Tytuł artykułu
Autorzy
Wybrane pełne teksty z tego czasopisma
Identyfikatory
Warianty tytułu
Where is the Old Town Hall in Olsztyn?
Języki publikacji
Abstrakty
Na przełomie XX i XXI w Olsztynie prowadzono prace remontowe na zespole zabudowy śródrynkowej tradycyjnie nazywanej Stary Ratusz. Podczas prac na południowym skrzydle zespołu usunięto tynki. Spod tynków ukazało się gotyckie lico ścian. Odkrycie średniowiecznej budowli było niespodziewane. W tradycji historyków zajmujących się dziejami miasta Olsztyna panowała opinia, że budynek olsztyńskiego ratusza spłonął podczas pożaru w 1621 r. Autorzy artykułu, pełniący wtedy nadzór konserwatorski nad pracami, inspirowani odkrytym artefaktem rozpoczęli badania architektury. Prace obejmowały badanie dokumentów, ikonografii, oraz weryfikację formułowanych wniosków, na istniejącym obiekcie. W wyniku tej pracy ustalono, że zachowana budowla, mimo kilkukrotnych przebudów, może pochodzić drugiej połowy XIV w. W trakcie prac badawczych ustalono, że gotyckie lico budynku zakryto około 1770 r. W tym okresie zachodni szczyt budynku runął i rozpoczęto prace remontowe związane z jego odbudową. Nową ścianę wzniesiono na nowym fundamencie. Te prace przypadają na pierwszy rozbiór Polski. Warmia, a wraz z nią Olsztyn objęła administracja Pruska. Możliwe, że chęć ukrycia obcych dla "teutońskiego ducha" dekoracji w ośli grzbiet, była powodem decyzji nakazującej tynkowanie budowli. Od tego czasu w dokumentach pojawiają się wzmianki mówiące o tym, że gotyckiego ratusza w Olsztynie nie ma. Ten stan trwał ponad dwieście lat, do czasu gdy spod warstw tynku odkryto średniowieczną budowlę. Podczas prac badawczych ustalono, że zachowany budynek pierwotnie pełnił funkcje domu handlowego. Podobne, zwykle o dwu kondygnacjach domy handlowe, zwane smatruzami stanowiły śródrynkową zabudowę średniowiecznych miast na terenie Śląska, oraz innych zachodnich miast. Wielokrotnie w późniejszym okresie piętro wielu takich domów handlowych adoptowano na salę rady. Podobnie postąpiono z budynkiem w Olsztynie. Podczas adaptacji pietra na salę posiedzeń rady przebudowano wschodni szczyt budynku. Po tej przebudowie otrzymał odkryty wystrój w ośle grzbiety. Obecnie po pracach konserwatorskich okazała średniowieczna budowla wypełnia olsztyński rynek i obok katedry, miejskiej bramy, zamku kapituły stanowi dopełnienie programu urbanistycznego średniowiecznego miasta w granicach reliktów murów obronnych.
At the end of the 20th century and the beginning of the 21st century, renovation works were conducted on the complex of the market square development traditionally called the Old Town Hall (Stary Ratusz) in Olsztyn. The work on the south wing of the complex included removal of plaster. The gothic face of the walls emerged from beneath the plaster. The discovery of medieval construction was unexpected. The tradition of historians of Olsztyn was dominated by the opinion that the Olsztyn town hall building was burned down in 1621. The authors of the article, at that time acting as conservation supervisors over the works, inspired by the discovered artefact, initiated architectural research. The work included examination of documents, iconography, and verification of formulated conclusions on the existing structure. As a result of these tasks, it was determined that the remaining structure, despite several reconstructions, may have originated from the second half of the fourteenth century. During the research activities, it was determined that the gothic face of the building was covered in circa 1770. In this period the western gable of the building collapsed and renovation works related to its reconstruction were initiated. The new wall was erected on the new foundation. These works took place during the first partition of Poland. Warmia, including Olsztyn, was taken over by the Prussian administration. It is possible that the intent to hide decorations foreign to the "Teutonic spirit" in ox spine, was the reason for the decision ordering to plaster the structure. From this time, the documents mention that there is no gothic town hall in Olsztyn. This state lasted for over two hundred years, until the time when the medieval construction was uncovered from beneath the layers of plaster. During the research works it was discovered that the remaining building originally served as a trading house. Similar, usually two storey trading houses, known as smatruzy, constituted market square development of medieval cities in Silies and other western cities. Very often, in the later period the floor of many such trading houses was adopted for a council room, as in the building in Olsztyn. During the adaptation of the first floor the eastern gable of the building was reconstructed into the council chambers. After this reconstruction it obtained the decoration in ox spines. Currently, after conservation works, the magnificent medieval building fills the Olsztyn market square, next to the cathedral, and together with the Cathedral, the city gate and the chapter house, supplements the urban program of the medieval city within the limits of the protective wall relics.
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
13--23
Opis fizyczny
fot., rys.
Twórcy
Bibliografia
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-article-BSW1-0052-0013
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.