Ekotoksykologia wybranych roślin leczniczych z obszaru Ziemi Cieszyńskiej

• Autorzy: Kwapuliński J. , Kowal J. , Bogunia M. , Bogunia E. , Bogunia M. , Mirosławski J.

Warianty tytułu

EN

Ecotoxicology of selected medicinal plants from the Cieszyn Area

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zaprezentowano podstawowe informacje z zakresu ekotoksykologii roślin leczniczych. Charakterystyka statystyczna zmian zawartości Fe, Mn, Pb, Ni, Cu, Zn, Cd, Cr, Co w roślinach leczniczych obejmowała określenie parametrów: zawartości odpowiadającej średniej arytmetycznej, geometrycznej, 10, 50, 90, 95 percentylowi, zakresu zmian, ilorazu zawartości odpowiadający średniej geometrycznej i 95 percentylowi, współczynnika zmienności oraz parametrów charakteryzujących rozkład częstości występowania. Zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego metalami na przykładzie roślin leczniczych dobrze odzwierciedlają współczynniki ekotoksykologiczne (indeks geokumulacyjny, współczynnik kontaminacji, współczynnik wzbogacenia). Zawartość metali odpowiadająca 10 percentylowi odpowiada warunkom homeostazy danej rośliny i może być wykorzystana jako pomocnicze kryterium weryfikacji zbieranych gatunków roślin leczniczych. Dostrzeżono gatunkowe zróżnicowanie zdolności do kumulowania Fe, Mn, Pb, Ni, Cu, Zn, Cd, Cr, Co przez rośliny lecznicze, co wskazuje na możliwość wybiórczego wykorzystania roślin do bioindykacji metali.

EN

The study presents basic information on ecotoxicology of medicinal species. A statistical characteristics of Fe, Mn, Pb, Cu, Zn, Cd, Cr and Co content changes in medicinal species comprised determination of such parameters as: content corresponding to an arithmetic and geometric mean, 10, 50, 90, 95 percentile, range of changes, content quotient corresponding to geometric mean and 95 percentile, variability coefficient and parameters characterising the distribution of occurrence frequency. Environmental contamination with metals on the example of medicinal plants appropriately represents ecotoxicological coefficients (geocummulation index, contamination coefficient, and enrichment coefficient). Metal content corresponding to 10 percentile is also corresponding to the homeocostasis of a given plant and may be used as a supportive criterion for verification of collected medicinal plant species. A diversification of Fe, Mn, Pb, Ni, Cu, Zn, Cd, Cr, Co accumulation by plants within the same medicinal species was observed what proves the possibility of a selective use of plants for bioindication.

Słowa kluczowe

PL

ekotoksykologia; roślina lecznicza; Ziemia Cieszyńska; współczynnik zmienności; zanieczyszczenie metalami

• Wydawca: Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
• Czasopismo: Problemy Ekologii
• Rocznik: 2002
• Tom: R. 6, nr 3
• Strony: 137--145
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., il.

Twórcy

autor

Kwapuliński J.

autor

Kowal J.

autor

Bogunia M.

autor

Bogunia E.

autor

Bogunia M.

autor

Mirosławski J.

• Akademia Medyczna, Katowice