Rola wodoru w inżynierii i eksploatacji warstwy wierzchniej

• Autorzy: Kula P.

Warianty tytułu

EN

The role of hydrogen in modern surface engineering

• Konferencja: Problemy metaloznawstwa w technice XXI wieku (2000 ; Kielce, Polska)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy omówiono genezę poznania, teorię i praktykę zużycia wodorowego części maszyn, jak również technologiczne metody przeciwdziałania tej katastrofalnej postaci eksploatacyjnego niszczenia tworzyw metalowych. Przedstawiono wyniki badań porównawczy odporności na objętościowe nawodorowanie próbek poddanych różnym procesom powierzchniowej obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej. Zaproponowano i potwierdzono wynikami badań doświadczalnych model niejednorodnego stężenia wodoru w utwardzanych warstwach wierzchnich wytwarzanych poprzez różnorodne odmiany procesu azotowania. Na jego podstawie wyprowadzono teoretycznie i potwierdzono doświadczalnie zjawisko "smarowania wodorem" przy tarciu suchym. Wykazano również korelacji pomiędzy zawartością wodoru w warstwie wierzchniej a trwałością warstwy granicznej oleju w warunkach smarowania elastohydrodynamicznego.

EN

The subject of the paper is the hydrogen's behaviour in the field of surface engineering, as well as during friction both in dry and lubricated frictional couples. The recently discovered phenomena, namely: the blocking of hydrogen diffusion by nitrided layers, selflubrication by hydrogen and the activity of absorbed hydrogen in the chemisorption of lubricants have been presented and explained.

Słowa kluczowe

EN

hydrogen; engineering surface

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Świętokrzyskiej. Mechanika
• Rocznik: 2000
• Tom: Z. 72
• Strony: 131--143
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Kula P.

• Politechnika Łódzka, Instytut Inżynierii Materiałowej i Technologii, 99 - 924 Łódż, ul.Stefanowskiego 1/15, tel.[phone],

Bibliografia

• [1] Garkunow D.N.: Tribotiechnika. Izd. Maszinostrojenije. Moskwa. 1989
• [2] Szpieñkow G.P.: Physicochemistry of Friction. Univeritetskoie. Mińsk. 1991
• [3] Szpieñkow G.P.: The Phenomenon of „Hydrogen Wear of Metals”. Proc. Interrtribo ‘93. Bratislava. 1993
• [4] Garkunow D.N., Polakow A.A.: Razwitie isledowanij wodorodnogo iznosa i nowyje zadaczi. Issledowanie wodorodnogo iznosa. Izd. Nauka. Moskwa. 1977. ss. 3-12
• [5] Poliakow A.A., Simalow J.S.: Elektrochimiczeskijc processy pri trienii, prowodiaszczije k obrazowaniju vodoroda. Issledovanie wodorodnogo iznosa. Izd. Nauka. Moskwa. 1977. ss. 31-34
• [6] Praca zbiorowa pod red. J. Flisa: Wodorowe i korozyjne niszczenie metali. Warszawa, PWN 1979
• [7] Simakow J.S.: O mechanodestrukcji i strukturirowanii polimerow pri sowmiestnom dispiergirowanii s mineralnymi soliami. Issledowanie wodorodnogo iznosa. Izd. Nauka. Moskwa. 1977. ss. 33-4
• [8] Simakow J.S., Polakow A.A.: Kataliticzeskije processy i ich rol w jawlenii nawodorożiwania metałłow pri trieni. Issledowanie wodorodnogo iznosa. Izd. Nauka. Moskwa. 1977. ss. 27-31
• [9] Kula P.: Sorpcja wodoru w warstwie azotowanej oraz jej wpływ na tarcie i zużycie. Zeszyty Naukowe PŁ. Łódź. 691. 1994
• [10] Kula P.: Analiza przydatności utwardzonych warstw wierzchnich w warunkach zużycia wodorowego. Mat. Konf. „Nowoczesne Technologie w Inżynierii Powierzchni”. Łódź-Spała. 1994. ss. 65-71
• [11] Kula P.: The Comparison of Resistance to „Hydrogen Wear” of Hardened Surface Layers. Wear. 178.1994. pp. 117-121
• [12] Kula P.: The „Self-Lubrication” by Hydrogen During Dry Friction of Hardened Surface Layers. Wear. 201.1996. pp. 155-162
• [13] Kula P.: Zjawisko samosmarowania wodorem przy tarciu suchym utwardzonych warstw wierzchnich. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn. 3. (103). 1995. ss. 449-470
• [14] Kula P.: Wpływ oddziaływania wodoru w procesie azotowania na wybrane własności mechaniczne stali 38HMJ. Rozprawa doktorska. Politechnika Łódzka. Łódź. 1982
• [15] Kula P., Haś Z.: O zjawisku oddziaływania wodoru z technicznymi stopami żelaza w trakcie procesów azotowania w atmosferach gazowych. Mat. III Międzynarodowej Konferencji Węgliki-Azotki-Borki. Poznań-Kołobrzeg. 1984. ss. 233-244
• [16] Kula P., Pietrasik R.: Hydrogen’s Interaction with Hardened Surface Layers in Dry and Lubricated Frictional Couples. Inżynieria Materiałowa. 4. 1998. ss. 1085-1091
• [17] Kula P., Pietrasik R., Wendler B., Jakubowski K.: Oddziaływanie wodoru w smarowanych węzłach ciernych. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn. 1. 1998. ss. 7-21
• [18] Kula P., Pietrasik R., Wendler B., Jakubowski K.: The Effect of Hydrogen in Lubricated Frictional Couples. Wear. 212. 1997. pp. 199-205
• [19] Kula P., Wendler B., Kołys B., Chmielecka J., Pietrasik R.: Wyznaczanie stężenia wodoru w warstwach wierzchnich metodą analizy chromatograficznej gazu anodowego. Tribologia. 3. 1997. ss. 261-272
• [20] Kula P., Gawroński Z., Jakubowski K., Pietrasik R.: Niskotemperaturowe badania dyfraktometryczne nawodorowanych warstw wierzchnich. Inżynieria Materiałowa. 6. 1997. ss. 237-241
• [21] Kula P., Pietrasik R.: Wpływ stanu warstwy wierzchniej na tarcie graniczne. Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej. Mechanika. 85. 1996. ss. 85-92
• [22] Kula P.,Pietrasik R.: Struktura warstw wierzchnich a tarcie graniczne. Materiały III Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej OBRÓBKA POWIERZCHNIOWA. Częstochowa - Kule. 1996. ss. 498-502
• [23] Kula P., Pietrasik R.: Mikromechanika i fizykochemia oddziaływania struktury warstwy wierzchniej na tarcie graniczne. Tribologia. 6. 1999. ss. 857-863
• [24] Pietrasik R.: Wpływ struktury warstwy wierzchniej części maszyn na tarcie graniczne. Rozprawa doktorska. Politechnika Łódzka. 2000
• [25] Haś Z., Kula P., Łojko W., Chabrajski T., Kaśka J., Sadłowski A.: Zastosowanie technologii azotonasiarczania gazowego w podzespołach pojazdów. Mat. I Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej nt. „Nowoczesne Technologie w Inżynierii Powierzchni” Łódź-Spała. 1994. ss. 33-38