Rozważania na temat ryzyka poznawalnego i losowego

• Autorzy: Rak J. R.

Warianty tytułu

EN

Considerations on the subject of cognisable and random risk

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

To co się wydaje często nieprzewidzialnym i niekontrolowanym zdarzeniem, w rzeczywistości okazuje się logicznym, możliwym do opanowania i wyjaśnienia. Celem pracy jest analiza ryzyka związanego z funkcjonowaniem systemu zaopatrzenia w wodę (SZW), ze szczególnym rozróżnieniem ryzyka czysto losowego i ryzyka poznawalnego. Dokonano charakterystyki obu rodzajów ryzyka. W warunkach gospodarki rynkowej decyzje podejmowane przez operatora SZW obarczone są ryzykiem. Zaproponowano matematyczny zapis formuły Bayesa uwzględniający czynnik zaskoczenia i istotności zdarzenia awaryjnego. W wypadku braku rozpoznania ryzyka możliwa jest jego dywersyfikacja. Rozpoznanie ryzyka pozwala na jego retencję w ramach firmy wodociągowej. Istnieje wtedy możliwość zarządzania poznawalnym ryzykiem i sprowadzenie jego wielkości do poziomu akceptowalnego.

EN

This what often seems to be an unforeseeable and uncontrolled event, in reality appears to be logical, possible to being controlled and explained. The purpose of the work is to analyse risk connected with water supply system (WSS) operation, especially distinguishing between purely random risk and cognisable risk. Both types of risk have been analysed. In conditions of market economy decisions made by the WSS operator are burdened by risk. The mathematical Bayes' formula, taking into account a factor of surprise and importance of failure, has been proposed. When the risk is not recognised there is a possibility to diversify it. The recognition of risk allows its retention within the frames of waterworks. Then there is a possibility to manage cognisable risk and to reduce it to the acceptable level.

Słowa kluczowe

PL

ryzyko poznawalne; ryzyko losowe

EN

cognisable risk; random risk

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Budownictwo i Inżynieria Środowiska
• Rocznik: 2010
• Tom: z.57[271], nr 1
• Strony: 129--139
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., il.

Twórcy

autor

Rak J. R.

• Politechnika Rzeszowska

Bibliografia

• 1. Agar D.: Inteligencja ryzyka -jak nauczyć się zarządzania niewiadomym. Wydawn. Helion, Gliwice 2008.
• 2. Modarres M., Kaminsky M., Krivsor V.: Reliability engineering and risk analysis. Marcel Dekker, New York 1999.
• 3. Porter M.E.: Przewaga konkurencyjna - osiąganie i utrzymywanie lepszych wyników. Wydawn. Helion, Gliwice 2006.
• 4. Rak J., Tchórzewska-Cieślak B.: Czynniki ryzyka w eksploatacji systemów zaopatrzenia w wodę. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2007.
• 5. Rak J., Tchórzewska-Cieślak B.: Metody analizy i oceny ryzyka w systemie zaopatrzenia w wodę. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2005.
• 6. Stewart M., Melchers R.: Probabilistic risk assessment of engineering systems. Chapman and Hali, London 1997.
• 7. Tham H. (ed.): Handbook of reliability engineering. Springer, London 2003.