Wpływ właściwości gruntu na wielkość współczynnika adsorpcji węglowodorów na fazie stałej

• Autorzy: Fąfara Z.

Warianty tytułu

EN

Influence of ground properties on coefficient of solid-phase hydrocarbon adsorption

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wielkość współczynnika absorpcji węglowodorów na fazie stałej w sposób który kształtuje obraz migracji substancji ropopochodnej w ośrodku gruntowym. Adsorpcja | w początkowym okresie migracji zatrzymuje pewną część produktów naftowych, uwalniając je stopniowo w późniejszym okresie. Prowadzi to niekiedy do znacznego rozciągnięcia W czasie procesów migracji węglowodorów, potęgując problemy związane ze skażeniem środowiska naturalnego. Matematyczne próby modelowania zjawiska adsorpcji węglowodorów w gruncie są kłopotliwe, ponieważ nie jest ono ilościowo opisane w literaturze z zadowalającą dokładnością. Ogólnie znany jest fakt wzrostu intensywności przebiegu adsorpcji węglowodorów w przypadku obecności w gruncie substancji organicznej oraz frakcji ilastej. Zagadnienia te przybliża się pewnymi równaniami matematycznymi. Brakuje jednak w literaturze modeli wiążących wielkość współczynnika adsorpcji węglowodorów z właściwościami gruntu, w przypadku gdy nie zawierają one substancji organicznej czy frakcji ilastej. W takich przypadkach podczas prób symulacji numerycznej przebiegu procesu migracji substancji ropopochodnej w gruncie zazwyczaj operuje się jakąś literaturową uśrednioną wartością współczynnika adsorpcji, która w żaden sposób nie koreluje się z rzeczywistymi właściwościami rozważanego ośrodka gruntowego. Autor przeprowadził badania współczynnika adsorpcji węglowodorów dla wielu wzorcowych fizycznych modeli gruntu luźnego i na podstawie uzyskanych wyników skonstruował model matematyczny adsorpcji opisany w niniejszej pracy. Jako substancje ropopochodne użyto etyliny bezołowiowej 95-oktanowej oraz letniego oleju napędowego.

EN

The influence of coefficient of solid-phase hydrocarbon adsorption on the migration of oil-products in the ground is significant. At the initial stage of migration a certain amount of oil products is adsorbed and gradually liberated later in time. This may sometimes lead to significant elongation of hydrocarbon migration processes, multiplying problems t elated to environmental contamination. Mathematical attempts to model hydrocarbon adsorption in the ground are difficult as this effects has not been quantitatively described in literature with sufficient accuracy. It is generally known that the hydrocarbon adsorption processes intensify in the presence of organic and clayey matter and in the ground. This phenomenon can be described with mathematical formulae. However, no models are available in literature, which would relate values of hydrocarbon adsorption coefficient to the properties of ground where no organic or clayey matter are present. In such cases, some average value of adsorption coefficient (which in no way correlates with the actual properties of the analyzed ground medium) is assumed for numerical simulations of oil-products migration in the ground. The author investigated the hydrocarbon adsorption coefficient for a number of ideal physical models of unconsolidated ground, and on the basis of the obtained results worked out a mathematical model of adsorption - a subject of this paper. Unleaded gasoline 95 and summer diesel oil were used for modelling.

Słowa kluczowe

PL

grunt; adsorpcja węglowodorów

EN

ground; hydrocarbon adsorption

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2009
• Tom: z. 287
• Strony: 61--68
• Opis fizyczny: Bibliogr. 4 poz.

Twórcy

autor

Fąfara Z.

• Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu Akademia Górniczo – Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, 30-059 Kraków, Al. Mickiewicza 30 tel. [phone],

Bibliografia

• 1. Fąfara Z.: Badania laboratoryjne adsorpcji wybranych substancji ropopochodnych na fazie stałej gruntu. Zeszyty Naukowe AGH „Wiertnictwo-Nafta-Gaz", Wydawnictwa AGH, Kraków 2009, w druku.