Wyznaczanie niepewności typu A pomiarów o skorelowanych rezultatach obserwacji

• Autorzy: Dorozhovets M. , Warsza Z. L.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of the uncertainty type A of autocorrelated measurement observations

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Omówiono zasięg i ograniczenie zasad wyznaczania parametrów niepewności pomiarów wg zaleceń międzynarodowych zawartych w publikacji nazywanej akronimem GUM [1, 2]. Podano propozycję rozszerzenia zakresu stosowania obliczeń niepewności wyznaczanej metodą typu A obejmującą uwzględnienie w pomiarach wpływu skorelowania skorygowanych obserwacji. Polega ona na wprowadzeniu efektywnej liczby obserwacji. Jest ona mniejsza od rzeczywistej i oblicza się ją z funkcji autokorelacji. Proponowane rozszerzenie metody obliczeń niepewności typu A zilustrowano przykładem liczbowym zawierającym też jako poprzedzające operacje usunięcie trendu z "surowych" wartości obserwacji i sprawdzenie wybranego typu rozkładu.

EN

Principles of the estimation of uncertainty parameters introduced by the international guide named by acronym GUM [1] are given and their scope and limitations are discussed. Proposals of expanding the application range of the uncertainty evaluated by the type A method to the measurement in the case of correlated observations are presented. Effective number of observations is introduced, smaller then real one. It is calculated from the autocorrelation function of corrected observations. Proposed method has been illustrated by the numerical example included also as the beginning operations the linear trend elimination from uncorrected observation results and testing the chosed type of distribution.

Słowa kluczowe

PL

niepewność typu A; autokorelacja; rozkład prawdopodobieństwa

EN

type A uncertainty; autocorrelation; random distribution

• Wydawca: Wydawnictwo PAK
• Czasopismo: Pomiary Automatyka Kontrola
• Rocznik: 2007
• Tom: R. 53, nr 2
• Strony: 20--24
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys., wykr., wzory

Twórcy

autor

Dorozhovets M.

autor

Warsza Z. L.

• Zakład Metrologii i Systemów Pomiarowych Politechniki Rzeszowskiej,

Bibliografia

• [1] Guide to the Expression of Uncertainty in Measurement, ISO 1992, revised and corrected 1995.
• [2] Wyrażanie Niepewności Pomiaru. Przewodnik. Tłum. i komentarz J. Jaworskiego, Wydawnictwo Głównego Urzędu Miar, Alfavero, Warszawa 2002.
• [3] International Vocabulary of Basic and General Terms In Metrology. 2nd ed. ISO 1993, wyd. polskie według tłumaczenia J. Dudziewicza, Główny Urząd Miar, Warszawa 1993.
• [4] Guide to the Expression of Uncertainty in Measurement, Supplement 1. Numerical Methods for the Propagation of Distribution - rojekt dokumentu Międzynarodowego Biura Miar 16.03.2004.
• [5] Piotrowski J., Kostyrko K.: Wzorcowanie Aparatury Pomiarowej, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2000.
• [6] Skubis T.: Podstawy metrologicznej oceny wyników pomiaru. Wyd. Politechniki Śląskiej Gliwice 2004.
• [7] Rabinovich S. G.: Measurement Errors and Uncertainties Theory and Practice 3th ed. Springer 2005.
• [8] Nien Fan Zhang: Calculation of the uncertainty of the mean of autocorrelated measurements. Metrologia 43 (2006) s.276-281.
• [M1] Tylor J. R.: Wstęp do analizy błędu pomiarowego. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995 (tłum. oryginału ang.: An Introduction to error analysis. The study of uncertainties in physical measurements Oxford University Press California 1982).
• [M2] Korn G. A., Korn T. M.: Mathematical Handbook for Scientists and Engineers McGraw-Hill, Co. N. York San Francisco 1968 (tum. pol.: Matematyka dla pracowników naukowych i inżynierów. PWN Warszawa 1983).