Odeon-buleuterion w hellenistycznych i rzymskich miastach Azji Mniejszej. Ze studiów nad budowlami użyteczności publicznej starożytności

• Autorzy: Golasz-Szołomicka H.

Warianty tytułu

EN

Odeon-bouleuterion in Hellenistic and Roman Cities of Asia Minor. From the studies on ancient public service buildings

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W antycznych miastach zachodniej części Azji Mniejszej zachowały się hellenistyczne buleuteriony i rzymskie odeony. Większość badaczy uważa, że odeony były małymi teatrami muzycznymi. A gdzie odbywały się posiedzenia rady miejskiej w miastach, w których nie było buleuterionów? Niektórzy badacze uważali, że w odeonach i nazywali je buleuterionami. Celem artykułu było sprawdzenie, jakie funkcje mogły pełnić odeony. Analiza usytuowania buleuterionów hellenistycznych i odeonów wykazała, że lokalizowano je podobnie w centrum miasta, przy agorze, lub w jej sąsiedztwie. Porównanie układów przestrzennych tych budowli także ujawniło liczne podobieństwa. Niektóre odeony wyróżniały się dekoracją sceniczną, która przesądzała o możliwości urządzania w nich przedstawień, ale równocześnie nie przeszkadzała w obradach rady miejskiej. W okresie rzymskim na omawianym terenie nie budowano buleuterionów, gdyż ich funkcję przejęły odeony. Usytuowane przy agorze, często także w pobliżu prytanejonu i świątyni, miały dogodne położenie dla członków rady miejskiej i widzów teatru.

EN

Hellenistic bouleuterions and Roman odeons were kept in ancient cities of the western part of Asia Minor. Most researchers think that odeons were small musical theatres. And when town council sessions took place in those cities that did not have bouleuterions? Some researchers thought - in odeons, and called them bouleuterions. The main aim of this article was checking for which function odeons performed. Analysis of the location of Hellenistic bouleuterions and odeons showed that they were located similarly in centre of city, near the agora, or in its neighborhood. Comparison of the spatial arrangements systems of those buildings also showed many similarities. Some odeons were distinguished by scenic decorations, which allowed for the possibility of organising performances therein, but simultaneously did not disturb debates of the town council. Bouleuterions were not built in the Roman period on the discussed terrain because odeons took over their function. Those buildings, situated near the agora and often near the prytanejon and temple, were conveniently located for members of the town council and theatre spectators.

Słowa kluczowe

PL

miasta Azji Mniejszej; starożytność; odeon; buleuterion

EN

minor Asia cities; antiquity; odeon; bouleuterion

• Wydawca: Komitet Architektury i Urbanistyki PAN ; Politechnika Warszawska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
• Rocznik: 2008
• Tom: T. 53, z. 4
• Strony: 47--65
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., fot., rys.

Twórcy

autor

Golasz-Szołomicka H.

• Zakład Historii i Teorii Architektury i Urbanistyki, Instytut Historii Architektury, Sztuki i Techniki, Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej

Bibliografia

• 1. E. Akurgal, Ancient civilisations and ruins of Turkey, Turkey 1990.
• 2. E. Akurgal, Griechische und römische Kunst in der Türkei, München 1987.
• 3. C. Bayburtluođlu, Lykia, Ankara 1975.
• 4. D. de Bernardi Ferrero, Teatri clasici in Asia Minore, Roma 1966 - 1974.
• 5. Encyklopedia sztuki starożytnej, Warszawa 1974.
• 6. G. Kleiner, Das römische Milet, Wiesbaden 1970.
• 7. G. Kleiner, Die Ruinen von Milet, Berlin 1968.
• 8. F. Krischen, K. Wulzinger, A. Gerkan, Antike Rathäuser, Berlin 1941.
• 9. K. hr. Lanckoroński, przy współudziale G. Niemann'a i E. Petersen'a, Miasta Pamfilii i Pizydyi, t. 1, Pamfilia, Kraków 1890, t. II, Pizydya, Kraków 1896.
• 10. Mała encyklopedia kultury antycznej, Warszawa 1966.
• 11. F. Miltner, Ephesos, Siadt der Artemis und des Johannes, Wien 1958.
• 12. S. Pudełko-Parnicki, Architektura starożytnej Grecji, Warszawa 1975.
• 13. M. Schede, Die Ruinen von Priene, Berlin 1964.
• 14. C. Toksöz, A travel guide to the historic treasures of Turkey, Istanbul 1977.
• 15. K. Ulatowski, Architektura starożytnej Grecji, Warszawa - Poznań 1962.
• 16. G. Wiplinger, G. Wlach, Ephesus, 100 Yard of Austrian Research, Vienne - Cologne - Weimar 1996.