Zapachy w pomieszczeniach. Postrzeganie, pomiar i eliminacja. Część 1. Postrzeganie zapachu

• Autorzy: Kostyrko K.

Warianty tytułu

EN

Indoor air odours – perception measurement and reductionin concentration of odour. Part. 1. Perception of odours

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W części pierwszej cyklu publikacji starano się podać podstawowe informacje o zasadach postrzegania zapachów. Podano również w skrócie terminologię zjawisk związanych z węchem i metrologią zapachów. Starano się przybliżyć, w sposób zrozumiały dla kadry technicznej - fizjologię węchu. Omówiono podstawowe miary zapachu (w 2007 r. wdrożona będzie polska wersja normy PN-EN 13725: 2005 (U) dotyczącej olfaktometrii dynamicznej) i pojęcia związane z percepcją zapachu przez małe i duże grupy ludzi o różnych cechach. Starano się uwzględniać specyfikę percepcji zapachów przez ludzi, przebywających w pomieszczeniach wentylowanych. Następna 2, część artykutu nt. zapachów w pomieszczeniach obejmować będzie: ustalenia normatywne w PN-EN i w innych aktach normatywnych dotyczące jakości powietrza w pomieszczeniach, znaczenie kontroli zapachów w IAQ, jednostki biozanieczyszczeń (również zapachowych), stosowane klasyfikacje jakości powietrza wewnętrznego; pomiary stężenia zapachowego w jednostkach zapachowych (również w europejskich jednostkach zapachowych) wykonywane metodą olfaktometryczną, pobieranie próbek zapachu, typy olfaktometrów, inne metody pomiarowe wykorzystujące jako „przyrząd pomiarowy" zmysł węchu; pomiary stężeń odorantów pochodzących z różnych źródeł (również wody), pomiary uwzględniające specyfikę źródeł, metody pomiaru odorantów wieloskładnikowych przy wykorzystaniu „elektronicznego nosa" lub analizatorów stężeń substancji zapachowych (GC-MS oflaktometr) wzorce zapachów stosowane do kalibracji analizatorów. Kolejna 3. część artykułu o zapachach w pomieszczeniach obejmować będzie analizę źródeł złych zapachów, teorię i praktykę zmieniania zapachów w pomieszczeniach z uwzględnieniem zarówno metod eliminacji złych zapachów jak i szerzej, metod zmieniania zapachu w czasie i w przestrzeni pomieszczenia Przewiduje się opracowanie 2. i 3, czści artykutu w szerszym zespole autorów.

Słowa kluczowe

PL

wentylacja; klimatyzacja; zapach

EN

ventilation; air-condition; odour

• Wydawca: Ośrodek Informacji "Technika instalacyjna w budownictwie''
• Czasopismo: Instal
• Rocznik: 2007
• Tom: nr 1
• Strony: 37--43
• Opis fizyczny: Bibliogr. 33 poz.

Twórcy

autor

Kostyrko K.

• COBRTI INSTAL, Warszawa

Bibliografia

• [1] Abe H, i inni Anal. Chim. Acta, 239, 1990, 73.
• [2] Amoore J. E.: The stereochemical specificitiesof human olfactory receptors. Perfumery and Esential Oil Record, 43, 1952, s. 321-330.
• [3] ASHRAE Handbook - Fundamentals, Chapter 13. Odors, Atlanta 2005.
• [4] ASTM E544-99 Standard Practice for Supra-threshold Odór Intensity Measurement, ASTM, Philadelphia, 1999.
• [5] Bajgrowicz J. A., Frater G.: Chiral recognition of Sandalwood odorants, Enantiomer, 5 (3-4), 2000, s. 225-234.
• [6] Buck L, Axel R.: A novel multigene family may encode odorant receptors a molecular basis for odor recognition, Celi, 65, 1991, s. 175-187.
• [7] Chu U., Downes J. J.: Odourevoked auto-biographical memories: physological investi-gations of the Proustian Phenomena. Chemical Senses 25, 2000 s. 111-116.
• [8] Dravnieks A., Jarke F.: „Odor Threshold Measurement by Dynamie Olfactometry, Signifi-cant Operational variables." J. of th Air Pollution Control Association, 30, Dec. 1980, s. 1284-1289.
• [9] Good Practice Guide for Assessing and Managing Odour in New Zealand, 2005.
• [10] Harbome J. B.: Ekologia biochemiczna, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa, 1997.
• [11] Hepper, Wells; Chemical Senses, 30 (4), May 2005, s. 291-298.
• [12] http://www.leffingwell.com/chirality/chira-lity.html
• [13] http://nobei.prize/medicine/laureates/2004/press.html
• [14] Kośmider J., Mazur-Chrzanowska B., Wyszyński B.: Odory; Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• [15] Leffingwell J. C: Olfaction - Update No. 5, lef-fingwell Reports, Vol. 2, (No. 1), May-2002.
• [16] McGinley M. A., McGinley C. M. Performance Verification of Air Freshener Products and Other Odour Control Devices for Indoor Air Ouality Malodours, Report on the 8 Workshop on Odour and Emissions of Plastic Materials, Universitdt Kassel, Germany, 27-28 March 2006.
• [17] McGinley C. M., McGinley M. A., McGinley D. L: „OdorBasics", Understanding and Using Odor Testing, Report on the 22 Annual Hawaii Water Environment Association Conference, Honolulu, 6-7 june 2000.
• [18] Misselbrook F. H., Clarkson C. R., Pain 6. E: Relationship between Concentration and In-tensity of Odors for Pig Slurry and Broiler Houses. J, of Agricultural Engineering Research 55, 1993, s. 163-169.
• [19] Nimrnermark 5., Odour Impact, Doctoral Thesis, Svedish University of Agricultural Sciences, Alnarp 2004.
• [20] NPL Report COAM 12: Odour Measurement and Characterisation, National Physi-cal Laboratory, Teddington UK, 2002,
• [21] NPL Report COEM 56: Odour Standards, Me-asurement and Characterisation, National Physical Laboratory, Teddington UK, 2000
• [22] Odour assessment using odour source modelling. Government of South Australia, Adelaide 2006.
• [23] Pearce T. C: Computational Parallels between the Biological Olfactory Pathway and its Analogue „The Electronic Nose". Part I. Biological Olfaction; fiiosysfems, July 2000,
• [24] PN-EN 13725: 2005 (U) jakość powietrza - Oznaczanie stężenia zapachowego metodą olfaktometrii dynamicznej.
• [25] PN-EN 12255-9: 2005 Oczyszczalnie ścieków. Część 9 Kontrola zapachu i wentylacja.
• [26] PN-ISO 5492: 1997 Analiza sensoryczno. Terminologia.
• [27] Rice, Ken, The evolution and classification of Gprotein-coupled receptors, 1998 http://www.cis.upwnn.edu/~krice/recep-tor.htm!
• [28] R&D Technical Report P4-095AR: Assessment of Community Response to Odorous Emissions, Environment Agency, Bristol, 2002.
• [29] Technical notes. Draft Policy: Assessment and management of odour from stationary sources in NSW, January 2001, Environ-ment Protection Authority, Sydney, 2001.
• [30] Jim Jacob: Olfaction, Cardiff University UK, http://www.cf.ac.uk
• [31] Wielgosz, NPL Report: IETS and Vibrational Spectroscopy with STM, March 1998.
• [32] Wright R. fi: The Sense of Smell. CRC Press. BocaRaton, FI. (1982).
• [33] Mandat M/366 EU „Horizontal comple-ment to the mandates fo CEN/CENELEC concerning the execution of standardisation work for the development of horizontal standarised assessment methods for harmonised approaches relating to dangerous substan-ces under the construction Products Directive (CPD)", Bruksela, 2005.