zawiesiny wykazały, że około 90% stanowi zawiesina opadająca w czasie 15 minut. Zasięg wnoszenia zawiesiny w strefie przyujściowej zbiornika określono na około 500-700 m. Prawie cały ładunek WWA przechodzi do osadów dennych na tym odcinku zbiornika. Takie zmiany przezroczystości wody w strefie przyujściowej wskazują na wyraźne powiązanie z opadal-nością zawiesiny. Ładunki metali ciężkich, takich jak: chrom, kadm, miedź, mangan, ołów, zawarte w zawiesinach stanowią od 10% (Pb) do 24%(Cd) całkowitego ładunku wnoszonego do zbiornika. W przypadku cynku i żelaza ładunki zawarte w zawiesinach stanowią około 75% ładunku całkowi-tego.
In a period 1997-2000 concentrations and loads, physical characteristic, chemical compounds of suspended solids on Dzierżno Duże dam-reservoir were investigated. Changes of suspended solids concentration in estuary Kłodnica river was 14 mg/dm3 to 1600 mg/dm3. Year average was 223 mg/dm3. Practically 100% load of alochtonic suspended matter in dam-reservoir is retained. Load of suspended solids was about 70 Mg/d, incidentally was about 480 Mg/d. Middle load of suspended solids carried in the dam-reservoir during year is about 20000 Mg. Average concentra-tions of heavy metals were: 1050 mg Zn/kg, 80 mg Pb/kg, 9 mg Cd/kg, 21 mg Cr/kg, 35 mg Cu/kg, 225 mg Mn/kg, 17 mg Ni/kg, 15000 mg Fe/kg. Middle totoal concentration of polycyclic hydrocar-bons (summa of 16 pollutants) was 73 mg/kg. About 90% of suspended solids load are sitting-down in bottom sediments after 15 min. The correlation between granulometric an sedimentation of sus-pended matter, and sedimentation and visibility of Secchi disc is strong. The suspended solids as a source of heavy metals pollution in example chromium, cadmium, cupric, manganium is about 10-24% of total load. In example zinc and iron this factor is about 75%.
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
75--94
Opis fizyczny
tab., wykr., bibliogr. 37 poz.
Twórcy
autor
- Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, ul. M.Skłodowskiej-Curie 34, 41-819 Zabrze
Bibliografia
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-article-BUS1-0006-0034