Śmigłowce liczą sobie 90 lat

• Autorzy: Witkowski R.

Warianty tytułu

EN

Helicopters are 90 years old

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pierwszy swobodny lot śmigłowca pilotowanego przez Paula Cornu odbył się w 1907 roku. Jest wiele przyczyn, dla których to pionierskie osiągnięcie nie doczekało się takiego rozgłosu jak lot Wrighta. Do najważniejszych zaliczyć trzeba to, że w odróżnieniu od samolotów, których rozwój po roku 1903 przebiegał w sposób nieprzerwany i gwałtowny, lot śmigłowca Cornu wcale nie rozpoczął procesu ciągłego rozwoju wiropłatów, jak również to, że w skuteczny rozwój śmigłowca i jego użyteczną wartość nikt na początku XX wieku nie wierzył. Faktem jest również, że w ciągu 35 lat, jakie dzieliły pierwszy lot śmigłowca Cornu w 1907 roku i wejście do służby pierwszego śmigłowca użytkowego (FI 282 Koliber) w 1942, postęp był powolny i odbywał się cieniu efektownych osiągnięć samolotowych. Nie zmienia to jednak w niczym faktu, że poszczególne etapy drogi do dzisiejszych śmigłowców były pod wieloma względami fascynujące i zasługują na przypomnienie. Artykuł prezentuje kilka pionierskich konstrukcji obiektow latających będących "kamieniami milowymi" postępu w trudnej dziedzinie lotnictwa wiropłatowego. Są to m.in. śmigłowce Paula Cornu z 1907 r., Petroczego-Karmana-Zurovca z 1918 r., George'a de Bothezata z 1922 roku, Etienne'a Oemichena z 1923 r., CAGI 1-EA z 1930 r., wiatrakowiec Cierva C.30A z 1930 r., Gyroplane Brequeta-Doranda z 1933 r., Fw 61 Heinricha Fockego z 1936 r., VS-300 Igora Sikorsky'ego z 1939 r. i inne. Przedstawiono również informację o wyspecjalizowanych muzeach śmigłowcowych, w których można się zapoznać z konstrukcjami historycznymi.

EN

First free of a helicopter piloted by Paul Cornu took place in 1907 year. There are many reasons why this pioneer achievement hasn't reached such a fame as Wrights' flight. The main important one is that flight of Cornu's helicopter didn't begin any continuous process of rotorcraft development unlike planes, which were developed uniterrupteldy and rapidly after 1903. Moreover, nobody believed in effective development of helicopters and in its functional value in the beginning of XX century. The fact is that during the 35 years between the first flight of Cornu's helicopter in 1907 and entering the service of the first operational helicopter (FI 282 Kolibri) in 1942, progress was slow and kept in the background of brilliant aeroplane achievements. For all that facts, particular stages of the development to contemporary helicopters have been fascinating in many ways and are worthy of reminding. The article presents a few pioneer designs of flying objects, which were "milestones" on the way of progress in difficult range of rotocraft aviation. They are helicopters of Paul Cornu of 1907, Petroczy-Karman-Zurovec of 1918, George de Bothezat of 1922, Etienne Oemichen of 1923, CAGI 1-EA of 1930, autogiro Cierva C.30A of 1930, Gyroplane of Brequet-Dorand of 1933, Fw 61 of Heinrich Focke of 1936, VS-300 of Igor Sikorsky of 1939 and others. Information on specialised helicopters museums, where one may acquaint with historic designs is enclosed as well.

• Wydawca: Wydawnictwa Naukowe Instytutu Lotnictwa
• Czasopismo: Prace Instytutu Lotnictwa
• Rocznik: 1998
• Tom: nr 2/3 (153/154)
• Strony: 213--223

Twórcy

autor

Witkowski R.