Tytuł artykułu
Autorzy
Wybrane pełne teksty z tego czasopisma
Identyfikatory
Warianty tytułu
Poznań and Szczecin at the beginning of the XX century under the influence of Berlin
Konferencja
Konferencja "Poznań w latach 1900-1990. Architektura - urbanistyka - przestrzenie chronione. Poznań a inne miasta Polski" (24-25.11.2005 ; Poznań, Polska)
Języki publikacji
Abstrakty
Poznań i Szczecin, podobnie jak Wrocław, Gdańsk czy Toruń należą do miast, których dzisiejsze oblicze urbanistyczne i architektoniczne w dużej mierze ukształtowane zostało na przełomie XIX i XX w. pod wpływem Berlina. Dziedzictwo epoki wilhelmińskiej zaważyło na działaniach architektów i urbanistów XX i początków XXI w. wszystkich wspomnianych powyżej miast. W Poznaniu widać to doskonale w działaniach polskich architektów okresu międzywojennego, tworzących PWK, jak rownież w koncepcjach dotyczących ulicy Św. Marcin - zarówno zrealizowanych, jak i tylko dyskutowanych. W Szczecinie znaczenie dzieł powstałych na przełomie stuleci widoczne jest zarówno w planach tworzenia nowego centrum tworzonych w latach trzydziestych przez Hansa Reichowa, a po 1945 r. przez Piotra Zarembę. Zabierając głos w dyskusji w ramach konferencji poświęconej architekturze Poznania w XX w., chciałbym skupić się nad kwestią związków Poznania i Szczecina z Berlinem w okresie od początków XX w. do I wojny światowej, a więc w okresie niezwykle istotnym dla architektury ośrodka berlińskiego. Kwestia to była już kilkakrotnie poruszana, w odniesieniu do Poznania przez Zofię Ostrowską-Kębłowską i Jana Skuratowicza, w stosunku do Szczecina przez Bogdanę Kozińską i piszącego te słowa. W moim obecnym wystąpieniu chciałbym się skupić nad zagadnieniem natury tych związków, wymagającym bez wątpienia dalszych studiów. Jest to istotne z pewnością w odniesieniu do Poznania, w którym rosnący wpływ architektury berlińskiej wpisywał się w zaostrzający się konflikt między polskim w przeważającej mierze społeczeństwem miasta a władzami pruskimi, wywołany coraz bardziej bezwzględną polityką germanizacyjną państwa. Jednak w przypadku Szczecina jest to kwestia równie ważna ze względu na szczególnie bliskie związki tego miasta z metropolią berlińską. Specyfikę sytuacji architektury Poznania i Szczecina można zatem odczytać porównując je ze sobą - w kontekście oddziaływania metropolii. Dzięki temu porównaniu można również wskazać zakres i charakter wpływów Berlina, a także stopień samodzielności obu ośrodków.
Poznań and Szczecin belong to the group of cities whose current imaged was, to a large extent, shaped at the end of the XIX and beginning of XX centuries under the influence of Berlin. For this reason, the nature of the relationship of Poznan and Szczecin with the Berlin metropolis is one of the most important issues that should be addressed in research regarding the architecture of these cities. In Poznan, the influence of Berlin architecture was reflected in the conflict between the Polish society and the Prussian authorities. This was also an important issue in Szczecin, due to the especially closes relationship of this city with the Berlin metropolis. Therefore, the specific situation of the architecture of Poznań and Szczecin can be understood by comparing them with one another - in the context of the influence of the metropolis, and by indicating the level of independency of both cities. The speech addressed the issue of the different historical context of Poznan and Szczecin and its impact upon architecture. Despite fundamental differences at this level, the architecture of both cities demonstrates many common features, similarities in the manner of reception of the Berlin patterns were clearly noticeable. This results from the similar situation of Szczecin and Poznań as cities dependent in several aspects on the Berlin metropolis. A vital factor making both of these cities similar was the privileged situation of Berlin architects related to the court and central offices in Prussia. They designed almost all governmental and imperial buildings i.e. the majority of monumental buildings, influencing in a fundamental manner the architecture of Wilhelm's Szczecin and Poznań. The lack of local institutions educating architects resulted in the fact that, architects educated in other centres, particularly in Berlin, worked in both Poznań and Szczecin. The majority of customers also looked to Berlin patterns. Berlin was the city they visited most often, and with which they had frequent business and social relations. Further comparative studies in this area are even more promising, and obviously they should not be limited to Szczecin and Poznań, but also include other cities that were under similar dependency of Berlin in the XIX and XX centuries.
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
94--98
Opis fizyczny
Twórcy
autor
Bibliografia
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-article-BSW1-0051-0010
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.