Metallurgy of copper in the context of metallographic analysis of archeological materials excavated at the Market Square in Krakow

• Autorzy: Garbacz-Klempka A. , Rzadkosz S.

Warianty tytułu

PL

Metalurgia miedzi w kontekście badań metaloznawczych zabytków archeologicznych z Rynku Głównego w Krakowie

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper looks at the history of copper exploitation and smelting from ancient times. Historical background serves the purpose of presenting research issues associated with archaeological samples gained through excavations at the Market Square in Krakow, that is semi-products deriving from the copper and ore recovery process. Copper imported from the area of the present-day Slovakia was given the greatest importance in medieval Poland. Krakow then played a key role in the European copper trade. In the 15th century, a copper smelter in Mogila near Krakow handled raw copper rafination. Availability of raw materials enabled rapid development of foundry. Traces of activities associated with metal (mostly copper and lead) preparation for trading and production date back to the 13th century; the peak period was the 15th century. The said materials expand the database of metallographic analysis of archaeological materials and provide opportunities for comparison of local finds with domestic and European collections; this in turn will contribute to better understanding of old metallurgical and foundry processes.

PL

Praca przybliża zagadnienia związane z eksploatacją i wytapianiem miedzi od czasów starożytnych. Tło historyczne służy przedstawieniu kwestii badawczych związanych z materiałem archeologicznym pozyskanym, w ramach prac wykopaliskowych na Rynku Głównym w Krakowie, w postaci półproduktów z procesu otrzymywania miedzi z rud. W Polsce w okresie średniowiecza największe znaczenie miała miedź importowana z terenów Słowacji. Kraków wówczas odgrywał wielka rolę w handlu miedzią w skali europejskiej. W XV wieku działała huta miedzi w Mogile pod Krakowem, w której następował proces rafinacji miedzi surowej. Dostepność surowca była jednym z czynników umozliwiających szybki rozwój odlewnictwa. Na Rynku w Krakowie ślady działalności związanej z przygotowaniem metalu (głównie miedzi i ołowiu) do handlu i produkcji pojawiają się od XIII wieku, a nasilają w wieku XV. Posiadany materiał pozwoli wzbogacić bazę analiz metaloznawczych zabytków archeologicznych i poszerzy mozliwości porównania miejscowych znalezisk z krajowymi i europejskimi zbiorami, co przyczyni się do lepszego rozpoznania dawnych procesów metalurgicznych i odlewniczych.

Słowa kluczowe

EN

copper; archaeometallurgy

PL

miedź; archeometalurgia

• Wydawca: Institute of Metallurgy and Materials Science of Polish Academy of Sciences ; Committee of Materials Engineering and Metallurgy of Polish Academy of Sciences
• Czasopismo: Archives of Metallurgy and Materials
• Rocznik: 2009
• Tom: Vol. 54, iss. 2
• Strony: 281--288
• Opis fizyczny: Bibliogr. 6 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Garbacz-Klempka A.

autor

Rzadkosz S.

• FACULTY OF FOUNDRY ENGINEERING, AGH UNIVERSITY OF SCIENCE AND TECHNOLOGY, 30-059 KRAKÓW, 23 REYMONTA STR., POLAND

Bibliografia

• [1] T. Dziekoński, Metalurgia miedzi, ołowiu i srebra Dziekański Europie środkowej od XV do końca XVIII w., Wrocław, Warszawa, Kraków 1963.
• [2] T. Mikoś, Górnicze skarby przeszłości. Od kruszcu do wyrobu i zabytkowej kopalni, Kraków 2008.
• [3] J. Ostoja - Zagórski, Polska w starożytności, Poznań 1998.
• [4] J. Pazdur, Postęp techniczny w Polsce doby odrodzenia, Warszawa, 1954.
• [5] J. Piaskowski, Metalurgia w Historii naturalnej G. Pliniusza Starszego, Archeologia t. IX, 1957.
• [6] Historia kultury materialnej Polski w zarysie, T. II od XIII do XV wieku, pod red. A. Rutkowskiej-Płachcińskiej, Wrocław 1978.