Dokładność pomiaru kół zębatych z wykorzystaniem współrzędnościowej techniki pomiarowej

• Autorzy: Grzelka M.

Warianty tytułu

EN

The Accuracy of the Gear`s Measurement with the Co-ordinate Measuring Machine

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niektórzy producenci współrzędnościowych maszyn pomiarowych (WMP) oferują dodatkowe specjalizowane programy pomiarowe jak na przykład programy do pomiaru kół zębatych. Bardzo istotną sprawą jest dokładna metrologiczna analiza procesu i dokładności pomiaru koła zębatego z wykorzystaniem WMP. Z powodu braku analiz metrologicznych istniejących programów i braku możliwości dotarcia do poszczególnych algorytmów pomiarowych autor stworzył własne algorytmy i przeprowadził dokładną metrologiczną analizę błędów pomiaru elementarnych odchyłek wykonawczych kół zębatych. Powstałe alagorytmy, program i analiza metrologiczna dokładności pomiaru kół zebatych z wykorzystaniem współrzędnościowej techniki pomiarowej (WTP) są podstawą do zrealizowania kompleksowych pomiarów kół zębatych. Metoda pomiarów kompleksowych kół zębatych wiąże ze sobą nowoczesną technikę pomiarową oraz symulację współpracy jednostronnej kół zębatych, dając w efekcie końcowym odchyłki: kinematyczną i dynamiczną, jako całościowe parametry dokładności opisujące badane koła zębate.

EN

Some of the producers of the co-ordinate measuring machines (CMM) deliver many additional measuring programs for the measurement of the gears. It is of great importance to carry out the accurate metrological analysis of the measuring process and the final error of the gears` measurement with the CMM. Because it appeared impossible to analyze existing algorithms, the author created his own version and carried out the precise metrological analysis of the accuracy of basic gears` deviations measurement. The worked out algorithms, software and metrological analysis of the CMM`s gears measurement accuracy is a basis for the complex measurement of the gears. The complex measuring method includes modern measuring devices and single flank measurement simulation. The final results are cinematic and dynamic deviations of the gear, the complex parameters describing the whole gear.

Słowa kluczowe

PL

współrzędnościowa technika pomiarowa; koła zębate; pomiary współrzędnościowe kół zębatych

EN

coordinate measuring machines; coordinate measurement of gears

• Wydawca: Wydawnictwo PAK
• Czasopismo: Pomiary Automatyka Kontrola
• Rocznik: 2004
• Tom: R. 50, nr 2
• Strony: 18--22
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys., tab., wzory

Twórcy

autor

Grzelka M.

• Zakład Metrologii i Systemów Pomiarowych, Instytut Technologii Mechanicznej, Politechnika Poznańska,

Bibliografia

• [1] E. Ratajczyk: Współrzędnościowa technika pomiarowa. Maszyny i roboty pomiarowe. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1994.
• [2] T. Pfeifer, A. Hemdt: Berechnung der Basiselemente und dir Tasterkompensation in der Koordinatenmesslechnik, Technisches Messen 57, 3, Oldenbourg Verlag, 1990.
• [3] J. Chajda, W. Woliński, A. Gazdecki: Model zazębienia zarysów ewolwentowych jako integralny element procesu pomiarowego kół zębatych, Materiały Konferencji „Koła zębate KZ'93" Poznań 1993, s. 20-25.
• [4] ISO 10360-2 Coordinate metrology - Part 2: Performance assessment of coordinate measuring machines. CH 1211 Geneve 20. Switzerland 1994.
• [5] DIN 3962
• [6] J. Chajda, M. Grzelka: Możliwości kompleksowej oceny dokładności kół zębatych na współrzędnościowych maszynach pomiarowych. III Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Współrzędnościowa technika pomiarowa" Szczyrk'98, Zeszyty Naukowe z. 28, Konferencje nr 44 (1998), str. 21-28.
• [7] M. Grzelka: The research methods of single flank testing of gears by means of simulation of elementary deviations measured with coordinate machines. Measurement'99, 2nd International Conférence on Measurement Smolenice Castle, Słowacja. April 26-29 1999, s. 293-296.
• [8] J. Chajda, M. Grzelka: The Algorithm of the Gears Measurement with a CMM; XVI IMEKO World Congress. Wien-Vienna September 25-28, 2000 Proccedings Volume Topic 14 - Measurement of Geometrical Ouantities, Topic 25 - Qality Management, s. 51-56.
• [9] M. Grzelka: Analiza dokładności pomiaru kół zębatych na współrzędnościowych maszynach pomiarowych, Konferencja Naukowo-Techniczna Koła Zębate: Warstwa wierzchnia, wytwarzanie, pomiary, eksploatacja, Politechnika Poznańska, Poznań, 15 listopada 2000, ss. 19-26.
• [10] M. Grzelka: Analiza wpływu odchyłek wykonawczych koła zębatego na błędy ich wyznaczenia. Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej Mechanika z. 57 Konferencja Naukowo-Techniczna Koła Zębate: Warstwa wierzchnia, wytwarzanie, pomiary, eksploatacja. Politechnika Rzeszowska, Rzeszów, 15 listopada 2001, ss. 69-78.