Podziemna Trasa Turystyczna w Rzeszowie - aspekty architektoniczne i konserwatorskie

• Autorzy: Proksa M.

Warianty tytułu

EN

Underground Tourist Route in Rzeszów - architectonic and restoration aspects

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł jest próbą podsumowania działalności budowlanej, remontowej i konserwatorskiej związanej z udostępnieniem Podziemnej Trasy Turystycznej pod Rynkiem Rzeszowa. Składa się ona z 25 piwnic i 15 korytarzy o długości 369 m, które zalegają na dwóch poziomach. Górne piwnice były starsze - powstały podczas budowy kamienic, młodsze zaś wydrążone w lessie (do 10-12 m głębokości od dzisiejszego poziomu płyty rynkowej) miały pełnić nie tylko funkcję schronu dla ludności w czasach wojen, ale też funkcję magazynową. Przeprowadzone studia terenowe i gabinetowe sugerują istnienie trzeciego poziomu piwnic, które miały funkcję magazynów ukrywających towary przed ocleniem. Przeprowadzone badania i prace konserwatorskie mogą doprowadzić do udostępnienia dalszych odcinków piwnic.

EN

The article attempts to conclude the process of construction and restoration of the recently opened Rzeszów underground route located beneath the Market Square. It consists of 25 cellars and 15 corridors which are 369 meters long. They are located on two levels: those on the upper level were built earlier, along with the tenement houses, those on the lower one were hollowed in loess (down to 10-12 meters from today's surface of the Market Square), they probably used to serve as a shelter for inhabitants in times of war and as a storage room. The in-situ research and the examination of the documents concerning the route suggest that there used to exist a third level of cellars, which served as secret storage spaces where goods were hidden to evade the customs duty. The research conducted and the renovation of the cellars will make new stretches of the route accessible to visitors.

Słowa kluczowe

PL

trasa turystyczna podziemna; Rzeszów; rynek; aspekt architektoniczny; aspekt konserwatorski

EN

underground tourist route; Rzeszów; Rzeszów Market Square; architectural aspect; conservatory aspect

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Budownictwo i Inżynieria Środowiska
• Rocznik: 2011
• Tom: z. 58, nr 2
• Strony: 345--356
• Opis fizyczny: Bibliogr. 6 poz., il.

Twórcy

autor

Proksa M.

• Politechnika Rzeszowska

Bibliografia

• [1] Proksa M.: Studia nad zamkami i dworami ziemi przemyskiej od połowy XIV do początków XVII wieku, Przemyśl 2001, s. 357.
• [2] Malczewski J.: Dzieje Rzeszowa do roku 1814, Rzeszów 1985, s. 9.
• [3] Kłos S.: Rzeszów, Głogów Małopolski, Tyczyn, Błażowa i okolice, Krosno 1998, s. 24.
• [4] Opracowanie zbiorcze Zakładu Badań Nieniszczących, Kraków 1995, mps w Służbie Ochrony Zabytków, Delegatura w Rzeszowie.
• [5] Sprawozdanie z nadzorów archeologicznych, oprac. A. Lubelczyk, Rzeszów 2005, mps w Muzeum Okręgowym w Rzeszowie.
• [6] Ginter H.: Wyniki obserwacji radarem SIR-8, Zakład Teledetekcji Krakowskiego Przedsiębiorstwa Geologicznego, Kraków 1987-1989, mps w SOZ w Rzeszowie.