Kopaliny ilaste z nakładu KWB "Bełchatów", pole Szczerców - skład mineralny a parametry surowcowe

• Autorzy: Gąsiński A. , Sałaciński R.

Warianty tytułu

EN

Clays overlying lignite from Bełchatów deposit, Szczerców field-mineral composition and technological properties

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Rozpoczęcie udostępniania złoża węgla brunatnego z Pola „Szczerców" stwarza okazję do przeprowadzenie dokładnych badań kopalin towarzyszących, w tym skał ilastych z nadkładu. Podczas wizyt terenowych w latach 2006-2011 pobrano kilkanaście próbek z różnych poziomów tych skał. Wykonano badania mineralogiczne i geochemiczne, w szczególności w odniesieniu do minerałów ilastych. Uzyskane wyniki pozwoliły dokładnie określić skład chemiczny minerałów ilastych, w tym faz uważanych dotychczas za beidellity. Dodatkowo przeprowadzono szczegółowe badania pod kątem przydatności kopalin ilastych z nadkładu Pola "Szczerców" kątem tradycyjnej ceramiki budowlanej. Stwierdzono, że jedynie nieliczne skały, głównie z niższych poziomów zalegających nad serią ilasto-węglową. nadają się do formowania wyrobów ceramicznych. Pozostałe są zbyt wrażliwe na suszenie. Właściwości te łatwo można skorelować ze składem mineralnym próbek składem chemicznym minerałów ilastych z grupy smektytu.

EN

Start of exploitation of lignite in open pit "Szczerców" made possible to perform precise investigation of accompanying raw materials including clay rocks. During field excursions in 2006, 2009 and 2011 over ten samples were taken from different horizons of clay rocks overlying brown coal deposit. Mineralogical and geochemical investigations were performed, especially on clay minerals. Additionally, detailed technological tests concerning traditional ceramic properties were performed. It was confirmed, that only very few clays from Szczerców overlying rocks can be used as a ceramic raw material. The other typically have too high drying sensitivity. These properties can be easy correlated with mineral composition of samples, and with chemical composition of smectites.

Słowa kluczowe

PL

kopaliny ilaste; węgiel brunatny; skład chemiczny; surowce ceramiczne

EN

clays; brown coal; chemical composition; ceramic raw material

• Wydawca: Instytut Górnictwa Odkrywkowego "Poltegor-Instytut"
• Czasopismo: Górnictwo Odkrywkowe
• Rocznik: 2012
• Tom: R. 53, nr 1-2
• Strony: 90--96
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz.

Twórcy

autor

Gąsiński A.

autor

Sałaciński R.

• Wydział Geologii, Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• [1] Jończyk M. W., Skórzak A.: Złoże węgla brunatnego „Bełchatów" - porównanie występowania kopalin towarzyszących w polu „Bełchatów" i w polu „Szczerców". Górnictwo Odkrywkowe nr 2-3, Wrocław, 200]
• [2] Jończyk M.W., Skórzak A., Bednarz A., Borowicz A., Specylak-Skrzypecka 1 Ślusarczyk G.: Kopaliny towarzyszące w kopalni Bełchatów - stan aktualny oraz perspektywy wydobycia i zagospodarowania. Górnictwo Odkrywkowe nr 2 Wrocław, 2010
• [3] Wyrwicki R.: Kopaliny ilaste w KWB Bełchatów. Węgiel Brunatny, 1, 14, 1996.
• [4] L. Lutterotti, D. Chateigner, S. Ferrari and J. Ricote, ..Texture, Residual Stress and Structural Analysis of Thin Films using a Combined X-Ray Analysis", Thin Solid Films, 450, 34-41, 2004
• [5] Sałaciński R.. Gąsiński A.: Charakterystyka mineralogiczna surowców ilastych z plioceńskich iłów z KWB "Bełchatów", Szkło i Ceramika, 2, 2011
• [6] Środoń J.: Precise identification of illite/smectite interstratifications by X-Ray powder diffraction. Clays and Clay Minerals, Vol. 28, No. 6,401-411, 1980
• [7] Maila P.B., Douglas L.A: Problems in identification of montmorillonite and beidellite. Clays and Clay Minerals, Vol 35, No. 3, 232-236, 1987