Lekcja romantycznego racjonalizmu Kolonii Lubeckiego i Staszica w Warszawie

• Autorzy: Kiciński A.

Warianty tytułu

EN

A lesson of the romantic rationalism of Lubecki and Staszic Colonies in Warsaw

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

A residential urban complex of Warsaw called Lubecki and Staszic Colonies was developed in the years 1920-1929, on a suburban open flat land which, until the first world war, was used as the Russian Army summer training ground. Its master plan, prepared by the City of Warsaw planning service was subdivided the area into three units. The central one was planned as a green space - a local park, which links neighbouring green area of the city water filters plant, and Mokotowskie Field. To the East and West from that focus place two condominiums (colonies) were planned and given names Lubecki Colony (eastern) and Staszic Colony (western). The height of buildings was diversified. As a principal 4 storey blocks of apartments were locared next to the major streets, while lower buildings two, three storey terraces, semidetached and detached houses were used in the inner space of the area, facing access, minor streets. The way the architecture of the quarter as a whole was treated was based on the design competition, however none of the winning designs was implemented in its full sense. Designs of particular housing blocks were commissioned to several other architects, among them were Antoni Dygat, and Roman Feliński. Its architectural "language" is characterised with modified historic motives of the Polish Renaissance style, but used in a limited and aesthetically controlled manner. The competition rules provide an interesting record of housing standards of that time thought as appropriate for the occupants budget, mostly workers of military and state police institutions. Interesting might be comparison with other housing estates built in Warsaw in the years 1925-1939, mostly by Warsaw Housing Co-operatives for lower income people which could be used as an illustration of the International Style idiom. Post-war (since 1945) history of the Colonies was not favourable to their cultural values. There are several reasons of that. One was its architectural character, and memory of its first occupants, as social groups identified with the 2nd Republic of independent Poland treated by Soviet sponsors of post-war Peoples Poland as en enemy. Another was post-war housing policy in general characterised with the lack of an appropriate current maintenance of housing stock. Finally tendency to increase use area of particular buildings with adding extra levels in the attics, and recently, under the pressure of market demands, location of new structures, which despite of the fact that the whole complex is a conservation area, are being built disregarding architectural values of the place. At the end the Author presents his newly designed housing and commercial building on the outskirts of Warsaw Central Area which, he says, was inspired with architecture and planning principles of the Colonies. It also explains the title of the article: "a lesson..."

Słowa kluczowe

PL

architektura międzywojenna; Kolonia Lubeckiego; Kolonia Staszica

• Wydawca: Komitet Architektury i Urbanistyki PAN ; Politechnika Warszawska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
• Rocznik: 2001
• Tom: T. 46, z. 2
• Strony: 192--203
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., fot., rys.

Twórcy

autor

Kiciński A.

Bibliografia

• J. Cegielski. Stosunki mieszkaniowe w Warszawie w latach 1864-1964, Warszawa 1968.
• M. M. Drozdowski, Warszawa w latach 1914-1939, w: Dzieje Warszawy, t. 4, Warszawa 1991.
• Encyklopedia Warszawy, Warszawa 1994.
• R. Feliński, Budowa miast, Lwów 1916.
• Ł. Heyman, Nowy Żoliborz, Warszawa 1976.
• J. Kasprzycki, Korzenie miasta, t. 4, Warszawa 1989.
• A. Kiciński, Rewaloryzacja - uroki skomplikowanych lokalizacji, „Architektura” 1977, nr 9/10.
• A. Kiciński, Dom na zakazanej ziemi, „Architektura” 1997, nr 4.
• A. Kiciński, Mieszkania przy trasie, „Magazyn Budowlany” 1998, nr 2.
• Konkurs ścisły Spółdzielni „Jedność”, „Architektura i Budownictwo” 1926, z. 7.
• W. Krassowski, Z zagadnień architektury warszawskiej dwudziestolecia międzywojennego, w: Sztuka XX wieku, Warszawa 1971.
• M. Leśniakowska, Architektura 1918-1939 w Warszawie, Warszawa 2000.
• M. Leśniakowska, Architektura w Warszawie, Warszawa 2000.
• S. Łoza, Architekci i budowniczowie w Polsce, Warszawa 1954.
• S. Łoza, Szkice warszawskie, Warszawa 1958.
• T. Mycek, Spotkania z mistrzami, Warszawa 1998.
• L. Niemojewski, Drogi polskiej architektury nowoczesnej. „Przegląd Techniczny” 1934, nr 26.
• E. Norwerth, Wystawa międzynarodowa architektury nowoczesnej, „Architektura i Budownictwo” 1926, z. 4.
• A. K. Olszewski, Nowa forma w architekturze polskiej 1900-1929, Warszawa-Wrocław-Kraków 1967.
• K. K. Pawłowski, Kierunki rozwoju urbanistyki polskiej okresu międzywojennego a ewolucja osiedla mieszkaniowego, w: Sztuka XX wieku, Warszawa 1971.
• K. K. Pawłowski. Początki polskiej nowoczesnej myśli urbanistycznej, w: Sztuka około 1900 w Europie Środkowej. Centra i prowincje artystyczne. Materiały międzynarodowej konferencji zorganizowanej w dniach 20-24 październik 1994, Kraków 1997.
• A. Raniecki, Dział mieszkaniowy wystawy „Mieszkanie i miasto”, „Architektura i Budownictwo” 1926, z. 6.
• E. Saarrinen, Munkkiniemi - Haaga ja Suur - Helsinki, Helsinki 1915.
• K. Saski, Planowanie miast w Polsce w okresie powojennym. „Architektura i Budownictwo” 1926, z. 6.
• H. Syrkus, Ku idei osiedla społecznego, Warszawa 1976.
• H. Syrkus, Społeczne cele urbanizacji, Warszawa 1984.
• Warszawa jaka była - oryginalne mapy stolicy sprzed 1939 i z 1945 roku, Warszawa 1984.
• I. Wisłocka, Awangardowa architektura polska, Warszawa 1968.
• J. Zieliński, Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy, Warszawa 1996.