Tribological properties of lubricating oil used in bi-fuel engine (petrol and LPG) in condition of boundary friction

• Autorzy: Olszewski W. , Maciąg A.

Warianty tytułu

PL

Własności tribologiczne oleju smarowego, eksploatowanego w silniku zasilanym dwupaliwowo (benzyna +LPG) w warunkach tarcia granicznego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Friction in condition of boundary lubrication (boundary friction, friction in boundary layers) has a fundamental meaning for non-failure work of friction of machines and systems. Very often in real working test condition kinematics knots work outside optimum its operational durability and reliability, range of lubrication so-called fluid friction. Analysis of many scientific research works concerning estimation of current quality of the motor oil in any phase of used time shows that information necessary to evaluate the procedure is based on measurements of normative refers to physic-chemical properties for ex .viscosity, contamination content, viscosity index, basic number etc. In authors opinion it is large mistake to conclusion about degree of serving its function in friction knot in working condition. There are many well-known cases (from point of view of physic-chemical properties) that oil should serve its function while it is observed increase wear its kinematics' pairs in consequence of deterioration of tribological properties. The article presents the results of the test tribological properties LOTOS SYNTHETIC SAE 5W/40 API SJ/CF sampled from ZI bi-fuel engine (petrol and LPG) in MT-1 machine. The tests of measurement resistance of boundary lubricating layer to break were done resulting from running-in period of tribological knot. During the test .decrease of resistance of boundary layer on break in initial working time (about 5000km) its increase in comparison with fresh one in all measurement range was observed. Such a change of tribological run testifies that in initial time in motor oil occurs running-in process. These changes did not cause directly to change of physico-chemical properties such as: viscosity. It can state only existence certain dependence between test tribological properties, basic number, and LUBRI-SENSOR index, which indirectly inform about polar compounds present in motor oil.

PL

Tarcie w warunkach smarowania granicznego (inne określenia: tarcie graniczne, tarcie w warstwach granicznych) ma istotne znaczenie dla bezawaryjnej pracy węzłów tarcia maszyn i urządzeń. W rzeczywistych bowiem warunkach eksploatacji bardzo często węzły kinematyczne inaczej węzły tarcia, węzły tribologiczne (pary trące) pracują poza optymalnym z punktu widzenia ich trwałości i niezawodności, zakresem smarowania zwanym tarciem płynnym. Analiza wielu prac naukowo-badawczych dotyczących oceny aktualnego stanu jakości oleju silnikowego w dowolnej fazie eksploatacji wskazuje, że niezbędne do oceny informacje uzyskiwane są na podstawie pomiarów wartości parametrów normatywnych, odnoszących się do własności fizykochemicznych oleju np. lepkość, zawartość zanieczyszczeń, wskaźnik lepkości, liczba zasadowa itp. Zdaniem Autorów artykułu wnioskowanie o stopniu spełnienia przez olej silnikowy funkcji w węźle kinematycznym w warunkach eksploatacji, na tej podstawie obarczone jest dużym błędem. Są liczne znane przypadki, w których z punktu widzenia zmian własności fizykochemicznych olej powinien dobrze spełniać swoje funkcje, podczas gdy w węźle kinematycznym obserwuje się zwiększone zużycie jego par trących na skutek pogorszenia własności tribologicznych. W artykule przedstawiono wyniki badań własności tribologicznych oleju silnikowego LOTOS SYNTHETIC SAE 5W/40 API SJ/CF pobieranego z silnika o ZI zasilanego dwupaliwowo (benzyna + LPG) w węźle tarcia tribometru MT-1 dokonując po ukonstytuowaniu (docieraniu) pomiaru wytrzymałości granicznej warstwy smarowej na przerwanie oraz oporów tarcia w wyniku docierania węzła tribologicznego. Stwierdzono obniżenie wytrzymałości warstwy granicznej na przerwanie w początkowym okresie eksploatacji (do około 5000 km), następnie jej wzrost w stosunku do oleju nieeksploatowanego, a także spadek wartości współczynnika tarcia, w całym zakresie pomiarowym. Taki przebieg zmian tribologicznych oleju świadczy o tym, że w początkowym okresie eksploatacji olej silnikowy „dociera się". Zmiany te nie przekładają się wprost na zmiany parametrów fizykochemicznych oleju takich jak np. lepkość. Można stwierdzić jedynie istnienie pewnych zależności pomiędzy badanymi własnościami tribologicznymi a liczbą zasadową i wartościami wskazań LUBRI-SENSORA, które pośrednio informują o zawartości w oleju silnikowym związków polarnych.

Słowa kluczowe

EN

motor oil; tribological properties; boundary friction; bi-fuel engine; working tests

PL

olej silnikowy; własności tribologiczne; silnik dwupaliwowy; tarcie graniczne; badania eksploatacyjne

• Wydawca: Łukasiewicz Research Network - Institute of Aviation ; European Science Society of Powertrain and Transport KONES Poland ; Wydawnictwo Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych
• Czasopismo: Journal of KONES
• Rocznik: 2008
• Tom: Vol. 15, No. 4
• Strony: 431--437
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys.

Twórcy

autor

Olszewski W.

autor

Maciąg A.

• Radom Technical University, Institute of Maintenance of Vehicles and Machines Al. Chrobrego 45, 26-600 Radom, Poland tel.: [phone], fax: [phone],

Bibliografia

• [1] Olszewski, W., Maciąg, A., i in., Badanie wpływu stopnia przepracowania syntetycznego oleju silnikowego na parametry tarcia, Praca własna nr 1919/07/B, Politechnika Radomska 2001.
• [2] Olszewski, W., Maciąg, A., i in., Badanie właściwości tribologicznych olejów silnikowych z eksploatacji w warunkach zmiennych wymuszeń, Praca statutowa nr 1979/07/P, Politechnika Radomska 2002, Etap I.
• [3] Olszewski, W., Maciąg, A., i in., Badanie właściwości tribologicznych olejów silnikowych z eksploatacji w warunkach zmiennych wymuszeń, Praca statutowa nr 1979/07/P, Politechnika Radomska 2003, Etap II.
• [4] Olszewski, W., Maciąg, A., i in., Badanie wpływu rodzaju paliwa na własności tribologiczne olejów silnikowych z eksploatacji w warunkach zmiennych wymuszeń, Praca statutowa nr 2137/24/P, Politechnika Radomska 2004,Etap I.
• [5] Maciąg, A., Olszewski, W., Proces „docierania” oleju silnikowego w czasie eksploatacji, Tribologia 3/2004 (195).
• [6] Olszewski, W., Maciąg, A., i inni., Badania wpływu rodzaju paliwa na własności tribologiczne olejów silnikowych z eksploatacji w warunkach zmiennych wymuszeń, Praca statutowa nr 2137/24/P, Politechnika Radomska 2005, Etap II.
• [7] Olszewski, W., Maciąg, A., i inni., Badania wpływu rodzaju paliwa na własności tribologiczne olejów silnikowych z eksploatacji w warunkach zmiennych wymuszeń, Praca statutowa nr 2137/24/P, Politechnika Radomska 2006, Etap III - Badania własności tribologicznych oleju silnikowego z eksploatacji w silniku zasilanym benzyn.