Krajowa baza naturalnych i syntetycznych surowców siarczanowych

• Autorzy: Galos K. , Szlugaj J. , Wyszomirski P.

Warianty tytułu

EN

Home base natural and synthetic sulphate raw materials

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono krajową bazę surowców siarczanowych - naturalnych (gipsy i anhydryty) i syntetycznych (gips z odsiarczania spalin). Podano charakterystykę surowcową złóż kopalin siarczanowych (niecka nidziańska, zapadlisko przedkarpackie, niecka północnosudecka, wał kujawsko-pomorski) i omówiono źródła syntetycznych surowców siarczanowych. Ostatnio uruchomiono liczne stacje odsiarczania spalin, w tym w części elektrowni instalacje odsiarczania metodą mokrą wapienną z desulfogipsem jako produktem końcowym procesu (Bełchatów, Jaworzno III, Opole, Konin, Połaniec, Łaziska, Kozienice, Dolna Odra). Innym ogromnym źródłem wtórnym gipsu są fosfogipsy stanowiące odpad powstający w procesie produkcji kwasu fosforowego metoda, mokrą ekstrakcyjną z fosforytów i apatytów, wytwarzane przez Zakłady Chemiczne POLICE, GZNF FOSFORY Gdańsk i Zakłady Chemiczne WIZÓW, składowane na hałdach tych zakładów.

EN

The home sulphate raw materials base - both natural (gypses and anhydrites) and synthetic (desulphogypsum) is presented. The characteristic of the deposits of sulphate raw materials (Nidian syncline, Subcarpathian depression, North-Sudetic syncline, Cuiavian-Pomeranian ridge) is given and the sources of synthetic sulphate raw materials is discussed. Recently numerous flue gases desulphurization stations have been put in motion, in this in some power plants the installations working by wet lime method with the desulphogypsum as final product of the process (Bełchatów, Jaworzno III, Opole, Konin, Połaniec, Łaziska, Kozienice, Dolna Odra). An another big, secondary source of gypsum are phosphogypses, being the waste originating in the manufacturing process of phosphoric acid by wet extraction method of phosphorites and apatites, produced in Chemical Works POLICE, Phosphoric Fertiiizers Works FOSFORY Gdańsk and Chemical Works WIZÓW, stored on the dumps in these plants.

Słowa kluczowe

PL

surowiec siarczanowy; surowiec naturalny; surowiec syntetyczny; Polska; złoże; gips; anhydryt

• Wydawca: Fundacja Cement, Wapno, Beton
• Czasopismo: Cement Wapno Beton
• Rocznik: 2002
• Tom: R. 7/69, nr 5
• Strony: 220--223
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., il.

Twórcy

autor

Galos K.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków
• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki, Kraków

autor

Szlugaj J.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

autor

Wyszomirski P.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki, Kraków

Bibliografia

• 1. Kasprzyk A., Distribution of strontium in the Badenian (Middle Miocen) gypsum deposits of the Nida area, southern Poland. Geol. Quarterly 38, No.3,(1994) 497.
• 2. Praca zbiorowa (red. S. Przeniosło), Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce według stanu na 31.12.2000. Wyd. PIG, Warszawa 2001.
• 3. Praca zbiorowa, Weryfikacja bazy zasobowej gipsów i anhydrytów pod kątem wartości surowcowej złóż i ochrony środowiska. PG Kraków, 1996 (materiały niepublikowane).
• 4. Tchórzewska D., Stalmach E., Złoża gipsu i anhydrytu. Cement-Wapno-Gips XXXIV/XLVIII, Nr 11-12, (1981) 260.
• 5. Wedepohl K.H., Handbook of geochemistry. Vol. II-4. Springer-Verlag, Berlin-Heidelberg-New York 1978.
• 6. Uberman R., Gałaś Z., Problem wznowienia eksploatacji złoża alabastru w Łopuszce Wielkiej. Górn, Odkrywk. 26, Nr 4-6, 170 (1984).
• 7. Praca zbiorowa (red. K. Dziedzic, S. Kozłowski, A. Majerowicz, L. Sawieki), Surowce mineralne Dolnego Śląska. Wyd. PAN, Wrocław 1979.
• 8. Janeczek J., Kozłowski K., Żaba J., Zbieramy minerały i skały. Wyd. Geologiczne, Warszawa 1991.
• 9. Rocznik Statystyczny Rzeczpospolitej Polskiej 2001. Główny Urząd Statystyczny, Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2001.
• 10. Burkowicz A., Galos K., Kamyk J., Lewicka E., Smakowski T., Szlugaj J., Minerals Yearbook of Poland 1995-1999. Wyd. Pracownia Polityki Surowcowej, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków, 2001.
• 11. Galos K., Szlugaj J., Supply and demand of gypsum raw materials in Poland. Gosp. Sur. Min. 17, z. 4, 5 (2001).
• 12. Roszczynialski W., Gawlicki M., Skrzyczewski E., Pilch Z., Wpływ nowych technologii spalania węgla i odsiarczania gazów odlotowych na gospodarkę odpadami energetycznymi. VIII Konf. "Aktualia i Perspektywy Gospodarki Surowcami Mineralnymi", Jurata 1998, Mat. Konf., B11-1.
• 13. Kijkowska R., Kowalczyk J., Mazanek C., Pawłowska-Kozińska D., Fosfogips apatytowy - surowiec do otrzymywania ziem rzadkich i gipsu. Wyd. Geologiczne Warszawa, 1988.