Zdzisław Mączeński (1878-1961) - sylwetka architekta

• Autorzy: Szmitkowska A.

Warianty tytułu

EN

Zdzisław Mączeński (1878-1961) - a profile of an architect

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zdzisław Mączeński był ważną postacią polskiej architektury pierwszej połowy XX wieku. Jako wieloletni wykładowca na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, dwukrotnie pełnił funkcję dziekana tego Wydziału oraz prorektora uczelni. Przeprowadzone badania oparte zostały przede wszystkim na niezwykle bogatym archiwum projektowym Zdzisława Mączeńskiego, będącym w posiadaniu rodziny do dziś, co jest sytuacją unikatową wobec ogromnych strat w archiwach, jakie poczyniła w Warszawie II wojna światowa. Wgląd w domowe archiwum rodziny architekta był warunkiem pozyskania wiedzy dotyczącej kształtowania się tematyki projektowej oraz procesu dojrzewania projektowego warsztatu architekta. Analiza twórczości Mączeńskiego, przeprowadzona na tle epoki, umożliwiła ukazanie zawodowych osiągnięć architekta w kontekście ówczesnych tendencji w architekturze i ważnych wydarzeń historycznych. Ponadto przedstawiono dokonania Mączeńskiego na polu naukowym i dydaktycznym. Przeprowadzone badania stanowią znaczący wkład w wiedzę na temat sytuacji polskiej architektury w pierwszej połowie XX wieku. Wykazano, że Zdzisław Mączeński jest jednym z najwybitniejszych w architekturze polskiej reprezentantów istotnego, choć dotychczas niedocenianego, nieawangardowego nurtu XX-wiecznego modernizmu - monumentalnego modernizmu klasycyzującego, a u początków twórczości był jednym z aktywniej zaangażowanych architektów w kreowanie tzw. "nurtu swojskiego" (wernakularnego) polskiej architektury w pierwszej tercji XX wieku.

EN

Zdzisław Mączeński was an important figure in Polish architecture in the first half of the 20th century. He was also an academic teacher at the Warsaw Faculty of Architecture, its twice elected dean and a prorector of the University, closely involved with this institution. The research was mostly based upon the superb collection of his projects being in his family's possession until this day, which is a unique situation considering the massive destruction caused by the Second World War. The architect's family archive was fundamental to creating a picture of the architect’s work and to revealing his architectural syntax. The analysis of the architect's creations against the architectural backdrop of the time made it possible to show Mączeński's professional achievements in the context of the then tendencies in architecture and important historical events. Furthermore, Mączeński's achievements in the scientific and didactic fields were considered. The research on the profile of Zdzisław Mączeński made a meaningful contribution to the body of knowledge on the situation of Polish architecture in the first part of the 20th century. It has been proved that Zdzisław Mączeński is one of the most remarkable Polish representatives of Monumental Classicizing Modernism - an important non avant-gardist trend of the 20th century modernism. Besides, at the beginning of his professional career he was one of the architects actively engaged in creating the vernacular "style" in Polish architecture.

Słowa kluczowe

PL

Mączeński Zdzisław; Warszawa; architektura XIX w.; nurt swojski w architekturze polskiej; modernizm klasycyzujący

EN

Mączeński Zdzisław; Warsaw; 19th century architecture; vernacular "style" in Polish architecture; classicizing modernism

• Wydawca: Komitet Architektury i Urbanistyki PAN ; Politechnika Warszawska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 55, z. 4
• Strony: 117--130
• Opis fizyczny: fot., rys.

Twórcy

autor

Szmitkowska A.

• Pracownia Historii Architektury i Konserwacji Zabytków, Katedra Projektowania Architektonicznego, Wydział Architektury Politechniki Białostockiej