Kamień w architekturze i rzeźbie Kaplicy Boimów we Lwowie

• Autorzy: Rembiś M. , Smoleńska A.

Warianty tytułu

EN

Stone in architecture and sculpture of the Boim family chapel in Lvov

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wykonane badania kamieniarki kaplicy Boimów wykazały obecność: opok, piaskowców krzemionkowych, wapieni organodetrytycznych i alabastrów oraz ich podobieństwo do utworów występujących w rejonie Lwowa. Stwierdzono zróżnicowany stan zachowania tych skał związany z ich wykształceniem i ekspozycją. Najlepszy wykazują alabastry i opoki, znajdujące się wewnątrz kaplicy, co związane jest z ich usytuowaniem zabezpieczającym przed oddziaływaniem wilgoci i nadmiernego zapylenia. Czynniki to miały natomiast duży wpływ na niżej położone elementy wykonane z wapienia, które dodatkowo niszczone były przez mikroorganizmy. Na deteriorację skał użytych w elewacjach zewnętrznych kaplicy miały wpływ wszystkie wymienione wyżej czynniki w połączeniu z intensywnymi opadami atmosferycznymi. W ich wyniku w wapieniach tworzyły się nawarstwienia gipsowo-pyłowe, bądź zachodziło rozpuszczanie węglanu wapnia. W silnie zawilgoconych piaskowcach zasiedlały się formy organiczne, a w warunkach niskich temperatur w ich porach krystalizował lód, doprowadzając do pęknięć skały. Uzyskane wyniki mogą stanowić podstawę dla dalszych, bardziej szczegółowych badań, niezbędnych przed rozpoczęciem zabiegów konserwatorskich.

EN

Having investigated the stones used in the Boim family chapel, the authors have identified opokas, siliceous sandstones, organodetrital limestones and alabasters and established their common features with the rocks occurring in the Lvov area. The state of preservation of the stones varies depending on their lithology and exposition. The best preserved are alabasters and opokas in the chapel interior because of their location that secures them from the dampness and excessive pollution with dust. On the other hand, these factors have considerably affected the limestone elements situated in lower part of the chapel whose additional damage has been inflicted by the action of microorganisms. All the factors mentioned combined with intensive precipitation have had their role in deterioration of the stones used in the outer facades of the chapel. As a result, gypsum-dust patinas have formed on the limestones or calcium carbonate was being dissolved. Considerably dampen sandstones have been colonized by various organisms, and at low temperatures ice crystallized in rock pores resulting in fracturing of the stones. The results obtained so far may represent a basis of further, more detailed investigations that are indispensable prior to the beginning of any conservation of the chapel stones.

Słowa kluczowe

PL

architektura sakralna; kamień; rzeźba

EN

sacral architecture; stone; sculpture

• Wydawca: Komitet Architektury i Urbanistyki PAN ; Politechnika Warszawska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
• Rocznik: 2007
• Tom: T. 52, z. 1-4
• Strony: 147--159
• Opis fizyczny: fot., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Rembiś M.

autor

Smoleńska A.