Identyfikatory
Warianty tytułu
Dewońska architektura depozycyjna w środkowym segmencie rowu lubelskiego : wstępne wyniki połączonych badań sejsmicznych i otworowych
Języki publikacji
Abstrakty
Seismostratigraphic analysis of two selected seismic lines coupled with sedimentological and stratigraphic investigations of four deep wells allows for putting forward a revised depositional model for the Middle to Upper Devonian predominantly carbonate succession in the central part of the Lublin Trough. The upper Frasnian carbonate ramp prograded towards the north-east over the relatively thin and widespread Middle Devonian to lower Frasnian cycles. The lower Famennian shelf- basin fill consists of carbonate-shaly clinoforms also prograding towards the depocentral axis. The proposed model has important implications for a distribution of source-rocks related to distal condensed portions of the lower Famennian clinoforms and, probably, to distal part of the upper Frasnian ramp.
Zintegrowana analiza danych sejsmicznych i otworowych z obszaru Lubelszczyzny pozwoliła na skonstruowanie wstępnego, odmiennego od przyjmowanych dotychczas, modelu sedymentacji osadów dewońskicj na tym obszarze. W pracy wykorzystano dwa profile sejsmiczne pomierzone przez ośrodek Geofizyka-Kraków i znajdujące się w ich pobliżu otwory Giełczew IG 1, PIG 5, PIG 6 oraz Zakrzew IG 1, odwiercone przez Państwowy Instytut Geologiczny. Obszar badań znajduje się w SE części Lubelszczyzny, gdzie osady karbonu występują tylko szczątkowo, a osady dewońskie przykryte są bezpośrednio przez osady mezozoiku platformowego. Osady dolnodewońskie (formacja zwoleńska), zaliczane do górnego żedynu-emsu, reprezentują aluwialny system depozycyjny. Dewon środkowy i górny składa się z utworów morskich. W niższej części (eifel) są to osady terygeniczne, przeważnie piaszczyste, zaliczone tu do systemu przybrzeżnych klastyków. Wyżej występują niemal wyłącznie utwory węglowe, reprezentujące rytmiczne następstwo utworów szelfu niżejpływowego (lub rampy) i płytkowodnej platformy węglowej. W obrębie żywetu i franu niższego można wyróżnić 4 cykle transgresywno-regresywne (T-R), których poszczególne ogniwa charakteryzują się znaczną oboczną ciągłością przy ogólnie niewielkich miąższościach ( 4 cykle łącznie ok. 300 m miąższości). Kolejny cykl T-R w obrębie wyższej części franu (ogniwo zubowickie) osiąga większą miąższość (ok.300 m) i odpowiada w większości środowisku płytkiego niżejpływowego szelfu lub środkowej rampy węglowej. Początek tego cyklu wiąże się prawdopodobnie z przyspieszenie tempa sedymentacji i subsydencji, które osiąga kulminację w farmenie. Wtedy to, po krótkotrwałym epizodzie regresywnym w najpóżniejszym franie, osadzają się miąższe (ok. 1000 m w tym rejonie, a ok. 1800 m koło Lublina) serie marglisto-wapienne tworzące pojedynczy cykl T-R. W warunkach silnej subsydencji, niewątpliwie o podłożu tektonicznym, następowało zasypywanie zbiornika przez utwory, początkowo, dys-anaerobowego niżejpływowego basenu szelfowego (formacja bychawska), a następnie - rampy węglanowej (formacja firlejska). Przy wykorzystaniu danych karotażowych (pomierzone oraz syntetyczne krzywe akustyczne) dla opracowanych otworów skonstruowano sejsmogramy syntetyczne, które pozwoliły na precyzyjne dowiązanie stratygrafii przewierconych osadów do obrazu sejsmicznego. W obrębie osadów dewońskich zidentyfikowano i skorelowano na profilach sejsmicznych horyzonty sejsmiczne związane ze stropem dewonu dolnego, eiflu, żywetu, franu i famenu. W obrębie interwału frańskiego stwierdzono wyraźne cienienie poszczególnych pakietów osadowych w kierunku NE, natomiast w obrębie pakietu fameńskiego zidentyfikowano kilka niezgodności kątowych między refleksami sejsmicznymi. Ponieważ dolny interwał osadów dewońskich reprezentowany jest przez osady generalne płytkowodne, przyjęto zatem, że dla odtworzenia dewońskiej syn-depozycyjnej geometrii tej części basenu można wypłaszczyć interpretowane profile sejsmiczne wzdłuż horyzontu związanego ze stropem dolnego dewonu. Na tak przekształconym profilu sejsmicznym wyraźnie widać, iż osady franu, a szczególnie famenu, wykazują progradacyjny charakter. Pozwoliło to na postawienie tezy, że osady ilasto-węglanowe famenu reprezentują etap zasypywania basenu i migrację pryzmy osadów ku NE. Przedstawiona interpretacja oparta była na stosunkowo skąpym materiale sejsmicznym. Z tego też względu powinna być traktowana jako wstępna propozycja modelu depozycyjnego dla osadów dewońskich w tej części Lubelszczyzny. Jego weryfikacja i uszczegółowienie powinno nastąpić poprzez interpretację gęstszej siatki profili sejsmicznych z tego rejonu oraz wykorzystanie większej liczby otworów.
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
131--140
Opis fizyczny
rys., wykr., bibliogr. 18 poz.
Twórcy
autor
autor
- Polish Geological Institute, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa, Poland
Bibliografia
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-article-BUS1-0003-0097
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.