Modele matematyczne wybranych archetypów systemowych i ich symulacja

• Autorzy: Kasperska E. , Mateja-Losa E.

Warianty tytułu

EN

Mathematical models for chosen system archetypes and their simulation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawia się pewne wybrane modele matematyczne, tak zwanych archetypów systemowych. Są to podstawowe konstrukcje formalne o strukturze pętli sprzężeń zwrotnych (dodatnich, ujemnych), typowych dla metody Dynamiki Systemowej. Symuluje się dynamikę zachowania się tych archetypów, w oparciu o język Dynamo, oraz przedstawia wyniki.

EN

In paper some chosen mathematical models of, so called, system archetypes are presented. There arę formal structures of feedbacks (positive, negative), typical for System Dynamics method. The simulation of dynamics behaviour of these archetypes, on the base of Dynamo language is performed, and the results are presented.

Słowa kluczowe

PL

archetypy systemowe; modele matematyczne; metoda Dynamiki Systemowej; język Dynamo

EN

system archetypes; mathematical models; System Dynamics method; Dynamo language

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Matematyka - Fizyka / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2004
• Tom: z. 91
• Strony: 185--198
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., rys.

Twórcy

autor

Kasperska E.

autor

Mateja-Losa E.

• Instytut Matematyki Politechnika Śląska Kaszubska 23 44-100 Gliwice

Bibliografia

• 1. R. E. Bourguet-Diaz, G. Perez-Salazar, On mathematical structures for systems archetypes, w: Proc. 21 International Conference of the System Dynamics Society, P. I. Davidsen, E. Mollona, V. G. Diker, R. S. Langer, J. I. Rowe, ed., SDS, New York 2003, 1-11.
• 2. R. G. Coyle, System Dynamics Modelling. A Practical Approach, Chapman & Hall, London 1996.
• 3. R. G. Coyle, The practice System Dynamics: milestones, lessons and ideas from 30 years experience, System Dynamics Rev. 14 (1998), 343-365.
• 4. R. G. Coyle, Simulation by repeated optimisation, J. Opt. R. S. 50 (1999), 429-438.
• 5. R. G. Coyle, E. P. Wolsterholm, Modelling discrete events in System Dynamics models - a case study, Dynamica 6 (I) (1980), 21-27.
• 6. J. W. Forrester, Industrial Dynamics, MIT Press, Massachusetts 1961.
• 7. J. W. Forrester, Urban Dynamics, MIT Press, Massachusetts 1969.
• 8. J. W. Forrester, World Dynamics, Wright-Allen Press, Massachusetts 1971.
• 9. J. W. Forrester, Principles of Systems, Cambridge Press, Massachusetts 1972.
• 10. J. W. FORRESTER, Collected papers of Jay W. Forrester, Cambridge PressWright Allen Press, Massachusetts 1975.
• 11. E. Kasperska, Metodyka badań symulacyjnych dla wspomagania planowania i organizowania w przedsiębiorstwie przemysłowym o produkcji ciągłej, praca doktorska, Zakład Nauk Zarządaznia, PAN, Warszawa 1990.
• 12. E. Kasperska, Cybernetic formulation of some functions of management - types of simulation and optimization approaches within the System Dynamics method, w: Proc. 20 International Conference of the System Dynamics Society, P. I. Davidsen, E. Mollona, V. G. Diker, R. S. Langer, J. I. Rowe, ed., SDS, Palermo 2002, 1-11.
• 13. E. Kasperska, Supporting the decision in organization by the intelligent simulation package Cosmic and Cosmos, Pr. Nauk. Akad. Ekonom, w Katowicach, ’’Support Systems in Organization” (2002), 385-392.
• 14. E. Kasperska, System dynamics method and supporting decisions in economic organization, w: Proc. of ISDSS 2003, DSS in the uncertainty of the Internet age, T. Bui, H. Sroka, St. Stanek, J. Goluchowski, ed., Univ. of Econo., Katowice 2003, 497-503.
• 15. E. Kasperska, Uczenie się organizacji jako proces sprzężenia zwrotnego, realizowanego przez eksperymentowanie w świecie wirtualnym, w: Systemy wspomagania organizacji. SWO 2003, H. Sroka, St. Stanek, ed., Univ. of Econo., Katowice 2003, 247-254.
• 16. E. K a s p e r s k a , E. M a t e j a - L o s a , D. S ł o t a , Some extension of System Dynamics method - practical aspects, w: Proc. 16th IMACS World Congress, M. Deville, ed., IMACS, Lausanne 2000, 718-11, 1-6.
• 17. E. Kasperska, E. Mateja-Losa, D. Słota, Some extension of System Dynamics method - theoretical aspects, w: Proc. 16th IMACS World Congress, M. Deville, ed., IMACS, Lausanne 2000, 718-10, 1-6.
• 18. E. Kasperska, E. Mateja-Losa, D. Słota, Some dynamics balance of production via optimization and simulation within System Dynamics method, w: Proc. 19th International Conference of the System Dynamics Society, J. H. Hines, V. G. Diker, R. S. Langer, J. I. Rowe, ed., SDS, Atlanta 2001, 1-18.
• 19. E. Kasperska, E. Mateja-Losa, D. Słota, Optimal dynamical balance of raw materials - some concept of embedding optimization in simulation on system dynamics models and vice versa, w: Proc. 20 International Conference of the System Dynamics Society, P. I. Davidsen, E. Mollona, V. G. Diker, R. S. Langer, J. I. Rowe, ed., SDS, Palermo 2002, 1-23.
• 20. E. Kasperska, D. Słota, Metody matematyczne w zarządzaniu w ujęciu Dynamiki Systemowej, skrypt 2224, Wyd. Pol. Śl., Gliwice 2000.
• 21. E. Kasperska, D. Słota, The extension of simulation and optimization on model dynbalance (2-2), w: Systemy wspomagania organizacji, H. Sroka, St. Stanek, ed., Univ. of Econo., Katowice 2003, 255-262.
• 22. E. Kasperska, D. Słota, Two different methods of embedding the optimization in simulation on model dynbalance(2-2), w: Proc. 21 International Conference of the System Dynamics Society, P. I. Davidsen, E. Mollona, V. G. Diker, R. S. Langer, J. I. Rowe, ed., SDS, New York 2003, 1-23.
• 23. R. Łukaszewicz, Dynamika systemów zarządzania, PWN, Warszawa 1975.
• 24. R. Łukaszewicz, The direct form of structure models within System Dynamics, Dynamica 2 (1976).
• 25. A. L. Pugh, ed., Professional Dynamo 4-0 for Windows. Tutońal Guide, Pugh-Roberts Associates, Cambridge 1994.
• 26. P. H. Senge, Piąta dyscyplina, Dom Wyd. ABC, Warszawa 1998.
• 27. P. H. Senge, Piąta dyscyplina zbiór ćwiczeń, Oficyna Ekonomiczna, Warszawa 2002.
• 28. J. D. Sterman, Business dynamics - system thinking and modeling for a complex world, Mc Graw-Hill, Boston 2000.