Niepewność pomiaru współczynnika pochłaniania dźwięku w komorze pogłosowej

• Autorzy: Iżewska A. , Czyżewski K.

Warianty tytułu

EN

Uncertainty of measurement of sound absorption coefficient in reverberation room

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Norma PN-ISO/ lEC 17025:2005 dotycząca kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących wymaga, aby laboratoria te stosowały procedury szacowania niepewności wyników pomiarów. W niniejszym artykule zastosowano podstawowe zasady wyznaczania niepewności podane w Przewodniku GUM oraz w Instrukcji ITB dotyczącej niepewności wyników badań wytrzymałościowych. Jedną z możliwości jest ocena budżetu niepewności, uwzględniająca wszystkie elementy mające istotny wpływ na wartość końcową niepewności wyniku końcowego. W przypadku pomiaru współczynnika pochłaniania dźwięku, przeprowadzonego zgodnie z PN-EN ISO 354:2005, na niepewność wyniku ma przede wszystkim wpływ niepewność pomiaru czasów pogłosu T1 i T2 oraz niepewność wyznaczenia współczynników tłumienia energii m1 i m2 (reprezentujących warunki klimatyczne w komorze pogłosowej), które oblicza się według PN-ISO 9613-1:2000. Pomimo bardzo małej różnicy między wartościami m1 i m2 opisującej zmiany warunków klimatycznych w laboratorium, złożona postać funkcji logarytmiczno-wykładniczej definiującej te współczynniki sprawia, że niepewność pomiaru wzrasta wraz z częstotliwością bardzo szybko. Szczególnie ma to miejsce w zakresie wysokich częstotliwości, gdzie wartości niepewności są znacząco duże. Ze względu na brak badań międzylaboratoryjnych, umożliwiających określenie niepewności pomiarów współczynnika pochłaniania dźwięku w komorze pogłosowej, jedyną możliwością jest wyznaczenie niepewności przez dane laboratorium. W ramach tematu naukowo-badawczego NA-62 opracowano własną metodę, związaną z wyposażeniem pomiarowym Laboratorium Akustycznego ITB i stosowaną w nim metodyką badań.

EN

The standard PN-EN ISO/lEC 17025:2005 on the competence of testing and calibration laboratories requires that these laboratories shall apply procedures for estimating the uncertainty of their measurement results. The general principles of uncertainty evaluation used in this paper are based on the Guide to the Expression of Uncertainty in Measurement (GUM) and the Guide elaborated in ITB, concerning the uncertainty in measurements of resistance. One of the possibility is to evaluate the budget of uncertainty, taking into account all components that contribute significantly to the final result. In case of the sound absorption coefficient measurement, carried out according to the standard PN-EN ISO 354:2005, the overall uncertainty is first of all affected by the reverberation times T1, T2 and the power attenuation coefficients m1 and m2, calculated according to the PN-ISO 9613-1:2000. representing the climatic conditions in the reverberation room. In spite of very little difference between the values m1 and m2 describing the changes of climatic conditions (usually, it is the case in laboratory), logarithmic-exponential form of the coefficient function causes that the uncertainty of measurement results increase with frequency very fast. Particularly for the high frequencies, the values of uncertainty are very important. Due to the lack of interlaboratory tests, enabling the determination of uncertainty in measurement of sound absorption coefficient in a reverberation room, the only possibility is to determine the uncertainty by the given laboratory. In the frame of research work NA-62 the own method, has been developed, connected with the measuring equipment and the methodology of measurement used in Acoustic Laboratory of Building Research Institute (ITB).

Słowa kluczowe

PL

pomiar akustyczny; niepewność pomiaru; współczynnika pochłaniania dźwięku; komora pogłosowa; metoda badań; obliczanie; norma międzynarodowa; norma polska

EN

acoustic measurement; measurement uncertainty; sound absorption coefficient; reverberation room; test method

• Wydawca: Instytut Techniki Budowlanej
• Czasopismo: Prace Instytutu Techniki Budowlanej
• Rocznik: 2011
• Tom: R. 40, nr 1
• Strony: 3--13
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., il.

Twórcy

autor

Iżewska A.

autor

Czyżewski K.

• Instytut Techniki Budowlanej, 02-656 Warszawa, ul. Ksawerów 21

Bibliografia

• [1] PN-EN ISO/IEC 17025:2005 Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących
• [2] Wyrażanie niepewności pomiaru. Przewodnik. GUM, Warszawa 1999
• [3] Brunarski L: Wyznaczanie niepewności wyników badań wytrzymałościowych. Poradnik. Seria: Instrukcje, Wytyczne, Poradniki, 435/2008. ITB, Warszawa 2008
• [4] PN-EN ISO 354:2005 Akustyka- Pomiar współczynnika pochłaniania dźwięku w komorze pogłosowej
• [5] PN ISO 9613-1:2000 Akustyka - Tłumienie dźwięku podczas propagacji w przestrzeni otwartej - Obliczanie pochłaniania dźwięku przez atmosferę
• [6] Fotowicz P.: Obliczanie niepewności rozszerzonej metodą analityczną opartą na splocie rozkładów wielkości wejściowych. Pomiary Automatyka Kontrola, nr 1/2005
• [7] Fotowicz P.: Metoda wyznaczania współczynnika rozszerzenia w procedurach szacowania niepewności pomiaru. Pomiary Automatyka Robotyka, nr 10/2003
• [8] PN-EN ISO 354:2000 Akustyka- Pomiar współczynnika pochłaniania dźwięku w komorze pogłosowej