Geoinżynieryjne i ekonomiczne kryteria eksploatacji węgla kamiennego z resztkowych parcel pokładów

• Autorzy: Lubosik Z.

Warianty tytułu

EN

Geological, mining-technical and economic criteria of extracting residual parts of hard coal seams

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule opisano sposób postępowania, prowadzący do racjonalizacji podejmowania decyzji o eks­ploatacji węgla z resztkowej parceli pokładu bądź o jej zaniechaniu. Przedstawiono algorytm do oceny możliwości wybrania resztkowej parceli pokładu węgla. Zaprezentowano wyniki badań nad wyznacza­niem geoinżynieryjnych kryteriów oceny możliwości oraz doboru technologii eksploatacji. Opisano spo­sób przeprowadzania analizy ekonomicznej projektu wybierania węgla z parceli resztkowej oraz podano przykład praktyczny. W badaniach zastosowano sondaż opinii (ankietę), metody taksonomiczne, analizę czynnikową oraz analizę ekonomiczną.

EN

The procedure leading to rationalization of decision making about whether or not to extract a residual part of a coal seam were described. An algorithm for assessing possibilities of extracting residual hard coal seam parts were presented. Research outcomes of determining geological and mining-technical criteria for assessing possibilities of extracting residual hard coal seam as well as for selecting aocrooriate extraction technologies were presented. The method of economic analyses for assessing projects of extracting of residual hard coal seam parts was described and practical example was provided. The following research methods were used within the performed investigations: opinion poll (survey), taxonomic methods, factor analysis and economic analyses.

Słowa kluczowe

PL

eksploatacja węgla; resztkowe parcele pokładów; górnictwo węgla kamiennego

EN

lignite mining; residual parts; hard coal seams

• Wydawca: Główny Instytut Górnictwa
• Czasopismo: Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
• Rocznik: 2009
• Tom: nr 3
• Strony: 73--88
• Opis fizyczny: Bibliogr. 53 poz.

Twórcy

autor

Lubosik Z.

• Główny Instytut Górnictwa, 40-166 Katowice, Plac Gwarków 1 tel. [phone],

Bibliografia

• 1. Altounyan P., Hurt K., Bigby D. (1999): Designing for success. World Coal, July.
• 2. Antoszkiewicz J. (1982): Metody heurystyczne. Warszawa, PWE.
• 3. Behrens W., Hawranek P.M. (1993): Poradnik przygotowania przemysłowych studiów feasibility. United Nations Industrial Development Organization (UNIDO). Wydanie II poprawione i rozszerzone. Warszawa.
• 4. Bijańska J. (2006): Planowanie działalności inwestycyjnej kopalń węgla kamiennego. Gliwice, Wydaw. Politechniki Śląskiej.
• 5. Butra J., Kicki J., Wanielista K. (2004): Ekonomiczne kryteria oceny działalności operacyjnej i rozwojowej przedsiębiorstw przemysłowych. Kraków, Wydaw. AGH.
• 6. Butra J., Kicki J., Kudełko J., Wanielista K, Wirth H. (2004): Ekonomika projektów geologiczno-górniczych. Wydawnictwo CBPM CUPRUM sp. z o. o. Ośrodek Badawczo--Rozwojowy. Wrocław.
• 7. Darski J., Kicki J., Sobczyk E. (2001): Raport o stanie gospodarki zasobami złóż węgla kamiennego. Seria: Studia, Rozprawy, Monografie nr 85. Kraków, Polska Akademia Nauk, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią.
• 8. Fryczkowski E. (1971) Górnictwo ogólne. Katowice, Wydaw. "Śląsk".
• 9. Gatnar E. (2003): Statystyczne modele struktury przyczynowej zjawisk ekonomicznych. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej w Katowicach.
• 10. Gatnar E., Walesiak M. (2004): Metody statystycznej analizy wielowymiarowej w badaniach marketingowych. Wydaw. Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu.
• 11. Hellwig Z. (1985): Elementy rachunku ekonomicznego. Warszawa, PWE.
• 12. Hellwig Z. (1998): Elementy rachunku prawdopodobieństwa i statystyki matematycznej. Warszawa, PWN.
• 13. Helmer O. (1985): Korzystanie z ocen ekspertów, [w:] Analiza systemowa - podstawy i metodologia. Praca zbiór pod red. W. Findeisena. Warszawa, PWN.
• 14. Karbownik A. (1984): Podejmowanie decyzji projektowych i inwestycyjnych w warunkach ryzyka. Budownictwo Węglowe. Projekty-Problemy nr 7-8.
• 15. Kidybiński A. (1987): Coal exploration, evaluation and exploitation. ESCAP series on coal, Vol. 5. United Nations.
• 16. Kirschbaum M.A., Roberts L.N.R., Biewick L.R.H. (2007): Geologic Assessment of Coal in the Colorado Plateau. National Coal Resource Assessment (geology.cr.usgs.gov/energy/ coal/PP1625B/).
• 17. Kozdrój M., Przybyła H. (1986): Teoria organizacji i zarządzania. Część III: Modele matematyczne w organizacji produkcji górniczej. Skrypty uczelniane nr 1272. Gliwice, Wydaw. Politechniki Śląskiej.
• 18. Kozieł A., Sikora W., Jaszczuk M. (2008): Scenarios of longwall systems' development in the Polish hard coal mining industry. World Mining Congress 2008. Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko, Wydanie specjalne nr IV/2008: 21st World Mining Congress.
• 19. Krawczyk S. (2001): Metody ilościowe w planowaniu. Warszawa, Wydaw. C.H. Beck.
• 20. Legut W. (1979): Wyznaczanie współczynników względnej ważności parametrów geologiczno-górniczych determinujących wyniki produkcyjne kopalni za pomocą ocen eksper-tów-specjalistów. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Seria Górnictwo z. 88.
• 21. Lubosik Z. (2008): Geoinżynieryjne i ekonomiczne kryteria eksploatacji resztkowych parcel pokładów węgla kamiennego. Praca doktorska. Katowice, GIG (niepublikowana).
• 22. Lubosik Z., Rędzia T. (2008): Ekonomiczna ocena opłacalności projektu eksploatacji. Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko nr 2.
• 23. Magda R. (1985): Integracyjna metoda odwzorowania i oceny ekonomicznej efektywności procesu produkcyjnego głębinowej kopalni węgla kamiennego. Zeszyty Naukowe AGH, Seria Górnictwo nr 124.
• 24. Matuszewski K. (2003): Wybrane zagadnienia planowania bezpiecznej eksploatacji w kopalniach węgla kamiennego. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie nr 10.
• 25. Matuszewski K. (2000): Dobór sposobu eksploatacji złoża w restrukturyzowanych polskich kopalniach węgła kamiennego umożliwiający obniżenie kosztów produkcji. Materiały Szkoły Eksploatacji Podziemnej. Kraków, IGSMiE PAN.
• 26. Męczyńska A. (1999): Grupowa ocena ekspertów - metoda względnej ważności ekspertów, [w:] Systemy wspomagania decyzji. Praca zbiór, pod red. A. Wakulicz-Deja. Katowice, GNOME.
• 27. Męczyńska A. (1999): Metoda heurystyczna - grupowa ocena ekspertów w zastosowaniu do analizy procesów, produktów. Konferencja naukowa: Komputerowo zintegrowane zarządzanie. Warszawa, WNT.
• 28. Nieć M. (1990): Geologia kopalniana, wyd. II popr. Warszawa, Wydaw. Geologiczne.
• 29. Nowak E. (1996): Teoria kosztów w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Warszawa, PWN.
• 30. Ostrihansky R. (1996): Eksploatacja podziemna złóż węgła kamiennego. Katowice, Wydaw. "Śląsk" Sp. z o. o.
• 31. Ostrowska E. (2002): Ryzyko projektów inwestycyjnych. Warszawa, PWE.
• 32. Paździora J. (1980): Wybrane zagadnienia projektowania kopalń. Skrypt uczelniany nr 920. Gliwice, Wydaw. Politechniki Śląskiej.
• 33. Pluta W. (1986): Wielowymiarowa analiza porównawcza w modelowaniu ekonometrycz-nym. Warszawa, PWN.
• 34. Potocki C. (1988): Sterowanie procesami wydobywczymi w kopalniach węgla kamiennego w ujęciu systemowym. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej w Gliwicach z. 169.
• 35. Przybyła H. (1988): Sformalizowane metody odnowy frontu eksploatacyjnego w kopalniach węgla kamiennego. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej w Gliwicach z. 153.
• 36. Przybyła H., Chmielą A. (1997): Projektowanie rozwiązań techniczno-organizacyjnych stosowanych w wyrobiskach ścianowych. Skrypt uczelniany nr 2063. Gliwice, Wydaw. Politechniki Śląskiej.
• 37. Samanta B.K., Samaddar A.B. (2002): Formulation of coal mining projects by export system. Journal of Mines, Metals & Fuels, June.
• 38. Sęk T., Snopkowski R. (1979): Wybór systemu eksploatacji oraz typu obudowy w wyrobiskach ścianowych za pomocą EMC. Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa nr 7.
• 39. Sierpińska M., Jachna T. (1995): Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych. Warszawa, PWN.
• 40. Skelding S.A. (1982): The Principles of New Mine Planning. The Mining Engineer, August.
• 41. Sobczyk E.J. (2007): Wielokryterialna identyfikacja uciążliwości warunków geologiczno--górniczych procesu eksploatacji w kopalniach węgla kamiennego. Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa nr 9.
• 42. Stabryła A. (2002): Zarządzanie strategiczne. Warszawa, PWN.
• 43. Stanisz A. (2007): Przystępny kurs statystyki, t. 3: Analizy wielowymiarowe. Kraków, StatSoft.
• 44. Steczkowski J., Zeliaś A. (1981): Statystyczne metody analizy cech jakościowych. Warszawa, PWE.
• 45. Strickland M. (1999): Planning for the future. World Coal, July.
• 46. Thurstone L.L. (1931): Multiple factor analysis. Psychological Review Vol. 38, s. 406-427.
• 47. Thurstone L.L. (1947): Multiple factor analysis. Chicago, University of Chicago Press.
• 48. Trojnar A. (2000): Wpływ wybranych czynników technicznych i organizacyjnych na efektywność krótkofrontowych systemów wybierania węgla w filarach ochronnych. Praca doktorska. Katowice, GIG (niepublikowana).
• 49. Turek M., Lubosik Z. (2008a): Identyfikacja resztkowych parcel pokładów węgla kamiennego. Wiadomości Górnicze nr 3.
• 50. Turek M., Lubosik Z. (2008b): Sposoby wybierania resztkowych parcel pokładów węgla. Wiadomości Górnicze nr 5.
• 51. Turek M., Lubosik Z. (2008c): Assessment of mining possibility of hard coal seam remainders. Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko, Wydanie specjalne nr IV/2008: 21st World Mining Congress.
• 52. Wanielista K. (1995): Rachunek ekonomiczny w gospodarce zasobami kopalin. Katowice, Śląskie Wydaw. Techniczne.
• 53. Wodarski K., Karbownik A. (2008): Risk management in a large project in the hard coal mining industry. Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko, Wydanie specjalne nr IV/2008: 2 Is" World Mining Congress.