Zanieczyszczenie gleb na obszarze historycznej eksploatacji rud ZN-PB (rejon Lgoty)

• Autorzy: Aleksander-Kwaterczak U. , Ciszewski D.

Warianty tytułu

EN

Soil contamination in the are of the Zn-Pb ores historical exploitation (Lgota region)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przeprowadzono badania profili gleb w rejonie Lgoty w południowej części Wyżyny Olkuskiej na obszarze o długoletniej historii wydobycia i przetwórstwa rud cynkowo-ołowiowych. Profile zostały wykonane w sąsiedztwie zwałów poeksploatacyjnych, znajdujących się przy dawnych szybach wydobywczych tzw. warpiach. Na podstawie otrzymanych wyników oznaczeń stwierdzono wysokie koncentracje metali, głównie cynku, kadmu i ołowiu (odpowiednio 119,3-31 816, 1,7-741,9 oraz 43,3-8583 mg/kg), pozostające jednakże w ścisłym związku ze składem petrograficznym podłoża. Dobre właściwości buforowe gruntów, pH powyżej neutralnego oraz pokrycie zwartą roślinnością powodują, że obszar ten nie wymaga rekultywacji.

EN

Researches of soil profiles were conducted at Lgota in the southern part of Olkusz Upland in southern Poland, with a long history of mining and processing of zinc-lead ores. Profiles were outcropped at waste dump sites located at former shafts called "warpie". The analyses exhibit high heavy metal concentrations, particularly of Zn (119.3-31 816 mg/kg) of Cd (1.7-741.9 mg/kg) and of Pb (43.3-8583 mg/kg), which correspond with petrography of profiles. Good buffer properties, pH over neutral as well as dense plant cover make soil reclamation not necessary.

Słowa kluczowe

PL

zanieczyszczenie gleby; rejon Lgoty; eksploatacja rud

EN

soil pollution; Lgota region; ore exploitation

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Górnictwo i Geologia
• Rocznik: 2012
• Tom: T. 7, z. 2
• Strony: 23--33
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz.

Twórcy

autor

Aleksander-Kwaterczak U.

autor

Ciszewski D.

• Akademia Górniczo-Hutnicza

Bibliografia

• 1. Aleksander-Kwaterczak U., Ciszewski D., Szarek-Gwiazda E., Kwandrans J., Wilk- Wozniak E., Waloszek A.: Wpływ historycznej działalności kopalni rud Zn-Pb w Chrzanowie na stan środowiska wodnego doliny Matyldy. Górnictwo i Geologia, t. 5, z. 4, Gliwice 2010, s. 21-30.
• 2. Aleksander-Kwaterczak U., Helios-Rybicka E.: Contaminated sediments as a potential source of Zn, Pb and Cd for a river system in the historical metalliferous ore mining and smelting industry area of South Poland. J Soils Sediments, 2009, 9, p. 13-22.
• 3. Alvarez E., Fernandez Marcos M.L., Vaamonde C, Fernandez-Sanjurjo M.J.: Heavy metals in the dump of an abandoned mine in Galicia (NW Spain) and in the spontaneously occurring vegetation. Sci. Tot. Environ., 2003, 313, p. 185-197.
• 4. Górecki J., Szwed E.: Pozostałości dawnego górnictwa kruszcowego na Ziemi Krzeszowickiej. Prace Naukowe Inst. Górn. Pol. Wrocław, Vol. I l l , 2005, s. 83-92.
• 5. Kabata-Pendias A., Pendias H.: Biogeochemia pierwiastków śladowych. PWN, Warszawa 1999.
• 6. Kovacs E., Dubbin WE., Tamas J.: Influence of hydrology on heavy metal speciation and mobility in a Pb-Zn mine tailing. Environmental Pollution, 2006, 141, p. 310-320.
• 7. Lintnerova O., Sottnik P. I., Soltes S.: Abandoned Smolnik mine (Slovakia) - a catchment area affected by mining activities. Estonian J. of Earth Sc., 2008, 57, p. 104-110.
• 8. Maskall J., Whitehead K., Gee C, Thornton I.: Long-term migration of metals at historical smelting sites. Applied Geochemistry, 1996, 11, p. 43-51.
• 9. Molenda D.: Górnictwo kruszcowe na terenie złóż śląsko-krakowskich do połowy XVI wieku. Studia i Materiały z Historii Kultury Materialnej XV, Studia z Dziejów Górnictwa i Hutnictwa VIII. Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków 1963.
• 10. Molenda D.: Kopalnie rud ołowiu na terenie złóż śląsko-krakowskich w XVI-XVIII wieku. Z dziejów postępu technicznego w eksploatacji kruszców. Instytut Historii Kultury Materialnej PAN. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1972.
• 11. Navarro M.C., Perez-Sirvent C, Martinez-Sanchez M.J., Vidal J., Tovar P.J., Bech J.: Abandoned mine sites as a source of contamination by heavy metals: a case study in a semiarid zone. J. Geochem. Explor., 2008, 96, p. 183-193.
• 12. Pasieczna A.: Wpływ przemysłu na środowisko przyrodnicze regionu śląskokrakowskiego. Gospodarka Surowcami Mineralnymi, t. 24, z 2/2, 2008, s. 67-82.
• 13. Pruvot C, Douay F, Fourrier H, Waterlot C.: Heavy metals in soil, crops and grass as a source of human exposure in the former mining areas. J Soils Sediments, 2006, 6(4) :215-220.
• 14. Sterckeman T., Douay F., Proix N., Fourier H.: Vertical distribution of Cd, Pb and Zn in soils near smelters in the North of France. Environmental Pollution, 2000, 107, p.377-389.
• 15. Yang Y., Liu C, Pan W., Zhang G., Zhu W.: Heavy metal accumulation from zinc smelters in a carbonate rock region in Hezhang country, Guizhou Province, China. Water, Air, Soil Pollut. 2006,174, p. 321-339.