Złoże porfiru w Zalasie - problem kopalin towarzyszących nadal aktualny?

• Autorzy: Hycnar E. , Ratajczak T. , Nieć M.

Warianty tytułu

EN

The "Zalas" porphyry deposit - problem of accompanying minerals still current?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Skały nadkładu porfirów w Zalasie są urozmaicone litologicznie. Stanowią je zróżnicowane petrograficznie utwory węglanowe (wapienie i margle), piaskowce, piaski, lessy. Niektóre z tych odmian od momentu udokumentowania złoża stanowiły przedmiot zainteresowania surowcowego. Próbowano je wykorzystywać jako kopaliny użyteczne mogące mieć zastosowanie w przemyśle cementowym, rolnictwie czy do wytwarzania kruszyw. W efekcie tego uzyskały miano kopalin towarzyszących. Jednak brak zainteresowania ze strony potencjalnych użytkowników spowodował, że w 2000 roku status ten utraciły. Do problematyki tej ponownie powrócono. Przeprowadzono badania zmierzające do wykazania możliwości ich wykorzystania w charakterze sorbentów służących oczyszczaniu gazów poelektrownianych z połączeń SO2 w technologiach fluidalnego spalania węgla. Dały one pozytywny rezultat. Okazało się, że jurajskie wapienie z Zalasu nadają się do wytwarzania mączki wapiennej.

EN

The cover of porphyry "Zalas" deposits contains diverse rocks: limestones and marls, sands, loesses. of these rocks been the subject of interest the Zalas deposit was documented. Since the cover rocks were applied in the cement industry agriculture and the production of aggregates they were called associated minerals. In 2000 due lack to of demand they were not used in the industries. At the present time the interest in this material has returned. The limestones from the cover of the deposit have been studied to determine their sorption properties and possible application as sorbents for the pu-rification of power plant gases with SO2 in fluid coal combustion technology. These studies have been a success, i.e the Jurassic limestones the "Zalas" deposit can be the production of flour.

Słowa kluczowe

PL

złoże porfiru "Zalas"; kopaliny towarzyszące; sorbenty węglanowe

EN

"Zalas" porphyry deposit; accompanying minerals; carbonate sorbents

• Wydawca: Instytut Górnictwa Odkrywkowego "Poltegor-Instytut"
• Czasopismo: Górnictwo Odkrywkowe
• Rocznik: 2012
• Tom: R. 53, nr 1-2
• Strony: 9--14
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz.

Twórcy

autor

Hycnar E.

autor

Ratajczak T.

autor

Nieć M.

• Katedra Mineralogu, Petrografii i Geochemii AGH, Kraków

Bibliografia

• [1] Alsthrom Propywe-Reacthdty index. Alsthrom Propywer 1995
• [2] Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych wg stanu na dzień 11 grudnia 2000 roku. Ministerstwo Środowiska. Wyd. Państwowy Instytut Geologiczny. Warszawa
• [3] Filo A., Dodatek nr 3 do dokumentacji geologicznej w kat. B + Cl + C2 złoża profiru w Zalasie. Zakład Geologiczno-Górniczy w Krakowie
• [4] Gołaś A.. 1980: Przydatność skał nadkładu zwięzłego w kopalni „Zalas" do produkcji cementu portlandzkiego. Górnictwo Odkrywkowe nr 3 - 4
• [5] Instrukcja w sprawie zakresu i metodyki badań w celu określenia przydatności złóż surowców węglanowych i ilastych dla potrzeb przemysłu cementowego. Warszawa
• [6] Kolasa A., 2000: Możliwości wykorzystania odpadów poprzeróbczych skał magmowych okolic Krakowa. Zeszyty naukowe Politechniki Śląskiej nr 1479. seria: Górnictwo zesz. 245
• [7] Kolasa A., 2001: Ocena surowcowa odpadów poprzeróbczcyh złóż Zalas i Niedźwiedzia Góra. Konferencja nt. „Nauko o Ziemi w badaniach podstawowych, złożowych i ochronie środowiska na progu XXI wieku". Wydz. Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH. Kraków
• [8] Kozioł W., Stryszewski M.. Stanek M.. 1996: Zagospodarowanie odpadów mineralnych surowców skalnych na przy-kładzie kopalni porfiru „Zalas". Materiały III Konferencji Naukowo-Technicznej nt. „Zagospodarowanie odpadów z rejonu Krakowa". Osieczany
• [9] Nieć M.. Leśniak I..2000: Ocena przydatności utworów nadkładowych jako kopaliny towarzyszącej nad złożem porfiru „Zalas" - pole wschodnie. Archiwum Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• [10] Pinińska J.. (red.) 1999: Właściwości wytrzymałościowe i odkształceniowe skał. Część III. Jura Krakowsko-Częstochowska. Archiwum Zakładu Geomechaniki Uniwersytetu Warszawskiego
• [11] Stachowiak R.. Bałchanowski S., 1978: Dokumentacja geologiczna złoża porfiru „Zalas" w kat. B Cl C2. Kombinat Geologiczny Zachód. Wrocław
• [12] Wiśniewski S., Krzysztoforski Z., 1984: Wykorzystanie do celów przemysłowych wapieni zalegających nad złożem porfiru „Zalas". Archiwum BIPROSTAL, Kraków
• [13] Zalas, Niedźwiedzia Góra. Historia, wydobycie, geologia, ekologia. Wyd. Muzeum Geologiczne Wydz. Geologii, Geofizyki i ochrony Środowiska AGH. Kraków 2006