Układ wielokorytowy Dunaju pomiędzy Ćunovem a Gabćíkovem : analiza przestrzenna na podstawie klasyfikacji rzek według Brice'a

• Autorzy: Szmańda J. B. , Luc M.

Warianty tytułu

EN

Danube river multichannel pattern between Ćunovo and Gabćíkovo : spatial analysis based on river classification after Brice

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Klasyfikacja rzek według Brice’a (1975) służy do analizy przestrzennej układu koryt różnych systemów rzecznych (jedno- i wielkorytowych). Analizę wykonuje się na podstawie zdjęć lotniczych lub map topograficznych. W prowadzonych przez nas badaniach klasyfikacja ta posłużyła do charakterystyki morfometrycznej wielokorytowego systemu Dunaju na odcinku pomiędzy Ćunovem a Gabćíkovem na granicy słowacko-węgierskiej. Układ ten jest złożony, a dzielenie się przepływu na koryta różnej rangi i różnego kształtu następuje na całej jego długości. Analiza pozwoliła wysunąć wstępny wniosek, że system rozgałęziony (anabranching) Dunaju na badanym fragmencie dna ewoluował na dwa sposoby: rzeka meandrująca-rzeka rozgałęziona i rzeka roztokowa-rzeka rozgałęziona.

EN

River classification according to Brice (1975) is used for the spatial channel pattern analysis of different fluvial systems (single and multiple channels). The analysis was conducted ona a base of aerial photographs and topographic maps. We used methods of morphometric characteristic of the Danube multiple channel river system between Ćunovo and Gabćíkovo, on the Slovak and Hungary border. Studied channel pattern is rather composite and the river flow anastomosing has progress on the whole of its length in different scale and shape. The analysis presents the evolution of the Danube river system into two directions: from meandering to anabranching system and from braided to anabranching system.

Słowa kluczowe

PL

układ koryt; klasyfikacja rzek; rzeka rozgałęziona

EN

channel pattern; rivers classification; anabranching rive

• Wydawca: Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
• Czasopismo: Landform Analysis
• Rocznik: 2010
• Tom: Vol. 13
• Strony: 129--133
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys.

Twórcy

autor

Szmańda J. B.

autor

Luc M.

• Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego w Kielcach, Instytut Geografii, ul. Świętokrzyska 15, 25-406 Kielce,

Bibliografia

• Beechie T.J., Liermann M., Pollock M.M., Baker S.,Davies J., 2006. Channel pattern and river-floodplain dynamics in forested mountain river systems. Gemorphology 78: 124–141.
• Brice J.C., 1975. Air photo interpretation in the form and behavior of alluvial river. Final Report for USArmy Research Office.
• Brice J.C., Blodgett J.C., 1978. Counter Measuresfor Hydraulic Problems at Bridges. 1. Analysis andAssessment. Report No. FHWA-RD-78-162. Fed.Highway Admin., Washington.
• Kalicki T., Szmańda J.B., 2009. Litologia, wiek i geneza mad wiślanych w Kotlinie Sandomierskiej i Kotlinie Toruńskiej. Geneza, Litologia i Stratygrafia Utworów Czwartorzędowych 5, Ser. Geogr. 88: 165–186.
• Lehotský M., Novotný J., Szmańda J.B., Grešková A., 2010. Geomorphology 117, 3–4: 298–308.
• Pišút P., 2002. Channel evolution of pre-channelled Danube River in Bratislava, Slovakia (1712–1886).Earth Surface Processes and Landforms 27: 369–390.
• Rust B.R., 1978. A classification of alluvial channel systems. W: A.D. Miall (red.), Fluvial sedimentology. Can. Soc. Petrol. Geol. Mem. 5. Calgary, Canada.
• Rosgen, D.L., 1994. A classification of natural rivers.Catena 22: 169–199.
• Schumm S.A., 1977. The fluvial system. Wiley, New York.
• Schumm S.A., 1981. Evolution and response pf the fluvial system, sedimentologic implication. SEPM, Spec. Publ. 31: 19–29.
• Smith D.G., Smith N.D., 1980. Sedimentation in anastomosed river system, examples in Alberta. Canada. Can. J. Earth Sci. 17: 1396–1406.
• Teisseyre A.K., 1985. Mady dolin sudeckich. Cz. I. Ogólna charakterystyka środowiska (na przykładzie zlewni górnego Bobru). Geol. Sudet. 20, 1: 113–195.
• Teisseyre A.K., 1991. Klasyfikacja rzek w świetle analizy systemu fluwialnego i geometrii hydraulicznej. Prace Geologiczno-Mineralogiczne 22.Wyd. Uniw. Wroc., Wrocław.
• Teisseyre A.K., 1992. Rzeki anastomozujące – procesy i model sedymentacji.Przegl. Geol. 4: 241–248.
• Wang S., Li J., Yin S., 2000. Basic characteristic and controlling factors of anastomosing fluvial system.Chinese Geographical Science 10, 1: 30–37.
• Zieliński T., 1998. Litofacjalna identyfikacja osadów rzecznych. W: E. Mycielska-Dowgiałło (red.), Struktury sedymentacyjne i postsedymentacyjne w osadach czwartorzędowych i ich wartość interpretacyjna. Warszawa: 195–253.