Analiza petrograficzna osadów glacjalnych : zarys problematyki

• Autorzy: Górska-Zabielska M.

Warianty tytułu

EN

Petrographic study of glacial sediments : an outline of the problem

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy omówiono kompleksową analizę petrograficzną osadów lodowcowych, obejmującą frakcję żwirów średnioziarnistych i gruboziarnistych. Podano cel i zakres badań oraz zaprezentowano znaczenie i rolę analiz petrograficznych. Przedstawiono zależność składu petrograficznego od frakcji osadu i jego genezy. Analizę petrograficzną omówiono w aspektach terenowym, laboratoryjnym i kameralnym. Podano również możliwości zastosowania analizy petrograficznej do celów litostratygraficznych oraz poznawczych w świetle analizy materiału kamiennego budującego obiekty dziedzictwa kulturowego.

EN

The paper discusses a comprehensive Polish petrographic study of glacial sediments, including a fine and coarse gravel. The purpose and scope of research as well as the importance and role of the petrographic analysis is presented. The dependence of petrographic composition on the sediment fractions and its genesis is discussed. The petrographic analysis is discussed in the aspects of field, laboratory and intimate work. The paper provides the possibility of applying for the petrographic analysis due to lithostratigraphic purposes; it also shows how stone buildings of cultural heritage can be analysed in the light of the petrographic analysis.

Słowa kluczowe

PL

analiza petrograficzna osadów glacjalnych; eratyki przewodnie; dziedzictwo kulturowe; Polska północno-zachodnia

EN

petrographic analysis of glacial sediments; indicator erratics; cultural heritage; north-western Poland

• Wydawca: Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
• Czasopismo: Landform Analysis
• Rocznik: 2010
• Tom: Vol. 12
• Strony: 49--70
• Opis fizyczny: Bibliogr. poz., rys.

Twórcy

autor

Górska-Zabielska M.

• Instytut Geoekologii i Geoinformacji, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, ul. Dzięgielowa 27, 61-680 Poznań,

Bibliografia

• Albrecht J., 1995. Moränstratigrafi och glacial dynamic i NO Tyskland under Weichsel.Problemanalys. Dept. of Quart. Geol., Lund University.
• Anders T., Kratzert P., Kühl A., 1991. Statistische Analysenmethoden zur Beschreibung und Klassifizierung von Datenkollektiven, angewandt auf die Geschiebezählung. Zeitschrift für Angewandte Geologie, 37, 2: 70-75.
• Badstübner E., Böttcher U., 2002. Feldsteinkirchen des Mittelalters in Brandenburg und in Mecklenburg-Vorpommern, Rostock, Hinstorff,.
• Badura J., Przybylski B., Krzyszkowski D. 1992. Nowe stanowisko stratotypowe osadów plejstoceńskich na Przedgórzu Sudecki: doniesienie wstępne. Prz. Geol., 40, 9: 545-551.
• Ber A., 2003. Fakty i problemy w stratygrafii plejstocenu Polski. [W:] J. Haisig, J. Lewandowski (red.), Plejstocen Kotliny Raciborsko-Oświęcimskiej na tle struktur morfotektonicznych podłoża czwartorzędu - X Konferencja „Stratygrafia Plejstocenu Polski”, PIG, UŚ, Sosnowiec, 35-36.
• Böse M., 1979. Die geomorphologische Entwicklung im westlichen Berlin nach neueren stratigraphischen Untersuchungen. Berliner Geographische Abhandlungen, 28.
• Böse M., 1983. Zum Aufbau der Sedimente im Berliner Urstromtal nach Kiesanalysen von Geschiebemergeln. Zeitschrift für Geomorphologie, NF, 27, 2: 139-145.
• Böse M., 1989. Methodisch-stratigraphische Studien und paläomorphologische Untersuchungen zum Pleistozän südlich der Ostsee. Berliner Geographische Abhandlungen, 51.
• Böse M., 1995. Petrographical composition of the tills and glaciotectonic structures in the clay pit at Włoszakowice. Quaest. Geogr. SI, 4: 73-78.
• Böse M., Górska M., 1995. Lithostratigraphical studies in the outcrop at Ujście, Toruń-Eberswalde Pradolina, western Poland.Eiszeitalter und Gegenwart, 45: 1-14.
• Bülow v. W., Harff J., Mueller U., 1977. Gedanken zur Auswertung von Geschiebeanalysen an Hand numerisch klassifizierter Zählergebnisse der Stoltera (Kreis Rostock). Zeitschrift für Geologische Wissenschaften, 5, 1: 39-49.
• Bungenstock F., Meyer K.-D., 2003. Zeugen der Eiszeit in den Wänden der Kirche von Marx. Niedersächsisches Institut für historische Küstenforschung, Wilhelmshaven.
• Cepek A. G., 1962. Zur Grundmoränenstratigraphie in Brandenburg. Berichte der Deutschen Gesellschaft für Geologische Wissenschaften, Serie B, 7, 2: 275-278.
• Cepek A. G., 1967. Stand und Probleme der Quartärstratigraphie im Nordteil der DDR.Berichte der Deutschen Gesellschaft für Geologische Wissenschaften, Serie A, 12, 3/4: 375-404.
• Cepek A. G., 1969. Zur Bestimmung und stratigraphischen Bedeutung der Dolomitgeschiebe in den Grundmoränen im Nordteil der DDR. Geologie 18, 6: 657-673, Berlin.
• Cepek A. G., 1973. Zur stratigraphischen Interpretation des Quartärs der Stoltera bei Warnemünde nach neuen Geschiebeanalysen. Zeitschrift für Geologische Wissenschaften, 1, 9: 1155-1171.
• Cepek A. G., 1975. Zur Stratigraphie des Quartärs in den Kliffprofilen nördlich Saßnitz/Rügen. Wiss. Zeitschr. d. Ernst-Moritz-Arndt-Universität Greifswald, 24, 3/4: 171-174.
• Cepek A. G., 1981. Drei Interglaziale in einer mittel- bis jungpleistozänen Schichtenfolge östlich von Berlin. Zeitschrift für Angewandte Geologie, 27, 9: 397-405.
• Cepek A. G., Lippstreu L., 1975. Zur stratigraphischen Gliederung weichselglaziarer Ablagerungen westlich der unteren Oder. Wiss. Zeitschr. d. Ernst-Moritz-Arndt-Universität Greifswald, 24, 3/4: 167-169.
• Choma-Moryl K., Czerwonka J., Moryl J., 1991. Petrograficzno-mineralogiczna charakterystyka glin zwałowych okolic Szamotuł. [W:] A. Kostrzewski (red.), Geneza, litologia i stratygrafia utworów czwartorzędowych. Geografia, 50: 227-236.
• Czerwonka J.A., 1998. Litostratygrafia glin lodowcowych: uwagi metodyczne. Biul. PIG, 385: 113-126.
• Czerwonka J.A., Dobosz T., Krzyszkowski D., 1997. Till stratigraphy and petrography of the northern part of Silesia (southwestern Poland). Geol. Quaterly, 41, 2: 209-242.
• Czerwonka J.A., Krzyszkowski D., 1992. Pleistocene Stratigraphy of the central part of Silesian Lowland, southwestern Poland. Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Earth Sciences, 40, 3: 203-233.
• Czerwonka J.A., Krzyszkowski D., 1994. Pleistocene stratigraphy and till petrography of the central Great Poland Lowland. Fol. Quatern., 65: 7-71.
• Czubla P., 1999. Badania głazowe jako narzędzie stratygraficzne na przykładzie utworów morenowych wschodniej Wielkopolski. VI Konferencja Stratygrafia plejstocenu Polski „Czwartorzęd wschodniej części Kotliny Sandomierskiej”,Czudec, 14-18.
• Czubla P., 2001. Eratyki fennoskandzkie w Polsce Środkowej i ich znaczenie stratygraficzne. Acta Geogr. Lodz., 80.
• Czubla P., Forysiak J., 2006. Pozycja stratygraficzna gliny w Biesiekierzu koło Łodzi w świetle analiz petrograficznych. [W:] W. Morawski (red.), Plejstocen południowej Warmii i zachodnich Mazur na tle struktur podłoża - XIII Konferencja „Stratygrafia Plejstocenu Polski”, PIG, Warszawa: 50-52.
• Czubla P., Gałązka D., Górska M., 2006. Eratyki przewodnie w glinach morenowych Polski. Prz. Geol., 54, 4: 352-362.
• Czubla P., Wachecka-Kotkowska L., 2009. Pozycja stratygraficzna glin lodowcowych w Masłowicach (Wyżyna Przedborska) w świetle badań petrograficznych. [W:] S. Terpiłowski (red.), Strefa marginalna lądolodu zlodowacenia warty i pojezierza plejstoceńskiego na południowym Podlasiu. Przewodnik XVI Konferencji "Stratygrafia plejstocenu Polski": 56-57.
• Danilans I.J., 1973. Czetwierticznyje otłożenija Latwii. Ministerstwo Geołogii SSSR. Wsesojuznyj Nauczno-Issledowatelskij Institut Morskoj Geołogii i Geografii. Wyd. Zinatne, Ryga.
• Fredén C. (red.) 1994. Geology - National Atlas of Sweden. Geol. Survey of Sweden. Stockholm.
• Gałązka D., 2002a. Petrological characteristic of tills of the last glaciation in the Lower Vistula River, North Poland. Field Symposium on Quaternary Geology and Geodynamics in Belarus, Grodno, 20-25.05.2002, Abstract volume: 15-16.
• Gałązka D., 2002b. Charakterystyka petrograficzna glin zwałowych ostatniego zlodowacenia w dolinie dolnej Wisły. IX Konferencja „Stratygrafia Plejstocenu Polski”, Borne Sulinowo, 3-7.09.2002, Mat. Konf.
• Gałązka D., 2003a. Investigation of Scandinavian erratics and gravel from tills – new interpretation, Konin region – Northern Poland. Mat. Sympozjum “Human Impact and Geological Heritage, Tallin, 13-18.05.2003: 69-70.
• Gałązka D., 2003b. Zastosowanie metody makroskopowego oznaczania eratyków przewodnich do lokalizacji źródłowych wybranych kier łukowskich. Streszczenia referatów i posterów, Mat. Konf. „Cechy litologiczne plejstoceńskich glin morenowych źródłem informacji stratygraficznych i paleogeograficznych, 21-22.11.2003, Warszawa.
• Gałązka D., 2004a. Zastosowanie makroskopowych badań eratyków do określenia stratygrafii glin lodowcowych środkowej i północnej Polski (praca doktorska). Archiwum Wydziału Geologii UW.
• Gałązka D., 2004b. Zastosowanie metody makroskopowego oznaczania eratyków przewodnich do lokalizacji obszarów źródłowych wybranych kier jurajskich. Prz. Geol., 52, 4: 349-350.
• Gałązka D., 2004c. Badania eratyków przewodnich z glin zwałowych w sąsiedztwie strefy międzylobowej, rejon Iławy (północna Polska). XI Konferencja „Stratygrafia plejstocenu Polski”. Supraśl, 30.08-3.09.2004. Mat. konf.: 37-39.
• Gałązka D., 2005a. Badania eratyków przewodnich z glin zwałowych na zachodnim Polesiu, rejon Włodawy (Polska E). XII Konferencja „Stratygrafia plejstocenu Polski”. Zwierzyniec, 31.08-3.09.2004. Mat. Konf.: 39-41.
• Gałązka D., 2005b. Weichselian till petrography in the south-western Mazury Lakeland, northern Poland. The Sixth Baltic Stratigraphical Conference, St. Petersburg, 23-25.08.2005. Abstracts: 27-30.
• Gałązka D., 2004 d. Investigation of Scandinavian erratics from tills in the interlobate zone, Iława region, northern Poland. Intern. Field Symposium on Quaternary geology and modern processes. Riga, 12-17.09.2004. Abstracts of papers and posters: 15-16.
• Gałązka D., Krysiak Z., Marks L., Pochocka-Szwarc K., 2006. Kalbornia – kopalne osady wodnolodowcowe zlodowacenia wisły. [W:] W. Morawski (red.), Plejstocen południowej Warmii i zachodnich Mazur na tle struktur podłoża – XIII Konferencja „Stratygrafia Plejstocenu Polski”, PIG, Warszawa: 56-58.
• Geisler T., 1999. CirMap: A 32 bit Windows program for the analysis and presentation of indicator counts by the Circle Map Method. Archiv für Geschiebekunde, 2, 8: 597-600.
• Gogołek W. ,1991a. The Quaternary of Szamotuły and Buk region (Wielkopolska Lowland). Kwart. Geol., 35, 1: 37-55.
• Gogołek W., 1991b. Stratygrafia północnowschodniej części Pojezierza Poznańskiego, rejon Szamotuł. [W:] A. Kostrzewski (red.), Geneza, litologia i stratygrafia utworów czwartorzędowych. Geografia, 50: 435-456.
• Gogołek W., 1992. Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski 1:50 000, ark. Szamotuły. PIG, Warszawa.
• Gogołek W., 1993a. Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski 1:50 000, ark. Buk. PIG, Warszawa.
• Gogołek W., 1993b. Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski 1:50 000, ark. Oborniki Wielkopolskie. PIG, Warszawa.
• Gohlke W., 1996. Die Markgrafensteine in den Rauenschen Bergen bei Fürstenwalde / Spree - Ein Beispiel für die Verwendung eines großen Findlings - Geschiebekunde aktuell, 12, 3: 73-77
• Gorbatchev R., Bogdanova S.V., 1993a. Frontiers in the Baltic shield. Precambrian Research 64: 3-21.
• Gorbatchev R., Bogdanova S.V., 1993b. Precambrian development of the crust in northern Europe. [W:] T. Scholle, M. Krauss (red.), Rügen – Bornholm. Kristallin, Struktur und Sedimente am Südrand des Baltischen Schildes und dessen Beziehung zu Mitteleuropa. Intern. Exkursionsund Vortragstagung, 5-10.10.1993 auf Rügen und Bornholm. Kurzfassungen: 11.
• Górska M., 1995. Właściwości i cechy diagnostyczne bazalnych glin morenowych vistulianu jako wyraz dynamiki środowiska depozycyjnego ostatniego lądolodu na Nizinie Wielkopolskiej.Bad. Fizjograf. nad Polską Zach., Ser. A, Geogr. Fiz., 46: 29-62.
• Górska M., 1998a. Textural features and petrography of glacial sediments in the southern Great Poland Lowland (Włoszakowice). Quaestiones Geographicae, 19/20: 33-50.
• Górska M., 1998b. Właściwości teksturalne i petrografia osadów morenowych w południowej Wielkopolsce (Włoszakowice). [W:] A. Kostrzewski (red.), Rzeźba i osady czwartorzędowe obszarów współczesnego i plejstoceńskiego zlodowacenia półkuli północnej, Geografia, 58: 49-80.
• Górska M., 1998c. Zalety i wady analiz petrograficznych osadów lodowcowych. [W:] K. Pękala (red.), "Główne kierunki badań geomorfologicznych w Polsce - stan aktualny i perspektywy." Referaty i komunikaty. IV Zjazd Geomorfologów Polskich, Lublin 3-6 czerwca 1998: 275-289.
• Górska M., 1999. Till petrography in the Wielkopolska Lowland, Poland. Quatern. Studies in Poland 16: 15-26, wyd. spec. INQUA 1999.
• Górska M., 2000a. Wybrane właściwości petrograficzne vistuliańskich moren dennych środkowej i zachodniej Wielkopolski oraz ich znaczenia dla oceny dynamiki ostatniego lądolodu. Prace PTPN 26.
• Górska M., 2000b. Petrografia osadów lodowcowych w południowej Wielkopolsce (Włoszakowice). Prz. Geol., 48, 4: 364-367.
• Górska M., 2000c. Narzutniaki skandynawskie -metodyka badań i interpretacja. Analiza eratyków ze stanowiska w Koczerach koło Drohiczyna. Warsztaty terenowe „Osady, struktury deformacyjne i formy warciańskiej strefy glacjomarginalnej na Nizinie Podlaskiej.” Lublin - Mielnik, 25-29.09.2000: 67-72.
• Górska M., 2002a. The petrography of glacial sediments in Uckermark and Soldin Lakeland. Terra Nostra: 116-119. DEUQUA 2002, Potsdam, 26-31.08.02.
• Górska M., 2002b. Petrografia osadów akumulacji lodowcowej Pojezierza Drawskiego. IX Konferencja „Stratygrafia plejstocenu Polski”, Plejstocen Pomorza Środkowego i strefa marginalna lobu Parsęty. Streszczenia referatów. Borne Sulinowo, 3-7.09.02: 23.
• Górska M., 2002c. Narzutniaki skandynawskie Pojezierza Myśliborskiego. VI Zjazd Geomorfologów Polskich „Środowiska Górskie – Ewolucja Rzeźby”, Jelenia Góra 11-14.09.02. Streszczenia referatów i posterów: 52-53.
• Górska M., 2002d. Petrographie von uckermärkischen Geschieben. Geologische Brandenburgische Beiträge, Neubrandenburg, 3: 35-47.
• Górska M., 2002e. Petrografia osadów akumulacji lodowcowej i wodnolodowcowej Pojezierza Drawskiego. Bad. Fizjograf. nad Polską Zach., Poznań, Seria A, 53: 29-42.
• Górska M., 2003a. Analiza petrograficzna narzutniaków skandynawskich. [W:] M. Harasimiuk, S. Terpiłowski (red.), Analizy sedymentologiczne osadów glacigenicznych. Wyd. UMCS, Lublin: 23-31.
• Górska M., 2003b. Petrography of glacial sediments in Uckermark, NE Brandenburg - a preliminary study. Landform Analysis, 4: 39-48.
• Górska M., 2003c. Narzutniaki skandynawskie Pojezierza Myśliborskiego. Streszczenia referatów i posterów IV Seminarium Geneza, litologia i stratygrafia utworów czwartorzędowych, Poznań, 13-14.10.2003: 12-14.
• Górska M., 2003d. Nowe znalezisko porfiru rombowego z Oslo na terenie północno-zachodniej Polski. Prz. Geol., Warszawa, 51 (7): 580-585.
• Górska M., 2004a. Petrography of glacial sediments in Pojezierze Myśliborskie (Myśliborskie Seenplatte). 71. Tagung der Arbeitsgemeinschaft Norddeutscher Geologen, 1-4.06.2004, Frankfurt/Oder, 55.
• Górska M., 2004b. Narzutniaki porfiru rombowego z Oslo na Wolinie. Wyd. Nauk UAM, Geografia 68: 103-115
• Górska M., 2006a. Wybrane cechy teksturalne glin lodowcowych i osadów wodnolodowcowych fazy pomorskiej północno-wschodnich Niemiec.Prz. Geogr., 78, 1: 69-89.
• Górska M., 2006b. Narzutniaki przewodnie z Sobolewa (sandr suwalsko-augustowski). Prace Komisji Paleogeografii Czwartorzędu PAU. Tom III (2005): 209-212.
• Górska M., 2006c. Textur und Schwerminerale der Geschiebemergel und der fluvioglazialen Sedimente des Pommerschen Stadiums des Weichselian im nordöstlichen Deutschland. Zeitschrift für Geomorphologie, 50, 3: 321-345, Berlin – Stuttgart.
• Górska M., 2006d. Lob Odry – morfologia a tekstura osadów. Konferencja PIG, Piaszczyste Osady międzymorenowe na Niżu Polskim jako źródło informacji o środowiskach depozycji i paleogeografii, 23-24.11.2006. Streszczenia referatów i posterów: 13-14.
• Górska M., Kaczmarek L., 1995. Elementy kierunkowe w bazalnej glinie morenowej vistulianu w środkowej Wielkopolsce. Prz. Geogr., 67, 3-4: 321-347.
• Górska M., Meyer K.-D., Rutkowski J., Skoczylas J., 2001. Wstępne wyniki testu sprawdzającego poprawność segregacji skandynawskich i lokalnych kwarcytów w osadach czwartorzędowych Polski. Wyd. Nauk UAM, Geografia, 64: 175-186.
• Górska M., Piotrowski A., Dobracki R., 2002. Soldin Seenplatte – geology, lithostratigraphy and petrography of glacial deposits. DEUQUA 2002, Exkursionsführer: 104-123.
• Górska M., Zabielski R., 2006. Petrographic characteristic of fluvioglacial deposits of the Odra lobe, Poland: a statistical analysis. Geological Quaterly, 50, 2: 239-246.
• Górska-Zabielska M., 2007a. Narzutniaki skandynawskie – metodyka i interpretacja. [W:] E. Mycielska-Dowgiałło, J. Rutkowski (red.), Badania cech teksturalnych osadów czwartorzędowych i wybrane metody oznaczania ich wieku, Wydawnictwo Szkoły Wyższej Przymierza Rodzin, Warszawa: 75-82.
• Górska-Zabielska M., 2007b. Warunki sedymentacji osadów w strefie glacimarginalnej i na zapleczu fazy pomorskiej vistulianu północnowschodnich Niemiec. Czas. Geogr., 78: 23-47.
• Górska-Zabielska M., 2007c. Narzutniaki skandynawskie osadów lodowcowych Pojezierza Meklemburskiego. [W:] P. Molewski, W. Wysota, P. Weckwerth (red.), Plejstocen Kujaw i dynamika lobu Wisły w czasie ostatniego zlodowacenia. Materiały konferencyjne, XIV Konferencja Stratygrafia Plejstocenu Polski, Ciechocinek, 3-7.09.2007: 57-59.
• Górska-Zabielska M., 2008a. Fennoskandzkie obszary alimentacyjne osadów akumulacji glacjalnej i glacjofluwialnej lobu Odry. Wyd. Nauk. UAM, Geografia, 78.
• Górska-Zabielska M., 2008b. Obszary macierzyste skandynawskich eratyków przewodnich osadów ostatniego zlodowacenia północno-zachodniej Polski i północno-wschodnich Niemiec. Geologos, UAM, Poznań, 14, 2: 55-73
• Górska-Zabielska M., 2008c. Ogródek petrograficzny Wielkopolskiego Parku Narodowego w Jeziorach. Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań.
• Górska-Zabielska M. 2009a. Wykorzystanie głazów narzutowych w wybranych obiektach Wielkopolski. [W:] I. Hildebrandt-Radke, J. Jasiewicz, M. Lutyńska (red.): Zapis działalności człowieka w środowisku przyrodniczym. VII Warsztaty Terenowe, IV Sympozjum Archeologii Środowiskowej, Kórnik, 20-22 maja 2009 r. Środowisko i kultura t. 6: 48-49.
• Górska-Zabielska M., 2009b. Lapidarium petrograficzne przy Wydziale Spraw Terenowych w Złocieńcu Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Szczecinie. Stowarzyszenie Przyrodników Ostoja Pomorska, Złocieniec, folder.
• Górska-Zabielska M., 2009c. Ogródek petrograficzny Wielkopolskiego Parku Narodowego. Sesja Jubileuszowa z okazji 20 lat Stacji Ekologicznej w Jeziorach, „Wielkopolski Park Narodowy w badaniach przyrodniczych”, Jeziory, 20.11.2009.
• Górska-Zabielska M., Pisarska-Jamroży M., 2008. Zróżnicowanie petrograficzne plejstoceńskich osadów Pomorza Zachodniego na przykładzie żwirów z Chełma Górnego i Cedyni. Prz. Geolog., 56, 4: 317-321.
• Górska-Zabielska M., Stach A., 2008. Analiza struktury przestrzennej i estymacja składu petrograficznego osadów fluwioglacjalnych vistulianu w obrębie strefy marginalnej lobu Odry i obszarów przyległych. Prz. Geograf., 80, 1: 75-104.
• Granitzki K., Stein K.-J., 2009. Die Findlingsmauer in Hohenzieritz – eine Sehenswürdigkeit im Geopark. Neubrandenburger Geol. Beitr. 9: 50-64.
• Haiduck H., 1986. Die architektur der mittelalterlichen Kirchen im ostfriesischen Küstenraum. Aurich, Ostfriesische Landschaft. Haldorsen S., 1982. The enrichment of quartz in tills. [W:] E.B. Evenson, Ch. Schlüchter, J. Rabassa (red.), Till and Related Deposits. Proceedings of the INQUA-Symposia on the Genesis and Lithology of Quaternary Deposits (USA 1981, Argentina 1982): 141-150.
• Hesemann J., 1932. Zur Geschiebeführung und Geologie des Odergletschers. 1. Äussere, Rosenthaler und Velgaster Randlage. Jahrbuch der Preußischen geologischen Landesanstalt, 53: 70-84.
• Hesemann J., 1937. Zur Geschiebeführung und Geologie des Odergletschers. II. Der Züllichauer Bogen. Jahrbuch der Preußischen geologischen Landesanstalt, 58.
• Hesemann J., 1960. Geschiebeforschung im Rückund Ausblick. Berichte der Geologischen Gesellschaft in der Deutschen Demokratischen Republik für das Gesamtgebiet der geologischen Wissenschaften, 5, 3: 191-205.
• Hesemann J., 1975. Kristalline Geschiebe der nordischen Vereisungen. Geologisches Landesamt Nordrhein-Westphalen, Krefeld.
• Hesemann J., 1931. Glazialdiluvium Dänemarks, Hollands und Norddeutschlands vom geschiebekundlichen Standpunkt aus. Geol. Rudschau. Zeitscht. f. allgem. Geol., 22: 145-155.
• Hesemann J., 1935. Neue Ergebnisse der Geschiebeforschung im norddeutschen Diluvium (kristalline Geschiebe). Geol. Rundschau 26: 186-198.
• Hesemann J., 1936: Zur Petrographie einiger nordischer kristalliner Leitgeschiebe. Abh. preuss. geol. Landesanst. NF 173.
• Ibbeken H., 1999. Die mittelalterlichen Feld- und Bruchsteinkirchen des Flämming. Berlin: 240.
• Jarzewicz J. 2000. Gotycka architektura Nowej Marchii. Budownictwo sakralne w okresie Askańczyków i Wittelsbachów. Pozn. Tow. Przyj. Nauk, Prace Komisji Historii Sztuki, 29.
• Jurgaitis A., 1969. Genetic types and lithology of gravel of Lithuanian SSR. Ministry of Geology of the USSR. The Vilniius Geological Institute. Wyd. Mintis, Wilno, Transactions, 9. Jurgaitis A., 1984. Litogenez fluwioglacjalnych otłożenii obłastii poslednego materikowogo oledenija. Litowskij Nauczno-Issledowatelskij Geologorazwiedocznyj Institut. Moskwa, Wyd. Nerda.
• Karczewski A., 1995. Modele formowania się strefy marginalnej fazy pomorskiej na Pomorzu Zachodnim i Środkowym. PTPN, Sprawozd. Wydz. Mat.-Przyr. Nr 109 (1991-1994), cz. 1: 67-68.
• Karczewski A., 1996. Zróżnicowanie morfo- i litogenetyczne fazy pomorskiej na obszarze Pomorza Zachodniego i Środkowego. Wyd. Nauk. UAM, Geografia, 57: 137-154.
• Kasprzak L., 1985a. Geneza zaburzeń glacitektonicznych w spiętrzonej morenie czołowej koło Leszna. Bad. Fizjograf. nad Polską Zach., 35A: 63-82.
• Kasprzak L., 1985b. A model of push moraine development in the marginal zone of the Leszno Phase, west central Poland. Quatern. Studies in Poland, 6: 23-54.
• Kasprzak L., 1988. Dyferencjacja mechanizmów formowania stref marginalnych faz leszczyńskiej i poznańskiej ostatniego zlodowacenia na Nizinie Wielkopolskiej. PAN, Dokum. Geogr.: 5-6.
• Kasprzak L., 1992. The Leszno-Osieczna push moraine ridges: a case study of Vistulian maximum ice-marginal features. [W:] M. Böse, L. Kasprzak, S. Kozarski (red.), Last Ice Sheet Dynamics and Deglaciation in the North European Plain. The Peribaltic Group, IGCP 253, Intern. Symposium, Poznań-Berlin, 4-9 May 1992: 22-27.
• Kasprzak L., 1995. Quanititative sedimentation model of Vistulian ice-sheet: a theoretical approach based on field observation. Quaestiones Geographicae, SI, 4: 17-39.
• Kasprzak L., 1997. Main lithofacial complexes of the Sława Śląska ice lobe (Vistulian glaciation, Great Poland Lowland). Quatern. Studies in Poland, 14: 17-39.
• Kasprzak L., 2000. Model sedymentacji lądolodu vistuliańskiego w południowej części Niziny Wielkopolskiej. [W:] J. Biernacka, J. Skoczylas (red.), Geologia i ochrona środowiska Wielkopolski. Przewodnik LXXI Zjazdu Pol. Tow. Geologicznego, Bogucki Wydawnictwo Naukowe S.C., Poznań: 224-267.
• Kasprzak L., 2003. Model sedymentacji lądolodu vistuliańskiego na Nizinie Wielkopolskiej. Wyd. Nauk. UAM, Poznań.
• Kasprzak L., Kozarski S., 1984. Analiza facjalna osadów strefy marginalnej fazy poznańskiej ostatniego zlodowacenia w środkowej Wielkopolsce. Ser. Geogr., 29: 1-54.
• Kenig K., 1991. Litostratygrafia poziomów glin morenowych w profilach wiertniczych Pojezierza Suwalskiego. Wyd. Nauk UAM, Geografia, 50: 457-470.
• Kenig K., 1998a. Petrograficzne podstawy stratygrafii glin morenowych Polski północnowschodniej. Biul PIG, 380.
• Kenig K., 1998b. Nowe ujęcie petrograficznych podstaw stratygrafii glin morenowych w Polsce północno-wschodniej. [W:] S. Lisicki, L. Marks, J. Medek, K. Pochocka (red.), Nowe jednostki stratygraficzne Pojezierza Mazurskiego – V Konferencja „Stratygrafia Plejstocenu Polski”. Kom. Badań Naukowych, Kom. Badań Czwartorzędu PAN, PIG, Instytut Geologii Podstawowej UW –Iznota, 1-4.09.1998: 10-11.
• Kenig K., 2007a. Konferencja pt. „Piaszczyste osady między morenowe na Niżu Polskim jako źródło informacji o środowiskach depozycji i paleogeografii”, Warszawa 23-24.11.2006r. Prz.Geol., 55, 3: 193.
• Kenig K., 2007b. Znaczenie piaszczystych osadów międzymorenowych dla badań plejstocenu Niżu Polskiego. Prz. Geol., 55, 3: 194.
• Klatkowa H., 1995. Remarks on the Warta stage in middle Poland. Acta Geogr. Lodz., 68: 97-107.
• Kopczyński K., Skoczylas J., 2006. Kamień w religii, kulturze i sztuce. Wyd. Naukowe UAM, Poznań.
• Korn J., 1927. Die wichtigste Leitgeschiebe der nordischen kristallinen Gesteine im norddeutschen Flachlande. Berlin.
• Kostrzewski A., 1998. Georóżnorodność rzeźby jako przedmiot badań geomorfologii. [W:] K.Pękala (red.), Główne kierunki badań geomorfologicznych w Polsce. Stan aktualny i perspektywy. IV Zjazd Geomorfologów Polskich, Referaty i komunikaty: 11-16. Wyd. UMCS.
• Kozarski S. 1965. Zagadnienie drogi odpływu wód pradolinnych z zachodniej części Pradoliny Noteci-Warty. PTPN Pr. Kom. Geogr.-Geol., 5, 1.
• Kozarski S., 1988. Time and dynamics of the Last Scandinavian Ice-Sheet retreat from northwestern Poland. Geogr. Polonica, 55: 91-101.
• Kozarski S., 1991. Litostratygrafia górnego plenivistulianu Niziny Wielkopolskiej w granicach ostatniego zlodowacenia: nowe dane i interpretacje. Wyd. Nauk. UAM, Geografia, 50: 471-496.
• Kozarski S. 1995. Deglacjacja północnozachodniej Polski: warunki i transformacja geosystemu (~20 ka 10 ka BP). IGiPZ PAN, Dokum.Geogr., 1.
• Kozarski S., Kasprzak L., 1987. Facies analysis and depositional models of Vistulian icemarginal features in northwestern Poland. [W:] J. Gardiner (red.), International Geomorphology 1986 Part II, John Wiley, Sons Ltd.: 693-710.
• Kozłowski S. i in., 2004. Znaczenie georóżnorodności w holistycznej wizji przyrody. Przegl. Geol. 52, 4: 291-294.Krienke H.-D., Harff J. 1979. Zur Anwendung eines numerischen Klassifizierungsverfahren bei der Auswertung von Geschiebezählungen. Zeitschrift für Angewandte Geologie, 25, 19: 466-474.
• Krienke K., 2003. Südostrügen im Weichsel-Hochglazial – Lithostratigraphische, lithofazielle, strukturgeologische und landschaftsgenetische Studien zur jüngsten Vergletscherung im Küstenraum Vorpommerns (NE Deutschland).Greifswalder Geowiss. Beiträge 12.
• Król D., Woźniak P.P., Zakrzewski L., 2004. Kamienie szwedzkie w kulturze i sztuce Pomorza. Muzeum Archeologiczne w Gdańsku.
• Krzyszkowski D., 1990. Position and petrographical features of Weichselian tills in western Poland. [W:] J. Lundqvist, M. Saarnisto (red.), Termination of the Pleistocene, Field Conference; Norway - Sweden - Finland, May 9-16, 1990; Excursions, Abstracts: 111-114.
• Krzyszkowski D., Czerwonka J., A. 1994. Korelacja litostratygraficzna osadów czwartorzędowych z obszaru na południe od Szczecina. Acta Univ. Wratislaviensis, Prace Instytutu Geologicznego, 7: 37-61.
• Kunkel R., 2006. Architektura gotycka na Mazowszu. Wyd. DiG.
• Lipka E., 2003. „Skład petrograficzny gliny lodowcowej klifu wolińskiego”. [W:] A. Kostrzewski A. (red.), „Woliński Park Narodowy. Środowisko przyrodnicze – kształtowanie i ochrona”, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2003.
• Lipka E., 2008a. Obszary źródłowe osadów strefy czołowomorenowej fazy poznańskiej zlodowacenia bałtyckiego na Ziemi Lubuskiej. "III Ogólnopolska Konferencja Geografów-Doktorantów" Warszawa, 10-11.10.2008, Abstrakty: 15.
• Lipka E., 2008b. Zróżnicowanie petrograficzne osadów polodowcowych strefy marginalnej fazy poznańskiej zlodowacenia bałtyckiego na Wysoczyźnie Lubuskiej. V Seminarium "Geneza, litologia i stratygrafia utworów czwartorzędowych” Poznań, 20–21 listopada 2008, Streszczenia: 61-62.
• Lipka E., 2009a (w druku). Zróżnicowanie petrograficzne osadów polodowcowych strefy marginalnej fazy poznańskiej zlodowacenia bałtyckiego na Wysoczyźnie Lubuskiej. Wyd. Naukowe UAM, Geografia
• Lipka E., 2009b (w druku). Obszary źródłowe osadów strefy czołowomorenowej fazy poznańskiej zlodowacenia bałtyckiego na Ziemi Lubuskiej. Prace i Studia Geograficzne.
• Lipka E., 2007. Środowisko depozycyjne osadów strefy marginalnej fazy pomorskiej zlodowacenia bałtyckiego na przykładzie kemu z okolic Wielenia Pomorskiego. Prz. Geol., 55, 3: 205-206.
• Lisicki S., 1996. Stratygrafia plejstocenu centralnej części Pojezierza Mazurskiego. [W:] L. Marks (red.), „Stratygrafia plejstocenu Polski”, Grabanów, 18-20.09.1996. Mat. II Konf.: 55-58.
• Lisicki S., 1997. Osady interglacjału Mazowieckiego w centralnej części Pojezierza Mazurskiego. IV Konferencja „Stratygrafia Plejstocenu Polski”, Kamieniec Ząbkowicki, 1-5.09.1997. Przewodnik: 187.
• Lisicki S., 1998a. Attempt of lithostratigraphic correlation of tills in north-eastern Poland and southern Lithhuania. Geol. Quart., 42, 2: 161-172.
• Lisicki S., 1998b. Osady interglacjału mazowieckiego w centralnej części Pojezierza Mazurskiego. Prz. Geol., 46, 2: 164-166.
• Lisicki S., 1998c. Interpretacja wyników analizy petrograficznej frakcji żwirowej glin zwałowych w nawiązaniu do ich genezy. Prz. Geol., 46, 5: 410-416.
• Lisicki S., 1998d. Paleogeograficzny aspekt litostratygrafii glin zwałowych na przykładzie południowo-zachodnich Mazur. Prz. Geol., 46, 7: 599-602.
• Lisicki S., 1998e. Nowa interpretacja stratygrafii plejstocenu w wybranych profilach Polski Północno-Wschodniej. [W:] S. Lisicki, L. Marks, J. Medek, K. Pochocka (red.), Nowe jednostki stratygraficzne Pojezierza Mazurskiego – V Konferencja „Stratygrafia Plejstocenu Polski”. Kom. Badań Naukowych, Kom. Badań Czwartorzędu PAN, PIG, Instytut Geologii Podstawowej UW –Iznota, 1-4.09.1998. Mat. Konf.: 5-6.
• Lisicki S., 2000a. Kryteria stosowania litotypów stratygraficznych glin lodowcowych w badaniach czwartorzędu. Prz. Geol., 48, 4: 368-370.
• Lisicki S., 2000b. Metodyka badań petrograficznych frakcji szkieletowej glin lodowcowych w Europie Środkowej. Prz. Geol., 48, 4: 351-353.
• Lisicki S., 2001. Korelacja litostratygraficzna wybranych profilów osadów czwartorzędowych dorzecza środkowej i dolnej Wisły. Geografia, 64: 251-259.
• Lisicki S., 2003. Litotypy i litostratygrafia glin lodowcowych plejstocenu dorzecza Wisły. Prace PIG 177.
• Lundquist T., 1994. The Swedish Precambrian. [W:] C. Freden (red.), Geology - National Atlas of Sweden, Stockholm, 14-21.
• Lundquist T., Persson P.-O. 1999. Geochronology of porphyries and related rocks in northern and western Dalarna, south-central Sweden. Geologiska Föreningens i Stockholm Förhandlingar,121: 307-322.
• Lüttig G., 1957. Geschiebezählungen als Hilfsmittel für die Erforschung des Eiszeitalters und seiner wirtschaftlich wichtigen Lagerstätten. Die Umschau, 57: 403-405.
• Lüttig G., 1958. Methodische Fragen der Geschiebeforschung. Geologisches Jahrbuch, 75: 361-418.
• Lüttig G., 1991. Erratic boulder statistics as a stratigraphic aid – Examples from Schleswig-Holstein. Newsletter on Stratigraphy, 25, 2: 61-74.
• Lüttig G., 1992. Geschiebestatistisches zur Endmoränen-Korrelation Holstein-Mecklenburg. DEUQUA 92, Kiel, 12-21.09.1992. Kurzfassungen. Lüttig G., 1995. Geschiebezählungen – eine terminologische Richtigstellung. Geschiebekunde aktuell, 11, 4: 109-112.
• Lüttig G., 1997a. Das geröllanalytischmorphometrische Psammit-Psephit-Diagramm. Leipziger Geowissenschaften, 5: 9-23.
• Lüttig G., 1997b. Beitrag zur Geschiebeforschung in Boehmen und Mähren. Geschiebekunde aktuell, 13, 2: 43-46.
• Lüttig G., 1999. Geschiebestatistische Anmerkungen zur Quartärstratigraphie des nordischen Vereisungsgebietes. Eiszeitalter u. Gegenwart, 49: 144-163.
• Lüttig G., 2004. Ergebnisse geschiebestatistischer Untersuchungen im Umland von Hamburg. Archiv für Geschiebekunde, 3, 8/12: 729-746.
• Lüttig G., 2005. Geschiebezählungen im westlichen Mecklenburg. Archiv für Geschiebekunde 4 (9): 569-608.
• Lüttig G., Meyer K.-D., 2002. Geschiebezählungen in der nördlichen Lüneburger Heide. Der Geschiebesammler, 34, 4:155-172.
• Marks L., Ber A. (red.), 1999: Metodyka opracowania Szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000. Wyd. PIG, Warszawa.
• Masłowska M., 1999. Charakterystyka litologiczna glin zwałowych rejonu północno-zachodniej Polski. Prz. Geol., 47, 10: 920-926.
• Masłowska M., Michałowska M., 1994. Badania litologiczno-petrograficzne osadów czwartorzędowych dla Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1:50 000, ark. Dębno. Arch. OGM PIG, Sopot.
• Meyer K.-D., 1983: Indicator pebble and stone count methods. [W:] J. Ehlers (red.), Glacial deposits in North-West Europe, Balkema, Rotterdam: 275-287.
• Meyer K.-D., 1985. Zur Methodik und über den Wert von Geschiebezählungen. Der Geschiebesammler , 19 2/3: 75-83.
• Meyer K.-D., 1991. Zur Entstehung der westlichen Ostsee. Geologisches Jahrbuch A, 127: 429-446.
• Meyer K.-D., 1994. Exkursionsführer zur Quartärgeologie des nordöstlichen Niedersachsen. Geschiebekunde aktuell, Sonderh., 4.
• Meyer K.D., 1995. Diskussion-Breitrag zur Stellung des Warthe-Stadiums in Niedersachsen. Acta Geographica Lodziensia, 68: 149-154.
• Meyer K.-D., 1998. Geschiebekundlichstratigraphische Untersuchungen in der südlichen Lüneburger Heide. Mitt. Geol. Inst. Univ. Hannover, 38: 178-188.
• Meyer K.-D., 2000. Geschiebekundlichstratigraphische Untersuchungen im Hannoverschen Wendland (Niedersachsen). Brandenburgische Geowiss. Beitr., 7, 1/2: 115-125.
• Meyer K.-D., 2005. Zur Stratigraphie des Saale-Glazials in Niedersachsen und zu Korrelationsversuchen mit Nachbargebieten. Eiszeitalter und Gegenwart, 55: 25-42.
• Meyer K.-D., 2008. Findlingskirchen in Norddeutschland. [W:] S. Siegesmund, R. Snethlage (Hrsg.): Denkmalgesteine – Festschrift - Wolf-Dieter Grimm. Schriftenreihe der Deutschen Gesellschaft fuer Geowissenschaften, Hannover, 59: 128-138.
• Meyer K.-D., 2009 (w druku). Taufsteine in Norddeutschland. Material, Herkunft und Alter. Hannover.
• Mikalajskas A.P., 1985. Fluwioglacjalnyje rawniny Litwy. Akademija Nauk Litowskoj CCR, Otdeł Geografii. Wilnius „Mokslac”.
• Milthers V., 1909. Scandinavian Indicator Boulders in the Quaternary Deposits. Danmarks Geologiske Undersøgelse, II R. 23: 1-153.
• Milthers V., 1933. Leitgeschiebe aus Gotland und Gotska Sandon sowie die Heimat der Ostseeporphyre. Geologiska Föreningens i Stockholm Förhandlingar, 55, 1: 19-28.
• Milthers V., 1934. Die Verteilung skandinavischer Leitgeschiebe im Quartär von Westdeutschland . Abhandlungen der Preußischen geologischen Landesanstalt, NF, 156: 1-74.
• Milthers V., 1937. Geschiebeuntersuchungen und Glazialstratigraphie. Zeitschrift der Deutschen Geologischen Gesellschaft, 88, 2: 115-120.
• Milthers V., 1913: Ledeblokke i de skandinaviske Nedisningers sydestlige Graenseegne. Medd. dansk geol. Foren., 4, 2: 115-182.
• Milthers V., Milthers K., 1938. Rozmieszczenie niektórych ważnych narzutniaków na Niżu Polskim. Biul. PIG, 5.
• Obst K., 1999. Die permosilesischen Eruptivgänge innerhalb der Fennoskandischen Randzone (Schonen und Bornholm) - Untersuchungen zum Stoffbestand, zur Struktur und zur Genese. Greifswalder Geowissenschaftlichen Beiträge, 7.
• Panzig W.-A., 1989. Das geschiebestatistische Normalprofil des Till-Inventars von Rügen. Wiss. Ztschr. d. Ernst-Moritz-Arndt-Universität Greifswald, Math.-natur.-wiss. Rh., 38, 1-2: 53-63.
• Panzig W.-A., 1992. The gravel-compositorial standard-profile of the till-inventory of NE Rügen, southwestern Baltic, GDR. Quaestiones Geographicae SI 3: 143-154.
• Panzig W.-A., 1995. The tills of NE Rügen -lithostratigraphy, gravel composition and relative deposition directions in the southwestern Baltic region. [W:] J. Ehlers, S. Kozarski, P.L. Gibbard (red.), Glacial Deposits in North-East Europe, Rotterdam: 521-534.
• Pettersson G., 1995. Latest ice movement from the east along Noteć river. [W:] L. Kasprzak, A. Kostrzewski, B. Nowaczyk (red.), Późnoczwartorzędowy rozwój rzeźby i zmiany środowiska przyrodniczego. Materiały Sympozjum 12-13.10.1995: 59.
• Pettersson G., 1997. Unexpected ice movement directions during the last deglaciation in Ujście, NW Poland - stratigraphical investigations. Quatern. Stud. in Pol., 14: 85-94.
• Pettersson G., 2002. Weichselian glaciation in the middle Noteć River region, northwest Poland. LUNDQUA Thesis, 47: 1-19 oraz 3 zał.
• Pfeifer V., 1997. Feldsteinkirchen im Flämming. Berlin.
• Prinke A., Skoczylas J., 1978. Z metodyki badań nad użytkowaniem surowców kamiennych w neolicie. Prz. Archeologiczny, 26: 43-66.
• Punkari M., 1997. Subglacial processes of the Scandinavian Ice Sheet in Fennoscandia inferred from flow-parallel features and lithostratigraphy. Sedimentary Geology, 111: 263-283.
• Puura V. Flodèn T., 2000. Rapakivi-related basement structures in the Baltic Sea area, a regional approach. Geologiska Föreningens i Stockholm Förhandlingar, 122: 257-272.
• Riepshoff H., Bungenstock F., 2005. Wie die Mauern der Bockhorner Kirche die Geschichte der Eiszeiten erzählen. Niedersächsisches Institut für historische Küstenforschung, Wilhelmshaven.
• Rudolph F., 2005. Strandsteine. Sammeln, Bestimmen an Nord- und Ostsee. Wachholtz Verlag.
• Rühberg N., 1999. Über den Wert der Kleingeschiebezählungen (KGZ). Geschiebekunde aktuell, 15, 3: 87-100.
• Rühberg N., Krienke H.-D., 1977. Zur Geschiebeführung der Weichselgrundmoräne im westlichen Odermündungsgebiet. Zeitschrift für die Geologische Wissenschaft, 5, 6: 805-813.
• Ruszczyńska-Szenajch H., 1982. Depositional processes of Pleistocene lowland end moraines, and their possible relation to climatic condition. Boreas, 11: 249-260.
• Rutkowski J., 1995a. Badania petrograficzne żwirów. [W:] E. Mycielska-Dowgiałło, J. Rutkowski (red.), Badania osadów czwartorzędowych. Wybrane metody i interpretacja wyników. Wydz. Geogr. i Studiów Region. UW, 133-150.
• Rutkowski J., 1995b. Badania uziarnienia osadów bardzo gruboziarnistych. [W:] E. Mycielska-Dowgiałło, J. Rutkowski (red.), Badania osadów czwartorzędowych. Wybrane metody i interpretacja wyników. Wydz. Geogr. i Studiów Region. UW, 106-114.
• Rutkowski J., 2003. Wprowadzenie w badania petrograficzne żwirów. [W:] M. Harasimiuk, S. Terpiłowski (red.), Analizy sedymentologiczne osadów glacigenicznych. Wyd. UMCS, Lublin, 13-21.
• Rutkowski J., 2007. Petrografia żwirów – możliwości badawcze i podstawy interpretacji wyników. [W:] E. Mycielska-Dowgiałło, J. Rutkowski (red.), Badania cech teksturalnych osadów czwartorzędowych i wybrane metody oznaczania ich wieku. Wydawnictwo Szkoły Wyższej Przymierza Rodzin, Warszawa: 45-74.
• Rzechowski J., 1971. Granulometryczno-petrograficzne własności glin zwałowych w dorzeczu środkowej Widawki. Biul. PIG 254, Z badań Czwartorzędu w Polsce, 13: 111-155.
• Saarnisto M., 1990. An outline of glacial indicator tracing. [W:] R. Kujansuu, M. Saarnisto (red.),Glacial indicator tracing, Rotterdam, Balkema: 1-13.
• Schulz W., 1964. Die Findlinge Mecklenburgs als Naturdenkmäler - Archiv für Naturschutz und Landschaftsforschung, 4, 3: 99-130.
• Schulz W., 1972. Die Strukturen der weichselglazialen Marginalzonen im Bereich der DDR. Wiss. Zeitschr. d. Ernst-Moritz-Arndt Universität Greifswald, 21, 1: 39-46.
• Schulz W., 1996. Zur Bedeutung der Korngröße bei Geschiebezählungen. Der Geschiebesammler 29 (3): 91-102.
• Schulz W. 2003. Geologischer Führer für den norddeutschen Geschiebesammler. CW Verlagsgruppe Schwerin.
• Skoczylas J., 1996. Wykorzystanie surowców skalnych w średniowiecznej architekturze Lubinia koło Gostynia. Geologos, 1: 203-213.
• Skoczylas J., 2001. Zróżnicowanie użytkowania czwartorzędowych surowców skalnych w Wielkopolsce w neolicie i we wczesnym średniowieczu. [W:] A. Karczewski, Z. Zwoliński (red.), Funkcjonowanie geoekosystemów w zróżnicowanych warunkach morfoklimatycznych -Monitoring, Ochrona, Edukacja. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań: 491-501.
• Skoczylas J., Walendowski H., 1998. Kamień w zabytkowej architekturze Ostrowa Tumskiego w Poznaniu. Prz. Geol., 46, 11: 1146-1152.
• Smed P., 1993. Indicator studies: a critical review and a new data - presentation method. Bull. of the Geol. Soc. of Denm., 40: 332-340.
• Smed P., 1997. Kommentare zur Leitgeschiebezählmethoden. Geschiebekunde, 2, 3: 141-143.
• Smed P.,Ehlers J., 2002. Steine aus dem Norden. Geschiebe als Zeugen der Eiszeit in Norddeutschland. Gebrüder Borntraeger. Berlin, Stuttgart.
• Stilling N. P., 2000. Danmarks Kiker. Kopenhagen (Politikens).
• Svenson Ch., 2005. Geschützte Findlinge der Insel Rügen. Landesamt für Umwelt, Naturschutz und Geologie Mecklenburg-Vorpommern, Güstrow.
• Świechowski Z., 1950. Architektura granitowa Pomorza Zachodniego w XIII wieku. Pozn. Tow. Przyj. Nauk, Prace Komisji Historii Sztuki, 2, 2.
• Świechowski Z., 2000. Architektura romańska w Polsce. Wyd. DiG, Warszawa. TGL 25 232, 1971. Fachbereichstandard Geologie, Analyse des Geschiebebestandes quartärer Grundmoränen. Blatt 1-6, Berlin.TGL 25 232, 1980. Fachbereichstandard Geologie, Analyse des Geschiebebestandes quartärer Grundmoränen, Blatt 2-5, Berlin.
• Trembaczowski J., 1961. Przyczynki do metodyki badań granulometryczno-petrograficznych utworów morenowych. Ann. Univ. M. Curie-Skłodowska, sec. B, 16, 3: 63-95.
• Trembaczowski J., 1967. Granulometrycznopetrograficzna charakterystyka glin zwałowych Wysoczyzny Konińskiej. Pr. Inst. Geol., 48: 147-162.
• Tuuling I., Flodén T., 2001. The structure and relief of the bedrock sequence in the Gotland-Hiiumaa area, northern Baltic Sea. Geologiska Föreningens i Stockholm Förhandlingar, 123: 35-49.
• Vinx R., 1996. Granatcoronit (mafischer Granulit): ein neues Leitgeschiebe SW-schwedischer Herkunft. Archiv f. Geschiebekunde, 2, 1: 3-20.
• Vinx R., 1998. Neue kristalline SW-Schwedische Leitgeschiebe: Granoblastischer mafischer Granulit, Halland-Retro-Eklogit und deformierter, bunter Pegmatit. Arch. f. Geschiebekunde, 2, 6: 363-378.
• Vinx R., 2002. Gesteine des Baltisches Schildes in Nordeutschland: Glazialgeschiebe an der Ostseeküste von Schleswig und NW-Mecklenburg. Beiheft zum European Journal of Mineralogy 14(1): 219-242.
• Walendowski H., 1995. Lapidarium przy Instytucie Geologii UAM w Poznaniu. Polskie Towarzystwo Geologiczne Oddział Poznański, Streszczenia referatów, 4: 59-67.
• Wentworth C. K. A., 1922. A scale of grade and class terms for clastic sediments. Journal of Geology, 30: 377-392.
• Woźniak P., 2004. Przydatność analizy litologicznej glin morenowych w badaniach geomorfologicznych stref marginalnych ostatniego zlodowacenia. Prz. Geol., 52, 4: 336-339.
• Wysota W., 2002. Stratygrafia i chronologia sedymentacji zlodowacenia wisły w południowej części Dolnego Powiśla. Wyd. UMK Toruń.
• Zabielski R., 1996. Application of a petrographic method of the till floes. Geol. Quart., 40, 2: 283-298.
• Zabielski R., 1999. Jednorodność składu petrograficznego frakcji żwirowej w glinach lodowcowych jako podstawa ich korelacji. Posiedz. Nauk.PIG, 55, 7: 57-59.
• Zabielski R., 2000. Charakterystyka petrograficzna glin lodowcowych rejonu Konina w świetle analizy statystycznej. Prz. Geol., 48, 4: 345-350.
• Zabielski R., 2003. Jakie cechy składu petrograficznego glin lodowcowych mogą być przydatne w litostratygrafii? [W:] K. Kenig (red.), Cechy litologiczne plejstoceńskich glin morenowych źródłem informacji stratygraficznych i paleogeograficznych. Konferencja PIG, 21-22.11.2003: 39-40.
• Zabielski R., 2004. Jakie cechy składu petrograficznego żwirów glin lodowcowych mogą być przydatne w litostratygrafii? Prz. Geol., 52: 340-346.
• Zabielski R., 2005. Korelacja glin lodowcowych rejonu Konina z zastosowaniem analizy statystycznej. Praca doktorska. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• Zabielski R., Gałązka D., 2003. Investigation of Scandinavian erratics and gravel from tills – new interpretation, Konin region – Central Poland. The 5th International Conference on the Analysis of Geological and Environmental Material. Rovaniemi, Finland, 9-11 June 2003. Mat. Konf.: 94-95.
• Zabielski R., Gałązka D., 2004. Skład petrograficzny materiału szkieletowego glin lodowcowych rejonu Konina. [W:] W. Wysota (red.), Gliny morenowe, typy genetyczne i środowiska depozycji. Terenowe Warsztaty Sedymentologiczne, Toruń: 85-91.
• Zandstra J.G., 1999. Platenatlas van noordelijke kristalijne gidsgesteenten. Backhuys Publishers, Leiden.
• Zawidzka K. 1998a. O przydatności badań petrograficzno-litologicznych osadów czwartorzędowych dla Szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000. Prz. Geol., 46, 3: 245-248.
• Zawidzka K., 1998b. O przydatności badań petrograficzno- litologicznych osadów czwartorzędowych dla Szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000 – replika. Prz. Geol., 46, 12: 1285-1287.
• Zieliński T., 1992. Moreny czołowe Polski północno-wschodniej – osady i warunki sedymentacji. Pr. Nauk. U. Śląskiego w Katowicach, 1325.
• Zieliński T., 1993. Sandry Polski północnowschodniej – osady i warunki sedymentacji. Pr. Nauk. U. Śląskiego w Katowicach, 1398.
• Zieliński T., 1995. Kod litofacjalny i litogeniczny – konstrukcja i zastosowanie. [W:] E. Mycielska-Dowgiałło, J. Rutkowski (red.), Badania osadów czwartorzędowych. Wybrane metody i interpretacja wyników. Wydz. Geogr. i Studiów Region. UW: 220-234.
• Zieliński T., 1998. Litofacjalna identyfikacja osadów rzecznych. [W:] Mycielska-Dowgiałło E. (red.), 1998: Struktury sedymentacyjne i postsedymentacyjne w osadach czwartorzędowych i ich wartość interpretacyjna. Wydz. Geogr. i Studiów Region. UW: 193-261.
• Zieliński T., 2003. Czy możliwa jest identyfikacja środowiska glacimarginalnego na podstawie kryterium litologicznego? [W:] M. Harasimiuk, S. Terpiłowski (red.), Analizy sedymentologiczne osadów glacigenicznych. Wyd. UMCS, Lublin: 95-104.