Badanie podatności magnetycznej gleb na obszarze Krakowa jako wskaźnika ich zanieczyszczenia

• Autorzy: Wojas A.

Warianty tytułu

EN

Magnetic susceptibility study of soils in the area of Krakow as an indicator of soil pollution

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono wyniki pomiarów podatności magnetycznej górnej warstwy gleby na obszarze Krakowa. Pomiary były wykonane w sieci 2 x 2 km. Na ich podstawie skonstruowano mapę kappametryczną gleb Krakowa. Na badanym obszarze występuje rozległa anomalia podatności w rejonie huty ArcellorMittal Poland S.A. Maksymalna wartość, wynosząca 450 -10"5 SI, prawie dziewięciokrotnie przewyższa otrzymaną średnią wartość podatności gleb Krakowa. Wysoka podatność magnetyczna gleb występuje w centrum miasta (50-120) -10"5 SI. Podwyższone własności magnetyczne gleby są związane przede wszystkim z emisją pyłów z zakładu przemysłowego i z niską emisją (kotłownie, paleniska domowe) na obszarze miasta.

EN

The results of magnetic susceptibility investigations of topsoil in the Krakow area have been presented. Measurements were made in 2 x 2 km network. On this basis the magnetic susceptibility map of soils in the Krakow has been constructed. In the study area, an extensive susceptibility anomaly occurs around ArcellorMittal Poland SA steel plant. The maximum value, up to 450 • 10"5 SI is nearly nine times higher than the obtained average value of susceptibility of Krakow soils. The high soils magnetic susceptibility (50-120) -10"5 SI in the city centre is observed. Increased magnetic properties of soils are primarily associated with emission of dust from steel plant and with low-emission (boilers, home hearths) in the city.

Słowa kluczowe

PL

zanieczyszczenie wód; podatność magnetyczna gleb

EN

water pollution; magnetic susceptibility investigations

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Górnictwo i Geologia
• Rocznik: 2012
• Tom: T. 7, z. 2
• Strony: 287--299
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz.

Twórcy

autor

Wojas A.

• Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Bibliografia

• 1. Bartington Instruments Ltd.: Environmental Magnetic Susceptibility. Using the Bartington MS2 System - John Dearing, Oxford OX28 4GE, England, OM0409 Issue 8,1999.
• 2. Evans M. E. & Heller F.: Environmental Magnetism, Academic Press Elsevier Science, 2003.
• 3. Garrnin Ltd.: Garmin eTrex. Instrukcja obsługi, Excel Systemy Nawigacyjne, Szczecin 2000-2001.
• 4. Heller F., Strzyszcz Z., Magiera T.: Magnetic record of industrial pollution in forest soils of Upper Silesia, Poland. Journal of Geophysical Research, 1998, 103, B8, p. 17,767-17,774.
• 5. Magiera T., Lis J., Nawrocki J. & Strzyszcz Z.: Podatność magnetyczna gleb Polski, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 2002.
• 6. Magiera T.: Wykorzystanie magnetometrii do oceny zanieczyszczenia gleb i osadów jeziornych, Prace i Studia, Vol. 59, Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, Zabrze 2004.
• 7. Magiera T., Jabłoński M., Strzyszcz Z., Bzowska G.: Technogeniczne cząstki magnetyczne w pyłach atmosferycznych jako nośnik metali ciężkich, Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska PAN, 2009, s. 119-126.
• 8. Magiera T., Jabłońska M., Strzyszcz Z., Rachwał M.: Morphological and mineralogical forms of technogenic magnetic particles in industrial dusts, Atmospheric Environment, 2011,1/10.
• 9. Pasieczna A.: Atlas zanieczyszczeń gleb miejskich w Polsce, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 2003.
• 10. Polskie Towarzystwo Gleboznawcze: Roczniki gleboznawcze, Tom XL, Nr 3/4, Systematyka Gleb Polski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1989.
• 11. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi, Dziennik Ustaw, Nr 165, poz. 1359.
• 12. Sharma P. V.: Environmental and Engineering Geophysics, Cambridge University Press, 1997, p. 65-108.
• 13. Strzyszcz Z.: Magnetic susceptibility of soils in the areas influenced by industrial emissions. Soil Monitoring, Monte Verit?, Birkhäuser Verlag, Basel, 1993, p. 255-269.
• 14. Strzyszcz Z., Magiera T., Heller F.: The Influence Of Industrial Immissions On The Magnetic Susceptibility Of Soils In Upper Silesia. Studia Geophysica et Geodaetica, 1996, 40, p. 276-286.
• 15. Strzyszcz Z., Rachwał M.: Zastosowanie magnetometrii do monitoringu i oceny ekologicznej gleb na obszarach objętych wpływem emisji przemysłowych. Prace i Studia Vol. 78, IPIŚ PAN, Zabrze 2010, s. 90.
• 16. Uchwała Rady Państwa i Rady Ministrów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dn. 20 stycznia 1954 r. o nadaniu Zakładom Metalurgicznym w Nowej Hucie imienia Włodzimierza Lenina, Monitor Polski, 1954, Nr 8, poz. 173.
• 17. Urząd Miasta Krakowa: Raport o Stanie Miasta 1995, Kraków 1996.
• 18. Urząd Miasta Krakowa: Raport o Stanie Miasta 2001, Kraków 2002.
• 19. Urząd Miasta Krakowa: Raport o Stanie Miasta 2010, Kraków 2011.
• 20. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie: Raport o stanie środowiska naturalnego w województwie małopolskim w 2003 roku. http://www.krakow.pios.gov.pl/raport03/
• 21. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie: Raport o stanie środowiska województwie małopolskim w 2010 roku, Kraków 2011.